(terug naar de anekdotes)

Irene Maas - nieuwe versie.

Irene op de Kweekschool, Molenplein 1, Den Helder

Alle aantekeningen

 

1966 1967 1968 1969 1970 1971

Daar ging ik heen omdat in de 3e van de RHBS op Texel bleek dat ik geen wiskunde begreep en dat ook handelsrekenen niets voor me was, zodat ik daar niet verder kon. Voor een opleiding in de creatieve sector zou ik naar Amsterdam moeten (bv Rijksacademie, Rietveld) maar met mijn 15 jaren was ik daarvoor nog veel te jong.

Zo kwam de Kweekschool in beeld, daar zou ik heen kunnen reizen vanaf Texel en thuis kunnen blijven wonen. Van een diepgewenste beroepskeuze was geen sprake. Het was een algemeen vormende en afwisselende opleiding, waarvan ik later in mijn leven nog veel aan gehad heb. Voor onderwijzeres op een basisschool was ik beslist ongeschikt, maar de MO-handenarbeid-opleiding erna was een uitstekende keus. Uiteindelijk heb ik slechts enkele jaren als handenarbeidjuf gewerkt.
Het werd toch de keramiek, de techniek die ik bij Dral leerde kennen, in een eigen atelier (zie mijn website www.irenemaas.nl).  

In de tijd dat wij op de Kweekschool zaten veranderde er veel. Het werd OVO, Opleidingscentrum Voor Onderwijsbevoegdheden en later Pedagogische Akademie. Vernieuwing was wel nodig, maar pakte in de praktijk heel anders uit dan toen bedoeld.
Maar het was een uitstekende, algemeen vormende opleiding. Van de opgedane kennis over het onderwijs heb ik nog veel plezier gehad toen mijn eigen kinderen op de basisschool zaten.  

16-5-’66. Mama heeft een afspraak gemaakt met de directeur van de kweekschool, woensdagmiddag over een week.  

25-5-’66. Om 2 uur gingen Mama en ik op weg naar de bus, toen met de bus naar ’t Horntje, met de Marsdiep naar Den Helder en toen op naar de Kweekschool. Het is een prachtige school, ruim en nieuw, mooi ingericht en modern [zeker vergeleken met de Texelse HBS]. De uren wisselden juist en het duurde enige tijd voor de directeur verscheen. We spraken met hem, kregen een foldertje en toen schreef hij mij op, en in juni ontvangen we de nadere gegevens.  

23-8-’66. Vanmorgen om 7.30 uur opgestaan, wel zenuwachtig, en omstreeks 8.25 uur naar ’t Horntje vertrokken. Op de fiets. Onderweg wat liedjes gezongen, Greensleeves, House of the Rising Sun e.d., dat geeft moed, en dan merk je niet hoe hard je hartje klopt.

Er was een hele schare kweekscholieren, ± 20. Het leerlingenverblijf was helemaal onderin de Marsdiep, bij de machines. We spraken elkaar wat moed in. Ik liep met Lies Eelman en Margriet Ran (5 jaar H.B.S., 3e klasser) naar de kweekschool.

In de Aula moesten alle leerlingen wachten. Om 10 uur moesten de nieuwe leerlingen in een zijpad gaan staan en zongen de anderen 2 liederen. Toen hield de directeur een toespraak en daarmee was het nieuwe schooljaar geopend. We moesten naar een lokaal gaan, daar bleek dat er in de hele eerste klas slechts 10 meisjes zaten en ± 30 jongens. Ik zat met nog 2 Texelse meisjes in 1B. Er waren ook ± 5 Ambonneze Nederlanders. Af en toe kwamen er leraren binnen, stelden zich voor, spraken de vergaderde menigte toe, in het bijzonder 3 jongens (zittenblijvers à la Keesom ). We konden nog net met de boot van 11.30 uur terug.  

24-8-’66. De eerste dag zit erop. Het was heerlijk. De lessen waren interessant, niet meer zo gegeven als van volwassene tegen kind, de school is prachtig ruim en nieuw. We zitten in de klas met 5 meisjes en x jongens. Zo te zien zijn ze allemaal nogal aardig. De eerste werkweek begint op 4 september.

Handenarbeid is fijn. De leraar, Dral, is ook aardig, dacht ik. We moeten thuis iets maken met veters. Leuk is ook de muziekles. We moesten zingen. Het klonk natuurlijk helemaal niet, want de meisjes kunnen niet tegen de jongens opzingen.

Morgen gym, 3 uren achter elkaar. Ben je klaar mee.

Het is allemaal zo heel anders, zo veel volwassener dan de H.B.S. Ik ben de jongste, gelukkig ben ik niet klein.  

25-8-’66. Het is heerlijk op de Kweek. Zelfs gym is er leuk, al moeten we ons ook erg inspannen. We moesten hard lopen, langs de dijk naar de haven en langs de weg terug. Zeker de helft liepen we gewoon. Maar 2 van de meisjes hadden gymschoenen, Marion ? en ik, de anderen bleven in de zaal. Bekaf waren we aan het eind en ik heb de hele dag spierpijn in m’n benen gehad. Kans om dik te worden heb je er niet.

Nederlands, van een mallige juffrouw die aldoor iedereen aanhaalt. “Cogito ergo sum”, zei ze. Een van de jongens, Lex, wist het eerste “Ik denk”. Niemand wist het verder behalve ik “dus besta ik”. Heeft Feitsma eens gezegd.

We zijn elke ochtend ± 10 minuten te laat op school. Alle Texelaars. Dat komt door de boot. We gaan ook allemaal iets eerder weg [anders moeten we een uur eerder van huis moeten gaan en zouden we een uur later thuis zijn, dat was iets te veel, ook volgens directeur Möller].

We hebben gym met de jongens samen. Dat is veel leuker dan met alleen meisjes. We worden wat onderschat door de jongens en als je dan eens iets goeds doet krijg je applaus of goedkeurende opmerkingen. Meisjes onder elkaar zijn maar krengen. Je kunt ook de jongens laten sjouwen.

Het met de boot gaan valt ook wel mee, en trouwens, dat went wel.
Iedereen is aardig tegen je, ook de ouderejaars. Heel anders dan op de HBS.  

28-8-’66. Ik heb de laatste dagen het gevoel alsof ik mezelf bezig zie, op school en op de boot, en me met verbazing afvraag of ik dat zelf ben. Het is net of een deel van mijn geest zich buiten mijn lichaam bevindt en mij gadeslaat. Ik denk dat dat komt omdat ik nog niet helemaal eraan gewend ben, maar hoe dan ook, het is fijn.

Vrijdag, onder Frans, mochten we praten over die schrijvers waar we wat van moesten uitzoeken. We waren met z’n vijven over Brecht, en Lex Stam had alles al uitgezocht, zodat we gauw klaar waren. Theo Volkers zal het oplezen en de anderen nemen het even door om te weten wat er in staat. Toen hebben we zitten praten, over Texel en een heleboel andere dingen, die niets met Brecht te maken hadden.  

29-8-’66. We zijn alweer aan de tweede week. Ik kan me nog steeds niet goed voorstellen dat ik nu elke morgen om half 7 opsta, op de fiets naar Den Burg ga, met de bus naar ’t Horntje, met de boot naar Den Helder, lopen naar school en dan ’s middags alles weer in omgekeerde volgorde doe. En dat alles zonder enig spoor van wagen- of reisziekte.

Jammer dat meneer Dral ons geen tekenles meer geeft. Het lijkt me toe dat de heer Meijer een heel andere stijl heeft, dat die enkel huisje-boompje-beestje tekent en geen mensen. Dral deed dat heel anders, die was meer als Van Neerrijnen [tekenleraar van de RHBS op Texel], losjes enz. Maar gelukkig heb ik nog wel handenarbeid van hem.
Met biologie moesten we naar buiten en op het weiland plantjes zoeken. Dat is ook erg leuk.

Ik vind het fijn dat er zoveel jongens in de klas zitten. En het zijn allemaal zulke aardige! Veel leuker dan op de H.B.S. En m’n lengte valt helemaal niet meer op! Ik ben echt blij dat ik nu op de Kweekschool zit. Houen zo!  

31-8-’66. Vandaag ben ik voor het eerst sinds ik op de Kweek zit misselijk geweest op de heenreis. Dat kwam van die rot-bus, hij ging over Den Hoorn en reed zo akelig! Maar toen ik in Den Helder aan land ging was het alweer over.

Tussen de middag eten we altijd in de aula, en de laatste dagen zit Theo Volkers altijd bij ons, met nog een paar jongens. Deze keer had hij Lia Cnossen zo aan ’t lachen gemaakt dat ze tranen in haar ogen kreeg en haar eyeliner doorliep. Het was gewoon idioot. We hadden op ’t laatst allemaal de slappe lach. Theo is overigens best aardig, zo vreselijk droog.

Onder muziek hebben we ook allemaal zo’n lol. Met Theo o.a. en vandaag begon John Hein een redevoering af te steken over de kippenleer, en over de kip zonder kop. Ik heb niet kunnen vatten wat hij eigenlijk wilde zeggen, maar ’t was leuk.

Ik geloof dat Dral m’n danseresje leuk vond, en vandaag moesten we iets plakken van vierkante stukjes papier, dwz, we moesten proberen wat papier neer te leggen en nu thuis iets plakken.  

2-9-’66. Een Kweek-week is zo om ! Het is nu alweer de vooravond van het NJN-weekend, morgen om deze tijd zit ik op Wieringen!

Vandaag hadden we weer tekenen, ik had een 8 voor m’n pennekrabbels en ook een 8 voor de bordtekening die we daarna moesten maken. De tekenleraar valt toch wel mee, al is het iets heel anders dan Neerrijnen. Onder Godsdienst (de helft was er nog niet) kwam John Hein aankondigen dat er beneden een bespreking was over de a.s. werkweek. Twee seconden later stond de dominee alleen in een lege klas.

De laatste 2 uur zat ik naast Henk v.d. Wal. Die praat en doet ong. net als Johan Reydon. Later waren we ook samen bij Toneel, maar dat begint pas na Sinterklaas.

We gaan maandag met werkweek naar Wieringen en donderdagochtend weer terug. Vrijdag hebben we vrij, en dan ook zaterdag en zondag. Dus dat wordt leuk.

Heb m’n TBC-kaart ontvangen, ik heb niets van dien aard.  

8-9-’66. Zojuist teruggekeerd van Werkweek Wieringen. Ik geloof dat deze laatste week wel één van de gelukkigste en fijnste van m’n leven is geweest. Tot nu toe, uiteraard. Ik had er wel een week langer willen blijven, zingend en kijkend naar Wim Schot, als hij gitaar speelt, fossielen kloppend met Gerrit Hamstra. Die goeie ziel was gek op me, hij deed alles voor me. Hij was wel aardig, vond ik, niet meer, al werd er leuk over ons geroddeld.

Wim Schot zingt zo goed en hij kan zo mooi gitaar spelen, ook mondharmonica, ik zou een hele avond naar hem kunnen luisteren, zonder dat het me zou vervelen.

Dinsdagavond, toen we zouden repeteren voor oze zanggroep, kwamen er een paar niet opdagen, die moesten zo nodig wandelen. Wim zat wat te zingen, Gerrit en Henk v.d. Wal waren erbij, maar die gingen naar buiten, voetballen, omdat ze toch niets konden doen. Ik bleef boven, op de bovenste jongensslaapzaal, en luisterde naar Wim, hij zong het ene lied na het andere, het was zo fijn, het licht viel ook zo leuk, en er was zo’n mooi uitzicht op de zee, dat ik wou dat het maar altijd door kon gaan. Maar tenslotte moesten we toch naar beneden, zo jammer.

Maandag fietsten we eerst naar Slootdorp, in de Wieringermeer, en toen pas naar Oosterland, omdat we niet voor 1 uur de Jeugdherberg in mochten. Aan het eind van de tocht kwam Gerrit naast me rijden, maakte een opmerking over de wind enz. en over z’n archeologische neigingen, die ik ook had, en z’n belangstelling voor de natuur. Hij is echt het type van de amateurarcheoloog & natuurvriend, mager en geen schoonheid.

’s Middags gingen we naar de Vlootschouw in Den Oever, op de kotters varen tot een bepaalde boei en dan weer terug, met Lia Cnossen, Theo Volkers en Hans Walrecht. Lia was nogal gek op Hans. Er kwamen aldoor grote golven over, en we waren aardig nat aan het eind, het was reuze leuk, we kregen bonnen voor garnalen, mossels en paling. De mossels zagen er zo vies uit, daar ben ik maar niet aan begonnen, maar de garnalen waren heerlijk.

Later kwam ik Gerrit tegen, we praatten wat en liepen toen samen terug naar de Jeugdherberg. Daar gingen we zingen, met Wim en nog een stel. Ik had m’n tekstenschrift bij me, en daar zongen we uit en tenslotte werd het een soort zanggroepje. In de loop der dagen kwamen er steeds meer bij, en nu zijn we met 11 man. We gaan optreden op de a.s. Contactavond, als de eerste klassen zich aan de school moeten presenteren, en zijn van plan ook na die avond door te gaan, met deze 11, we hebben 3 gitaristen, ev. een bas en tamboerijnen en het gaat zo heerlijk samen. Op de avond zingen Wim Schot en Evert Overeem allebei een solo, en wij als groep 3 liedjes, ‘Michael’, ‘Old Time Religion’ en ‘We Shall Overcome’.

Als we repeteerden kwamen er steeds meer mensen naar boven om te luisteren en mee te zingen. Er waren ook elke avond buitenlanders, op de eerste dag 2 Engelsen, op de tweede 2 Duitsers, 2 fransen en op de derde 2 Engelsen, 2 Fransen, 4 engelse meisjes en een Duits meisje.

Van die laatste twee Engelsen heb ik de tekst van Yellow Submarine gekregen. Ik was boven op de jongensslaapzaal, met Gerrit om de fossielen die we gezocht hadden op de Zuiderzeedijk uit te zoeken, ’s avonds na de avondwandeling en toen waren de Engelsen daar. Wij praatten met ze, over wat de jongens ’s avonds zouden uithalen met de meisjes van de aangrenzende zaal, en zij wilden meedoen. Ze zongen Yellow Submarine, en toen ik vroeg of ze dat voor me wilden opschrijven, deden ze het.

Dinsdagmiddag hadden we een speurtocht, in het Wieringermeerse “bos” (’t moet nog groeien) en over de dijk van het IJsselmeer en daar op de dijk waren toch mooie fossielen, dat we de volgende ochtend, toen we vrij hadden, ernaar terug gegaan zijn om ze eruit te bikken. ze zijn prachtig. Gjaltema [leraar] was er verbaasd van, want die dacht dat ze daar niet waren. Gerrits bezorgdheid voor mij was werkelijk opvallend. Af en toe sloeg hij zelfs zijn arm om m’n schouder, maar ik zei dat ik die andere verliefde vrij gek vond doen, zo dat hij verder niets durfde doen. Zo aardig vind ik ‘m nou ook weer niet.  

12-9-’66. En het blijft maar fijn op school. We begonnen vanochtend, zoals gewoonlijk, met koor, een groot vermaak. Het 3e en 4e uur hadden we vrij, ik had m’n songteketen mee en heb zitten pennen, samen met Wim Schot, die zei dat z’n dag goed was, hij had nu “With God On Your Side’, ‘Donna, Donna” enz. Gerrit had vanochtend bibliotheekdienst, die heeft daar zitten schrijven. Waarschijnlijk gaan we morgen om 3.30 uur oefenen met het koortje.
We hebben een nieuwe jongen in de klas. Hij is wel aardig, geloof ik.  

14-9-’66. Alweer een dag om. Het lijkt wel of de tijd gauwer gaat dan vroeger, en toen ging het toch al vlug. En ik vind het nu zelfs leuk om naar school te gaan, wat ik op de HBS beslist niet kon zeggen.

Gistermiddag was ik pas met de boot van 5.30 thuis. Vandaag trouwens weer. Gisteren hadden we repetitie van ons zanggroepje, ’t ging fijn, en al veel beter dan eerst. We hebben er nu een tam-tam bij, een bas en een tamboerijn (die stuk is, maar hij rinkelt wel).

Vandaag moesten we even blijven om de contactavond te bespreken met de ouderejaars. Het wordt vrij ingewikkeld, maar toch leuk, als je dat zo hoort. Wim Schot had een paar platen meegenomen en een andere jongen, Jan x, ook. Van Donovan, Dylan, Pete Seeger en Peter, Paul and Mary. Fantastisch, hoewel wij allemaal vinden dat Wim het liedje ‘Car Car’ beter doet dan Donovan.

Heb een boek geleend in de bibliotheek waarin ‘Beowulf’, ‘Tristan an Isolde’ en het’Nibelungenlied’ in staan. Daar hebben we het vaak over, en ik ken de inhoud niet, zodoende.  

15-9-’66. De wiskundeleraar was er niet: 2 uur vrij. Wordt zeer op prijs gesteld.

3 uur gym. We kwamen blijkbaar niet snel genoeg opdagen (de meisjes) want toen we de zaal binnenkwamen moesten we meteen rechtsomkeert maken en pas na de pauze terugkomen. Toen Duwie Weijdt ook nog ging zitten eten, moesten we verdwijnen, wat we graag deden, want we hadden geen van allen veel zin in gym. We hebben fijn zitten praten en zingen met de klas 1A, die dat uur vrij had, en na de pauze zijn we braaf weer mee gaan doen. Er is niets meer over gezegd.  

16-9-’66. De Duitse dame was er vandaag. Het was een dikke. En ze was saai, tenminste de eerste helft van haar optreden. Toen het leuk werd, moesten wij weg, om de boot van half 5 te halen. Dat was op het nippertje, wij gingen erop en de boot voer weg.

Gerrit en ik zaten naast elkaar, en we vielen bijna in slaap. Iedereen trouwens. Wim Schot zat voor ons, hij had zo’n dorst, de ziel, en op de lessenaar op het toneel stond een groot glas water. Overigens was de toespraak wel leuk, en ik kon het best volgen.

We hadden een fijne ochtend, natuurkunde, blokfluit, godsdienst en tekenen. We moesten bloemen tekenen, met oliekrijt. ’t Ging fijn. Ik was net klaar toen de bel ging. De anderen waren nog niet op de helft.  

22-9-’66. Morgenavond is het al Contactavond! Ik heb er zo’n zin in, in alles, in de avond, in het dansen, in het slapen bij Marion!

Het is de laatste tijd aldoor zulk mooi weer, de zomer is al voorbij en toch schijnt bijna elke dag de zon.

Vandaag hadden we gym. We moesten hardlopen en keien-springen op de dijk, hoogspringen en kasti en oefenen met ballen gooien en slaan. Dat ging allemaal wel aardig. Jaap van Waveren sloeg een bal op het dak en tegelijkertijd gaf hij John Hein een mep met de knuppel. Theo Volkers kreeg een bal in zijn oog en Henk v.d. Wal heeft een zere rug. Een hele rij van slachtoffers.  

25-9-’66. De contactavond was heerlijk, fijn, reusachtig! En Gerrit is boos op me, leuk! De hele dag leefden we er naar toe, we oefenden nog wat na 4 uur, en daarna ging ik met Marion mee naar huis. Riet [Visser] en Lia [Cnossen] waren gaan winkelen, die kwamen later aan. Wat een huis! Enorm groot, en helemaal antiek ingericht. De logées hadden samen een kamer, elk een eigen bed. Mevr. Pronk was reuze aardig, heel dik is ze en heel gezellig. We verkleedden ons eerst, Marjon wilde zo graag m’n haar doen, en toen deed ze het naar achteren, een beetje bol, en met een knoddel er achterin, rood en oranje, heel leuk. Ze leende me ook een stel oorbellen en deed eyeliner en oogschaduw op m’n ogen. Ik zag er heel anders uit, een beetje Spaans. Had zwarte nylons gekocht, er zat natuurlijk halverwege de avond al een ladder in de ene. De volgend dag heb ik er maar een stel bijgekocht.

We aten macaroni en tomatensoep en wat brood, heerlijk. Marjon had een l.p. van de Brothers Four, en die draaide ze voor ons. Dokter Pronk stond erop ons te brengen met de auto. De jongens hadden alles al bedisseld, ze zouden allemaal met brommers naar Marjons huis komen en dan samen naar de school. Maar dat ging lekker niet door. Gerrit kwam als eerste. later Evert. Bob had al opgebeld dat hij een kwartier later kwam en of we wilden wachten.

Dat hebben we niet gedaan. We kwamen bij de school en gingen naar het handenarbeidlokaal. Daar was het een grote wanorde. Om 8 uur begon de avond met een koortje van de 4e klas. Daarna een paar nummers eertse klas, we konden achterin zitten en zien hoe het ging. Volgens de ouderejaars was het beter danvorig jaar. Voor de pauze kwam ook nog de 3e klas nieuwelingen. Idioot gewoon! Zo stapelgek waren die, iedereen lag dubbel van het lachen (Absurd toneel).

Na de pauze konden we nog 4 nummers zien, toen moesten we halsoverkop naar achteren voor het zanggroepje. Het ging prima, ik zong niet eens zo heel gek slecht. Zelfs ‘We Shall Overcome” klonk aardig, met de hele zaal erbij. Arme Wim Schot, hij was zo vreselijk zenuwachtig. Zijn laatste liedje mislukte nogal. Hij sloeg een paar keer mis op de gitaar.

Toen kwam het hoogtepunt, het voorstellen. Ruud Oden, van het seniorenconvent, moest mij voorstellen, de persoon die Gemma Boelel had was ziek, toen deed hij haar ook. Groot gebrul toen hij met ons beiden het toneel besteeg. De eerste dans deed ik met “Gekke” Ruud. De schoolband, GEMZ is hartstikke goed, niet te hard.

Om 1 uur moest de zaak dicht en dus wij allen de school uit. We hebben lekker geslapen, om 8.30 uur er weer uit, na het eten naar Marian en Duwie, die nog sliepen, zodat we met de 10.30 boot vertrokken. Om ± 11.30 uur was ik thuis.

De tekenleraar Meijer heeft gezegd “Dat is verdomd goed” toen hij een Oost-Indische inktkrabbel van mij zag.  

27-9-’66. Deze maand is alweer bijna om, het is werkelijk verbazend. Vandaag weer op de fiets gegaan, gisteren ook al, het waait de laatste tijd niet zo bar hard. Ik doe er ± 30 minuten over.

Op de terugweg opgefietst met een 4e klasser, weet werkelijk niet hoe hij heet (Fred Timmer), en een interessant gesprek gevoerd over kweekschool e.d. In allerlei lessen komen we tegen dat de vrouw vroeger ondergeschikt was aan de man, bij geschiedenis, en in de ridderromans. De jongens vinden dat dát pas een mooie tijd was en willen dat terugvoeren, maar wij herinneren ze eraan dat wij (de meisjes) de baas zijn en “denk eraan, wìj hebben gelijk!” zeggen we.  

4-10-’66. Dierendag. Zou niet weten wat ik voor bijzonders voor een dier zou kunnen doen.

Oh ja. Afdeling IJS. Er was een ijsboer. Op de hoek. Gerrit, Bob, Marjon en ik op zoek naar de ijsboer. Maar welke hoek. Wij lopen en lopen en toen we op de goede hoek waren, was de ijsboer weg. Hij stond naast school, bij de visserijschool. Ijs heb ik niet gezien die morgen.

’s Middags hadden we ’t laatste uur vrij. IJselijke ijs-trek. Marjon en Marian op een brommer, ik bij Evert Overeem achterop (waar Marian gaat, gaat Evert) naar een ijsboer, zalig. Evert leverde me keurig weer bij school af.

Wim Schot had een boekje over Negro Spirituals, met teksten. Dat wordt schijfwerk morgen.

Het laatste uur heb ik de schoolgitaar zitten proberen. Er zitten nog maar 4 snaren op en hij is vals, zeer vals, maar beter dan niets. Als ik er de tijd voor nam, dan zou ik het misschien wel kunnen leren, maar ach, tijd is dun gezaaid.

Juffrouw Dekker is ziek. Aardig mens.  

6-10-’66. Juffr. Dekker is weer beter. We hadden haar vanochtend het eerste uur. Ik liep niet te hard naar school, had helemaal geen haast, want ik dacht: ze is er toch niet. Maar ze was er lekker wel. Ik was niet de enigste die te laat kwam en ze zei er ook niets van.

Gym, zalig, nou ja … dat is het woord niet, maar het is hier best leuk. We moesten weer op onze handen staan, radslag, brug, etc., volleybal en basketbal. Zal wel weer een tijdje spierpijn hebben.  

9-10-’66. Ben vreselijk schor, zomaar, stapte vrijdagochtend naar buiten en floep: schor.

Zou ik morgenochtend naar school gaan? Ambriola is in dienst voor herhaling. Als er geen vervanger is hebben we alleen maar koorzang. Möller heeft les en juffr. de Geus is er de hele dag niet. Ik ga straks even naar Duwie, als die niet gaat ga ik ook niet.

Zie net dat ik Dinsdag een Biologierepetitie heb. Die wil ik heel goed doen. Dus- werken!!  

10-10’66. Duwie ging wel naar school, wat werken in de bibliotheek e.d. Dus ben ik ook gegaan. Om nou als enigste niet te gaan … Maar volgende week ga ik niet. Er is geen plaatsvervanger of iets dergelijks, zei Möller vanochtend.

Verder is Bakker, aardrijkskunde, vandaag zeer boos op ons geworden, want wij, de hele klas, zaten dom te lachen en keet te schoppen. Zeer leuk.

Henk v.d.Wal heeft een partij opgericht, zeer mal, tegen de dominee van Elspeet en voor hulp aan onderdrukte intellectuelen in China en Spanje.  

14-10-’66. Alweer een schoolavond achter de rug! Laat ik bij het begin beginnen.

’s Middags gingen Marjon en ik weer naar haar huis, Irene Bouwman en Marjan Doedens zouden pas na het feest komen. We verkleedden ons en verfden ons op (eerst hadden we nog taartjes gehaald en gegeten) en toen [deden we] nog even ons huiswerk. We werden door dokter Pronk gebracht met de auto. Ze hadden ons gezegd dat het om 1 uur af zou zijn, maar het bleek dat dat 12 uur moest zijn, zodat de jongens ons naar huis konden brengen. Het was leuk, alleen hadden ze weinig verschillende platen. Oh, ik vind Henk v.d. Wal zo’n leuk joch, stapelgek. Marjan Doedens had de hele avond met hem gedanst, ze was echter zeer beledigd dat  hij haar geen zoen gegeven had. Ik vind dat dat juist voor hem pleit. Hij heeft maar heel even met mij gedanst, maar hij was lekker wel teleurgesteld in Marjan. Die liet zich naar huis brengen door Herman Vries, Henks vriend. Het stikt op school van de driehoeksverhoudingen.

We sliepen tenslotte pas om een uur of 2, half 3, Marjon riep ons pas om 10 voor 8, zodat we veel te laat op school kwamen. Gjalt hielt een lange toespraak, maar dat kon ons niet schelen.

Woensdagochtend was het zo leuk mistig, de boot kwam pas om 8 uur aan uit Den Helder, en ging om 8.05 uur alweer weg. Om 8.45 was hij in de fuik in Den Helder. En onderweg was het leuk. overal misthoorns en opeens een kottertje dat op een 2 meter na tegen de boot aan voer. Hij kon nog net op tijd bijdraaien. Toen zaten we in de Marinehaven en [eigenlijk] moesten we naar de buitenhaven. We liepen bijna vast op de dijk etc. Het was heerlijk! Om 9 uur waren we [pas] op school.  

16-10-’66. Gisterochtend bessen, kastanjes en sparappels gezocht in het bos, voor die snoeren van meneer Dral. Het snoer voor school is af, in de herfstvakantie ga ik er nog een paar maken, voor mezelf.

Ik ben bijna elke ochtend ziek van de bus en omdat het nog zo vroeg is. Gisterochtend ging ik met de boot van 10 uur, die van 11 uur gaat niet, zodat Duwie en Riet promt om half 1 bij Gjalt kwamen binnenwandelen met de boot van 12 uur.  

24-10-’66. Morgen natuurkunderepetitie. Wordt een grote flop, allerwaarschijnlijkst. Als Gjaltema ze nou eens uitlegde, maar als je wat vraagt is het “Ik begrijp niet wat hier voor moeilijkheden aan zitten” en “’t Is allemaal hetzelfde”. Hij wordt toch zeker betaald om de sommen aan ons te leren?

Vandaag kon ik weer tot 8.30 uur in bed blijven en volgende week is het herfstvakantie. Wat een heerlijk vooruitzicht!

Heb vrijdag met olieverf gewerkt. ’t Gaat heerlijk. Meijer slooft zich wel uit voor me. Ga deze week met Lia Cnossen pottenbakken in het handenarbeidlokaal. Heb er echt zin in.  

25-10-1966. De natuurkunderepetitie was inderdaad een grote flop. Slechts zeer weinig personen hadden een (miezerig) voldoendetje. Er is praktisch niemand die  de stof werkelijk begrijpt.

Heb tussen de middag en [in] m’n vrije laatste uur aan een pot gewerkt, heerlijk. Het is helemaal niet erg moeilijk.  

31-10-’66. En nu is het alweer herfstvakantie, de 3e dag is al om.

Vrijdag was het sportdag, heel leuk, ik heb eeb volleybalwedstrijd gespeeld en 2 maal handbal, het was zo over het algemeen een reuzeflop. De rest van de wedsrtijden hoefde ik niet mee te doen met het oog op het grote aantal 1e klas meisjes (9).

De rest va de tijd hebben we gevolksdanst, ik heb m’n pot afgemaakt. Het volksdansen was erg leuk, de tovercirkel en nog een aantal nummers.  

6-11-’66. De vakantie is alweer om. Nog ± 2 weken hard werken en dan moeten de cijfers alweer ingeleverd worden.  

7-11-1966. De eerste dag zit er weer op. Heb een soort Jacoba-kan gemaakt, morgen het oordeel van de heer Dral eens vragen.  

8-11-’66. De handwerk- en geschiedenisrepetities zitten erop. Het was niet moeilijk.

Die afschuwelijke Jaap van Waveren! De hele klas heeft een hekel aan hem. Onder muziek kwam hij vlak naast me zitten, de klier, om ons te pesten met z’n akelige opmerkingen. Ik moest zingen, het ging niet erg, en hij had lol, maar toen hij zelf moest zingen was het leuk voor ons. En verder, de hele dag door, doet hij hatelijk en vervelend tegen iedereen.

Tussen de middag heb ik gekleid, met Wim Hoogewoning. Die is aardig [dacht ik toen, ik vind trouwens iedereen aardig en alles leuk, dat zal nog wel veranderen, want zo herinner ik het me nu niet] (het is Jenny’s Wim). Het laatste uur waren we weer samen bezig. Ben bezig met een zeer vreemd geval, zwarte en witte klei, misschien een St, Nicolaaskadootje.

Op de boot waren Loekie Visser en Jan X bezig met lucifertjes die moesten wippen, maar het niet deden. Volgens Joop Y waren de anderen niet zenuwachtig genoeg, terwijl de kunstemakers volhielden dat het iets met magische krachten te maken had. Blijft er een vraag over.  

12-11-’66. Het beginsoirée zit er weer op. Er was niets aan, heb haast niet gedanst en dat maakte het er ook niet beter op. Men danst hier op school met zijn meisje, of zoekt in het begin van de avond er een uit en danst er de hele avond mee, en dan nog alleen meisjes uit zijn eigen klas. Van onze klas was er haast niemand, en zo bleef ik een hele tijd aan de kant zitten. Tenslotte kreeg ik Hans Walrecht zover dat hij zich op de dansvloer waagde, hij kon niet dansen, zei hij, maar dat viel best mee. De Typhoons waren bijzonder goed.

Vanochtend werden we pas om 11 uur wakker, boot van half 1 hebben we gemist en toen kwamen we pas om half 2 over.  

14-11-’66. Heb besloten niet meer naar avondjes te gaan waar alleen maar gedanst wordt. Dat is per slot van rekening toch maar onzinnig en vervelend.

Vandaag heb ik eindelijk doorgekregen hoe m’n Helderse fiets op slot moet. Het is bij nader inzien helemaal niet zo moeilijk. Morgen 2 reps. We zijn er bijna door, nog 3.  

16-11-’66. M’n vierde pot wordt erg goed. Het gaat ook fijn. Dral vond mijn vis heel goed, dat was hij ook wel in vergelijking met sommige anderen.

We hebben woensdags geen koor meer, wat zalig. Er waren waarschijnlijk teveel protesten. Rekenen is altijd een leuke les. Dokter Renaut zit in het natuurkundelokaal, en dan sjouwen we de hele school door op zoek naar een leeg lokaal. Vandaag moesten we tenslotte maar naar de aula. We hadden onverwachts schriftelijk. Dat is beslist een sof.

Morgen de laatste repetitie, dan is het gedaan. En dan maar afwachten.  

17-11-’66. Vandaag hebben we, de meisjes, Jaap van Waveren, met de kaasbilletjes, een ‘poets gebakken’. Zijn billen zijn net twee ronde edammerkaasjes, en nu had Riet Visser een hele serie kaasadvertenties uitgeknipt. Wij hebben ze een beetje bijgewerkt, en in de pauze van gym z’n ringband uit de jongenskleedkamer getocht [NJN-woord], beplakt met Coll-All, zodat het goed vastzat. Hij was toch kwaad! En tegen zijn verlies kan hij ook niet. De hele klas lag dubbel om hem, en hij weet niet precies wie het gedaan hebben.  

21-11-’66. Na het koor vanochtend gaven 4 kleuterleidsters een nummertje poppenkast weg. Over het Tientje. We hebben gebruld, zo goed als Möller en Ijs(eldijk) geïmiteerd werden!

M’n taak voor de talen is af, vanochtend 2 volle uren zitten pennen, overschrijven van andere figuren, etc.  

22-11-1966. M’n potten staan in de oven!! Vanmiddag al op 600 graden.

Het laatste uur vrij, met een hele groep (Pronk en aanhang), naar een ijswinkeltje geweest, superzalig ijs gegeten, het was wel koud, maar toch lekker.  

23-11-1966. M’n rode pot is reuze geworden, veel leuker dan ik gedacht had, de witte heb ik nog niet gezien. We moesten voor handenarbeid een raffiavlecht van 4 meter maken. Leuk werk.  

27-11-’66. Vrijdagmiddag om 12 uur kregen we vrij, vanwege de rapporten-vergadering. Ben met Marjan Risseeuw meegegaan, Duwie ook. ’s Middags was er natuurkundecollege bij Henk v.d. Wal thuis. We hebben totaal 3 sommen gedaan. Henk had koude pepermuntthee gemaakt, want in een Duits verhaal stond dat iemand dat dronk om rustig te worden. Het was afschuwelijk, net een vreemd soort afwaswater. Later kregen we als verfrissing cola met zeepsop en zaten daarna de hele middag met een zeepsmaak. Ook Henk zelf, want hij moest proeven. Al met al was het een leuke middag.  

28-11-1966. Iedereen op school weet van mij dat ik goed tekenen kan en altijd in het handenarbeidlokaal ben. Dral heeft in de andere klassen iets gezegd over m’n pot, en nu zeggen veel kweekscholieren er iets over tegen me.

Vanmorgen kwam Möller binnenstevenen, voor een “gezellig” babbeltje, hij vertelde dat we de miserabelste klas sinds het begin der school waren, zei dat het een grote puinhoop was, dat er niemand was zonder onvoldoendes, noemde tenslotte alle mensen op die zwaar onvoldoende stonden (11), en ik was er NIET bij, ik had 3 of minder 5-en, oh zaligheid, ik kan de toekomst met vreugde tegemoet zien. Zo niet Marjon Pronk (8 onv.), Evert Overeem, Henk v.d Wal, Herman Vries, Duwie, en zelfs Jaap v. Waveren, dat is leuk, een bewijs dat deze niet, zoals hij dacht, een supermens is.  

30-11-’66. Ik werd vanochtend gewekt om 6.30 uur, hoorde de storm en de regen en ben, met toestemming van m’n Mama, weer gaan slapen tot 7.30 uur. Het was toen nog steeds snertweer, windkracht 10, met windvlagen, onafgebroken plensbuien etc. Ik kon gewoon niet op de fiets blijven, ik werd er gewoonweg afgeblazen. Je kon me uitwringen, helemaal, toen ik tenslotte de bus bereikte. Later, op de boot, heb ik dat dan ook gedaan. M’n lange broek heb ik op de verwarming gehangen op school, en pas het laatste uur kon ik hem met goed fatsoen weer aan.

Op de terugweg van school naar de boot hagelde het juist, en later regende het weer. Eén zeer kleine troost is, dat het Z.W.storm is, en dus niet zó koud, en dat het wier fijn deze kant op komt.

Met muziek hebben we “Zie ginds komt de stoomboot” 2-stemmig gezongen en “Zie de maan schijnt door de bomen” 3-stemmig. Geen gehoor.

We hebben ons rapport nog steeds niet gekregen, sommige andere klassen wel. Ons hart klopt vol verwachting. Waarschijnlijk krijgen we het morgen. Vrijdagavond is er de Sinterklaasavond [op school]. Ik ga niet, dan kom ik weer halverwege de zaterdag thuis, en ’s avonds vieren we Sinterklaas [thuis], dus dat is niks.  

1-12-’66. Vanochtend m’n rapport ontvangen, 2 negens, 2 achten, 3 vijven en wat zessen en zevens, heel goed. Iedereen is tevreden en Mama is blij dat het goed gaat.

Om ± 1.30 uur kwamen de kleutertjes voor het Sinterklaastoneel van de kleuterleidsters. Hebben zitten zingen, de kleuters konden het beter dan wij, en toen kwam Zwarte Piet. Een van de jochies riep: “Ik ben toch niet bang van je!” en iedereen lag dubbel. En Zwarte Piet (een kwekeling) kon ook best naar de Kweekschool, meenden ze. We zijn 5 minuten langer blijven zitten en zijn toen braaf naar Bakker gegaan, met de mededeling dat we alleen de laatste bel gehoord hadden, wat natuurlijk niet waar was.  

6-12-’66. Ik miste de bus aan de Elemert, wandelde toen naar het Hoge Landje en kon daar nog instappen. Dat was nog een geluk.

Jaap v. Waveren was onuitstaanbaar. Gelukkig vinden de anderen ‘m ook een klier.

Er was een gitaar op school en Willem Schot speelde erop. We mochten zelfs bij Buyn erop spelen. Toen Evert Overeem bezig was kletste iedereen door, maar zogauw Willem opkwam waren ze stil en bleven dat tot hij ophield.

We hadden kantinedienst, niemand wou afwassen, zodat Theo Volkers en ik alleen bezig waren. Toen de les begon waren er nog twee bijgekomen, Willem en Evert, en we kwamen 10 minuten of meer te laat bij Bakker. IJsseldijk las Peter Wardenaar, die beweert dat hij voor de kantinedienst zorgt (maar er zelf niet  inwil) de les. Goed zo.

Juffrouw Dekker was weer ziek, toen hebben we platen gedraaid in de klas.  

10-12-’66. Ga nu naar de “bushalte” bij de Witte Engel. Eigenlijk is het geen halte, maar de bus stopt toch. Zet nu mijn fiets op het Hoge Landje. Aardige mensen daar.

Vrijdagavond was er dispuut, het zg. Texelaarsdispuut, bij Marga Bousma op de Strooppot. Disputeren is heel leuk, je hoort nog eens een andere mening en kunt zeggen wat je denkt, thuis is het gauw “Maak je daar nu maar niet druk over” of “Wat weet jij daar nou van” en “Je kunt er toch niets aan veranderen”. Maar ik denk dat wanneer de mensen eens wat meer nadenken en disputeren veel dingen wel kunnen veranderen.

Het onderwerp van dit dispuut was Nazisme, fascisme, neo-nazisme. De te bespreken vragen: 1 is het dispuut nuttig voor het vormen van een eigen mening? 2 zou Nederland afwijzend moeten staan tegenover de toetreding van Spanje tot de EEG? 3 kan in een democratisch land (Duitsland) een partij (NDP) verboden worden en 4 is er op de nederlandse scholen een totalitair en autoritair bestuur? We hebben er tot ± 11 uur over gesproken en waren het toen wel zo ongeveer eens.  

12-12-’66. Vanochtend bij Evert Overeem thuis, in de Schooten, wezen koffiedrinken. Wat een akelig koud gat is het daar! Alles nieuw en nog geen sprietje groen. Maar ik zat achterop de brommer bij Henk v.d. Wal en dat maakt een hoop goed. Henk is zo leuk en zo mal. En hij houdt zo van antiek en archeologie en munten. Heerlijk. Wou dat ik zelf ook antiek had.  

14-12-1966. Kan nu elke ochtend bij het Hoge Landje in de bus stappen. Hij stopt vlak voor mijn neus. Ik hoef alleen op de terugweg nog een klein stukje te lopen.

Roosterwijziging! Vanaf 1 januari elke ochtend de eerste 3 uren vrij, dan kan ik uitslapen tot half 9!

Mocht m’n ‘aardappelpot’ mee naar huis, hij staat voorlopig op de schoorsteenmantel.

Moest bij handenarbeid samen met Marjon en Marjan de Lente uitbeelden. Herfst, Winter en Zomer waren al klaar. Gaat leuk, veel kleuren, bloemen en een vijver met eendjes.  

15-12-’66. Er waren ook protesten tegen de roosterwijziging. Ik vind het echter niet erg, zelfs fijn!  

19-12-1966. Vanochtend 2 uur vrij, we zouden aan de Lente, maar ze hadden er geen zin in. Het was te druk, zeiden ze, en gooiden de hele boel in elkaar! En dat terwijl iemand (ik weet niet meer wie) op de boot gezegd had dat het zo leuk werd. Nu ga ik op mijn eigen houtje door. Toen zijn we maar koffie gaan drinken bij Marjan, en daarna naar Henk v/d Wal die niet op school was. Wij wilden weten wat er was, misschien was hij wel ziek, je weet het nooit. Maar meneer had z’n moeder gezegd dat hij vrij had en was mooi thuisgebleven.
’s Middags was hij er wel, vanwege de Ouderavond.

Morgen hebben we kantinedienst. Er was ook basketbal tussen de middag, maar daar heb ik geen zin in, ik ga afwassen. Veel leuker.

Vrijdag is het Sportdag. Dan mogen we ook handenarbeiden en volksdansen, ik ga met klei en raffia van alles maken “Hartstikke” leuk! Van sport komt er voor mij toch niet veel, er is maar een team per klas en al doen we dan met wisselen, dan zal ik toch niet meer dan één wedstrijd hoeven spelen.  

11-1-’67. De eerste schooldag zit er weer op, we hadden vrij tot 11.10 uur, dat werd de boot van 10 uur. Heb een paar keer aan de ‘lente’ gewerkt, alleen, de anderen helpen toch niet. We hadden geen spreken vandaag, volgende week weer. Bakker is er niet, nu moeten we onszelf vermaken in de klas. Er was voorgesteld moppen te gaan tappen, goeie moppen uiteraard, en een postzegelruilbeurs te organiseren, hoewel dat wel niet datgene geweest zal zijn wat Möller voor ogen had toen hij zei dat we ‘eigen initiatief moesten ontplooien’. Ik schijn een van de zeer weinigen te zijn die z’n taak gedaan heeft. Wat goed van mij.

Henk van der Wal heeft, toen ik in het handenarbeidlokaal was, de kaas van m’n boterham gegeten. Ik had niet zoveel trek gelukkig, dus heb ik ‘m maar niet opgegeten. Zal er morgen eens een opmerking over maken.  

22-1-1967. Donderdag ging de boot niet om 4.30 uur, want de brug wou niet omhoog, zodat we pas om half 6 naar huis konden.

Vrijdagmiddag was er een soort rondleiding van ULO-ers door de school. Ik stond in het Handenarbeidlokaal aan m’n lepel te schaven, met nog een heel stel, als demonstratie.  

25-1-1967. De lepel (zie boven) begint al aardig model te krijgen, ik werk er dan ook elk vrij uurtje aan.
Had vandaag slechts 3 uren school, aardrijkskunde, nederland en gym. ’t Was amper de moeite om naar school te gaan.  

29-1-1967. Vrijdagmiddag is mijn lepel gebroken, zo jammer, hij werd net zo mooi. Maar nu weet ik in elk geval hoe het moet. Ik moet voor Dral een schaal maken, als wisselprijs voor de boekenweek. Wit, met zwarte figuurtjes. Hij zei dat hij wist dat ik het kon. Laten we het hopen.  

30-1-’67. Morgen hebben we biologie rep. Ik wist het niet eens. ’t Schijnt dat het op het bord gestaan heeft. ’t Is over de vogels.  

2-2-’67. Vanochtend stapte ik in de bus, Koegelberg zat aan het stuur en zei: “Nou sta je goed, prima, zo mag het, aan de andere kant niet (waarbij hij wees naar de overkant van de weg). Zo is het goed!” En ik stond op precies dezelfde plek als anders! Nou vraag ik je!

Dit was een goed begin van de dag, de hele dag ging trouwens alles lekker. Met algebra maakte ik een paar sommen goed op het bord, Riet Visser en ik droegen dezelfde knal-oranje sweater (ik die van Monica) en dat was leuk, ik kreeg mijn lippestift terug, die was getocht door Willem van de Wall, dat en nog andere, waren allemaal van die kleine meevallertjes. Sommige andere dagen gaan zo moeilijk, alles zit je dan tegen, en het lijkt dan of iedereen de pik op je heeft.

De laatste twee uren hadden we Natuurkunde-praktikum, dat is heel leuk, al snap ik er niet veel van. Er lag een ei op de tafel, en Hedde Broersma, dat malle geval, pakte het, legde het op zijn stoel, en wou doen of hij het gelegd had. Maar hij zakte al kakelend iets te ver door, waardoor het ei brak, tot grote hilariteit van de klas. Als straf moest hij bij de melkboer een ander ei gaan halen.

Morgen is juffrouw Dekker er niet, en we hebben haar 3 uur. Heerlijk! Voor juffrouw De Geus moeten we een gedicht leren. Als ze maar niert denkt dat ik meedoe aan de reciteerwedstrijden met de Boekenweek, want dat ben ik echt niet van plan.  

5-2-’67. Ben op school begonnen met het maken van de ‘Wisseltrofee’ voor de Boekenweek, wat het precies moet worden weet ik nog niet. M’n lepel wordt heel leuk, met een ivoren ringetje er tussen, en voor handwerken heb ik een schat van een negerpop gemaakt, met behulp van Mama uiteraard.  

6-2-1967. Vanochtend was ik al om 7.40 uur op de haven, een vriendelijke automobilist had me meegenomen. Het was al heel licht, en de oostelijke hemel was prachtig roze-rood, dat heb ik dit jaar nog niet eerder gezien. Een paar weken geleden scheen de maan nog als ik ’s ochtends wegging.

Teken-Meijer was er niet, zodat we mochten “wandelen” van meneer Möller. Ik was al een uur bezig geweest aan de Boekenweek-vaas, en ging er weer mee door. Vier uur heb ik er vanochtend aan gewerkt. Ik was wel aardig moe aan het eind, maar hij wordt erg mooi, en daar heb ik heel wat voor over.  

7-2-1967. Dral zei: “Je bent een bovenstebeste”, toen hij m’n pot zag, en hij deed er erg opgetogen over. Dat doet me plezier. Lia Cnossen vindt hem niet mooi, ze probeert me tegen te werken en gedraagt zich als een klein kind. Ze is vast jaloers dat Dral haar er niet voor gevraagd had.

Vanochtend was ik doodmoe toen ik opstond en ook niet erg lekker, maar nadat ik naar de Pontweg gefietst was en terug om m’n gympakje te halen, daarop de bus miste een moest liften naar de boot, was het van de konsternatie wel over. Ik mag ook wel moe zijn na 9 km lopen, 4 uren pottenbakken, 2 uur gym, en dan nog de gewone vermoeiende schoolbezigheden. Maar morgen kan ik weer tot 8.30 uur slapen. Dat is wel fijn, nu is het nooit meer zo dat je 5 dagen achter elkaar om 6.45 uur op moet, maar is het nooit meer dan twee keren achter elkaar.  

8-2-1967. Vanmiddag was de Amsterdamse toneelspeelster Nel Kars op school om een voordracht te houden over het toneel. Ze was werkelijk fantasties, vooral in monoloog en dialoog. Als ze meer personen tegelijk speelde werd het een beetje verwarrend. Ze kon al die 225 kwekelingen in haar ban houden, zonder dat ze zich verveelden, en ondanks de harde stoelen!

Juffrouw de Geus was vandaag toch in haar sas! Ze heeft het hele uur besteed aan het laten opzeggen van gedichten, en natuurlijk was ik één van de eerste slachtoffers. De voordracht was goed, zei ze, maar ik ging alleen veel te vlug. Ik merkte het meteen toen ik begon, maar het was bijzonder moeilijk om langzamer te gaan.

Meneer Dral is toch opgetogen over mijn pot, hij is werkelijk goed (al zeg ik het zelf), maar ja, een beetje zelfvertrouwen kan geen kwaad.

17-2-1967. Gisteren was het zó laag water dat de boot een paar keer niet voer. Wij hadden geluk en kwamen normaal thuis.

Morgenavond HEER BIEDERMANN in de schouwburg. Ga lekker bij de HBS zitten, dat is weer eens wat anders. Of ik op school blijf of met iemand meega naar huis weet ik nog niet.

M’n pot wordt gebruikt als lesmateriaal in de hogere klassen. Dral bespreekt ‘m met ze en de linoleumsnijders krijgen ‘m als voorbeeld omdat ik, volgens Dral, dezelfde problemen moet oplossen als zij.

Ik werd vandaag door juffrouw Dekker uitverkoren om de aankondiging van HERR BIEDERMANN op het bord bij de Aula te schrijven. ’n Grote eer.  

19-2-’67. HERR BIEDERMANN was heel goed, heel beklemmend en doodeng! Margo voelde het ook zo, de anderen, Maartje, Jennie en Marijke niet, die vonden het alleen maar grappig. Dat kan ik niet begrijpen. Je ziet toch wat er bedoeld wordt, je ziet hoe de brand gesticht wordt terwijl iedereen het ziet aankomen en niemand er iets tegen doet. Want zo ging dat in Duitsland. Ze wisten het allemaal, maar niemand deed iets. Wir haben es nicht gewusst! Ja ja, maar ze wisten het drommels goed.

Ben vrijdagmiddag met Marjan Risseeuw meegegaan. Ze is erg aardig. Marjan Pronk kwam ons ophalen met de auto van haar vader. Doodeng, zoals zij rijdt! Ik niet meer in haar auto!  

21-2-1967. Over precies een maand begint de lente! Zalig, alweer een winter zonder al te ernstige koude voorbij. Er zijn al sneeuwklokjes, krokussen, blauwe, gele en witte, en paardebloemen en madeliefjes heb ik ook al gezien. Er zijn de mooiste katjes aan de bomen, en het lijkt al net of het lente is, af en toe tenminste. Misschien wordt ik wel tot deze fleurige gedachten geïnspireerd door de rose hyacinth die op m’n buro staat. Gekregen van Velthuis, de bio-leraar. We moesten nl hyacinthenbollen doorsnijden. Zonde van de bol, maar de meisjes kregen de bloemen. Hij ruikt zalig.

Vanmiddag kwam ik Dral tegen op school; hij zei dat hij m’n pot in de oven gezet had. Hij vroeg: “Is hij eigenlijk wel klaar?” Gelukkig wel, morgen is hij gebakken, ik ben zó benieuwd.

De tekenles teruggehad C+. Ben achteruit gegaan. Toch maar wat beter m’n best doen, anders lukt het me nog niet eens.

We hadden vandaag zomaar een ekstra gymuur, in plaats van Dekker. IK weet niet wat ik erger vind. Ik maakte er tenminste weer niets van.

Bij Buyn zijn we er met z’n zevenen uitgetrapt, 5 minuten later moesten we weer binnenkomen, want de alten moesten zingen en er was er nog maar één over. Zie je wel, hij kan niet zonder ons. Buyn is trouwens toch een rare kwast, de ene keer zijn we stom, deugen nergens voor en zullen wel nooit het muziekexamen kunnen halen en de andere keer zijn we geniaal. En als we niet stil zijn roept hij: “En nu zijn jullie stil of ik schiet je dood!”, wat geen indruk maakt en ons alleen maar laat lachen.  

22-7-’67. Heb nu wel een hoop werk te doen, moet plooien en basisfiguren tekenen, repetities leren, boeken lezen en ook nog genoeg slaap en rust zien te krijgen. Die plooi- en basisfiguurlessen moet ik dan in de Paasvakantie nog maar eens overkijken, dan weet ik wat er nog aan mankeert. Mama wil dat ik zaterdag om half 9 opsta, maar ik zal toch op de een of andere manier dat gebrek aan slaap in moeten halen. En ze wil dat ik op school lees in plaats van [dat ik] handenarbeid doe, maar ik vind beide even belangrijk, en je kunt je op school toch niet goed concentreren op je boek. Alleen ’s morgens en ’s middags dat kwartier op de boot, wat ik dan ook wel gebruik.

Het is heerlijk om te kunnen tekenen, maar het kost wel een hoop tijd. Maar ik vind wel een oplossing. Heb nu een tijdje het tekenen laten schieten, nu maar weer wat anders. Hoe ik met het talentaakwerk klaar moet komen is me ook een raadsel. Er zijn geen Pictorials meer, en ik moet er nog 3. Van 2 lesjes duits zijn er helemaal geen vragen tot nu toe, en frans is vreselijk moeilijk.

Morgenavond hebben we dispuut, bij Anneke Koorn. We hebben ± f 25,- voor koffie e.d., wat we dit jaar beslist niet opkrijgen, zodat we morgen taart gaan eten en lekker spul drinken. Deze pen schrijft niet ideaal. Heb hem van Henk v/d Wal afgepakt, omdat die eens een pen van mij geleend en nooit meer terug gegeven heeft. Ik leen hem niets meer.  

24-2-1967. Gistermiddag werden we op school om ± 3.15 uur gewaarschuwd dat er na 3.30 uur geen boot meer zou gaan vóór 9.30 uur. Vanwege het hoge water. Wij in paniekstemming naar de boor, we waren helemaal uitgelaten, en toen bleek later, toen we al hoog en breed thuis waren, dat t/m 5.30 alle boten normaal gegaan zijn. Hadden wij een boffer!

’s Avonds dispuut met taart. Het Tesselaarsdispuut is de leukste van alle disputen met een gans eigen karakter.

Vanavond is de reciteerwedstrijd waar ik die pot voor gemaakt heb. Wie zou ‘m winnen?  

27-2-1967. Vanochtend ben ik in Möllers toespraak herdacht! Hij bedankte iedereen die meegewerkt had aan de reciteerwedstrijd en “in het bijzonder Irene Maas voor haar werkelijk grandioze etc. pot, de wisselprijs. Waar is ze? Een applausje waard”. Iedereen begon te klappen, ik wist niet waar ik blijven moest! Ben opgestaan, heb vriendelijk rondgekeken en ben toen gauw weer gaan zitten.

Iemand van het Lyceum, een meisje (ben de naam alweer vergeten) heeft hem gewonnen. Het is de Gemeentelijke wisselprijs, dus dat is nog extra leuk.

Vanochtend onder tekenen een lynoleumsnede gemaakt en daarbij in 3 vingers gesneden. Ben je klaar mee.

Na het weekend moeten de ‘gewone’ schoolmensen wel weer even wennen [voor mij], allemaal mooie kleren en keurig haar en dan [daar tegenover] die fijne vrijgevochten NJNers met hun oude plunje!  

28-2-1967. Vanochtend kreeg ik van Lex Stam een envelop, met daarin een boekenbon van de boekwinkels Kühne en Spruijt “voor de … wisselprijs” (… = onleesbaar). Daarvoor ga ik een mooi boek kopen, een mooie herinnering aan een mooie pot. De school had een prachtig boek over moderne kunst gekregen, in het Engels.

Er is een spellingwijziging voorgesteld: c als s wordt s en c als k wordt k, zodat je krijgt: sent, kondukteur, insident, kondoleren etc. Andere woorden werden: sjofeur (chauffeur), doren (doorn), maksimum, enz. Dat kan nog grappig worden. Zo schrijven we op de NJN allang. Voor buitenlanders wordt de taal nu nog moeilijker te leren.

Ben op school begonnen aan een masker van raffia, zo een als ik al eens eerder gemaakt heb. Kan mooi worden. Morgen aardrijkskunderepetitie, en weer lekker uitslapen.

Morgen hebben we Tartuffe. De jongens mogen niet in een trui naar de schouwburg. Ze moeten persee ‘in het pak’. Belachelijk. Het is toch een schooluitvoering.  

2-3-’67. Morgen de grote litteratuurrepetitie. Dat zal een hele kluif zijn! De boeken heb ik uit, en ik heb ze ook wel goed begrepen, geloof ik. Vanochtend vertelde juffrouw Dekker ons doodkalm dat we “zoals ze ons aan het begin van het schooljaar al gezegd had” boeken moesten lezen voor de talen. Maar ze had ons helemaal niets gezegd. Ze was helemaal beledigd. Ik heb meteen van alle talen het voorgeschreven aantal meegenomen. Misschien dat ik het dan nog af krijg.

Ik vind Natuurkennis tegenwoordig toch zo’n fijn uur, nu Velthuis ons les geeft in plaats van Gjaltema. Eindelijk uit die vieze pijpstank vandaan. En we krijgen nu aldoor praktikums. Vanmiddag heb ik uit het gemengde kanariezaad alle zonnepitten gezocht, om te planten en om een ketting te rijgen, en dat met toestemming van de leraar. Duwie en Riet zijn koffiemelk gaan halen en toen hebben we in een paar flessen koffie gekookt. Er zat wel veel drab in, maar het was heerlijk zo midden op de middag. Veel aan de les werd er, door alle opwinding, uiteraard niet gedaan.  

8-3-1967. Vandaag heb ik de boekebon die ik voor m’n wisselprijs heb gekregen ingewisseld, 2 mooie paperback-boeken met foto’s, één over Egypte en één over Tellem, een oud Afrikaans volk. Daarover is eens iets op de t.v. geweest, en dat vond ik toen zo interessant, zodoende.

Ajax heeft verloren, verloren! O, zo zonde, Soetekouw schoot in eigen doel. Grote verslagenheid in de bibliotheek van de Kweekschool, waar we met een heel stel bij een radio zaten. En toen, met het eerste doelpunt van Ajax, waren we zo blij geweest! 2-1 voor Dukla was de eindstand.

Ik moet nu voor m’n taakwerk nog 1 Pictorial maken en 2 van Ausblick. Daarvan zijn er echter nog geen vragen, zodat alles ophoudt. Die ene Pictorial is niet te verkrijgen.  

9-3-’67. Nog maar 6 dagen, en dan ben ik 16! Dan hoef ik niet steeds meer te zeggen dat ik 15 ben, waarop iedereen mij met grote ogen aanstaart, zoals Teken-Meijer, die op de vorige les vroeg waarom ik niet naar de kunstnijverheid gegaan was, waarop ik zei dat ik te jong was voor die school en ook niet alleen in A’dam wilde gaan wonen. Hij vroeg me hoe oud ik dan was en ik zei: “ 15” . Waarop hij stomverbaasd zei: “Maar ho kom je dan zo ….” En het gebaar wat hij daarbij maakte duidde aan dat mijn lichaam voor die leeftijd veel te ver ontwikkeld was [maat D]. Hij zei: ”Meestal zijn ze nog zo klein …”. Nu begrijpt hij ook waarom Mama zei dat je zo’n kind niet alleen naar Amsterdam kon laten gaan.

Morgen hebben wij repetitie van ‘Kleider Machen Leute’ van Gottfried Keller. Iemand uit 1A heeft een formulier met de vragen uit Dekkers bureau gepikt, zodat nu de hele eerste klas de vragen weet. Wat een enorme repetitie zal dat zijn!  

11-3-1967. Gisteren was een zeer enerverende dag. Ten eerste hadden we 3 schriftelijken, wat nou niet bepaald ideaal is voor de stemming. En het ergste, de blokfluitles liep zo in de soep, dat Swart weigerde ons verder les te geven. Die rotjongens, altijd doorpiepen als hij wat zei, altijd alles fout doen, door elkaar spelen etc. Ze zijn gewoon die akelige middelbare school-leraartjes-pesten-mentaliteit nog niet ontgroeid. Maar het resultaat was dat de hele klas het laatste uur moest terugkomen om de les over te doen, waardoor ik Dral moest vragen Möllers varkentje af te maken en nu moeten we ook volgende week vrijdag de hele school een half uur bezighouden. En dat is nog het ergste.

Tussen de middag weigerden de jongens af te wassen, zodat de meisjes dat om 5 over half 2 nog eens moesten doen, wat Ijs en juffrouw de Geus nogal opwond.

Gisteravond ben ik begonnen aan een soort pop-art werkstuk, met van alles door elkaar op een stuk behangpapier.  

12-3-’67. Ben gisteren maar opgehouden, want liggend in bed schrijven is niet bepaald eenvoudig. Eén opmerking van Möller zou ik nog willen vermelden: hij zei: “Hoe meer haar, hoe minder intelligentie. Dat heb ik nu tegen op lang haar, dat het vaak een uiting is van stommiteit en van een walgelijke mentaliteit”. Deze opmerking sloeg nergens op, aangezien bij ons in de klas alleen de meisjes lang haar hebben, en alle jongens zien er keurig uit. Meisjes mogen toch wel lange haren hebben? Of is dat ook al “vies”?  

13-3-1967. Weer een leuke dag geweest. Ten eerste duurde het muziekuur maar kort, omdat de Godsdienstdiploma’s van de 4e klas uitgedeeld moesten worden.

Met tekenen kwam Möller binnen, ik moest even meekomen, en toen kreeg ik, als dank voor het varkentje voor meneer Schotsman, een doos chocolaatjes. Ik geef de helft aan Lia Cnossen, want die heeft er ook veel aan gedaan. Meijer de tekenleraar vond m’n “Honger” linosnede heel goed, hij moest er een afdruk van hebben.

Volgende week maandag ga ik op ekskursie naar Haarlem, met Tekenmeijer en een hele bus vol anderen op museum bezoek. Best leuk.

Morgen misschien geen gym, Gym-Meijer schijnt ziek te zijn.  

15-3-’67. 15 maart 1967, een historische dag. Ik ben 16!

Op school werd ik door iedereen gefeliciteerd en er is voor me gezongen en ik heb getrakteerd bij Bakker, hij was helemaal vereerd. Iemand zei onder nederlands dat ik jarig was, waarop zij [juf de Geus] mij feliciteerde en zei: “Wie jarig is, is jarig!” en ze gaf me een beurt. Haha! We hadden vanochtend 3 uur vrij en ook de hele middag vanwege de rapportenvergadering. Dat was bijzonder leuk, hoe raden ze dat ik jarig was!  

16-3-’67. Vandaag heb ik me uitermate opgewonden. Er werden pogingen gedaan tot het repeteren van het 1B-halfuurtje, morgen. En daarbij bleek dat alles wat Möller over onze klas heeft gezegd, waar is: ‘wij’ zijn negatief, er is geen samenwerking, en we schreeuwen en gillen door elkaar. We zijn er vandaag totaal 4 uur aan bezig geweest en weten nu nog niet wat we zullen doen. Dat kan nog mooi worden.

Morgen is er sportdag, georganiseerd door de 3e klas. Ik doe mee aan de afdeling handenarbeid.  

18-3-’67. De ‘sport’dag was heel leuk, echt iets wat ze meer moeten doen. Er was een fancy-fair, met allerlei leuke dingen als kegelen, sjoelen, spijkeren etc., er was sport, een speurtocht en een handenarbeidopdracht. Ik had ook nog 1 1/2 uur over om de klei-kop, waar ik de dag ervoor enigzins ondoordacht aan begonnen was af te maken, zodat hij niet de hele vakantie hoefde te staan.

De speurtocht was koud en akelig, helemaal langs de zeedijk naar Huisduinen zijn we gegaan, en we konden maar nergens ‘W II’ zien staan. Na ± 1 uur zoeken hebben we het opgegeven en zijn we, met z’n vijfen, koffie gaan drinken bij Marion Pronk thuis.

De afsluiting door 1B ging, hoewel praktisch geheel onvoorbereid, toch niet zo erg slecht.

Gelukkig maar. En we eindigden als no. 4, van de 10 plaatsen.  

22-3-’67. Maandag zijn we op excursie naar Haarlem geweest. Ben tot de ontdekking gekomen dat ik bijna tegen de bus kan. We gingen eerst naar het Frans Hals museum. Het was daar erg leuk: veel mooie oude voorwerpen, meubels en schilderijen. Er waren lijsten met de namen van regenten aan de muur, daar waren heel leuke oude namen bij.

Om 12 uur kregen we permissie om tot 2 uur ‘alleen in de stad te verblijven’.

Ik ben met 3 mensen uit de 2e of 3e klas meegegaan naar een Chinees restaurant (AH CHOW). Daar hebben we haaievinnensoep (er zaten geen haaievinnen in, alleen maar kleine stukjes kip), nasi en seven-up gegeten. Het was heerlijk, en heel anders dan thuis. En het was helemaal niet duur.

Er was markt en toen we over de Grote Markt naar de St. Bavokerk liepen heb ik een leuke rood’koperem’ ketting gekocht- voor 98 ct! Ze hadden daar ook veel mooie stoffen. In de Bavokerk was het zeer koud. De kerk zelf was bijzonder indrukwekkend, ondanks het feit dat er een figuur uit alle macht op een stapel oud hout zat te timmeren.

Later op de middag liepen we naar de Haarlemmerhout, waar we koffie dronken in een theehuis. Het was nogal koud, maar in het theehuis was het tenminste warm.

We kwamen [na de terugreis] om ± 5.10 uur bij school aan, en ik ben hardlopend naar de boot gegaan, met m’n rapport en 2 vellen tekenpapier. Ik haalde hem nog net!  

Woensdag 26 april. Al een paar dagen is het heerlijk warm weer, bijna zonder wind. We zitten in de zon zoveel we kunnen, ’s ochtends is het op de boot nog te koud, maar ’s middags zitten we in een hoekje op het dek, met blote armen en benen, en tussen de middag en in de vrije uren zitten we rond de school, op het grasveld of op de trap naar de voordeur.  

Donderdag 27 April. Weer zo’n zalige zonnige zon-dag achter de rug, alle vrije minuutjes buiten gelegen, half tegen de schoolmuur aan, of met je hoofd op je schooltas, en allemaal in afwachting, tot de kanonschoten onze vrije dag zouden aankondigen. Het is nu, om 8 uur, nog steeds niet zover, maar zo lang zal het niet meer duren. Als het maar voor morgen 7 uur is, dan vind ik het best.

We zijn op school bezig een tuintje aan te leggen, alle leerlingen werken er een beetje aan. Wij moesten zoden steken, dode bloemetjes afknippen en steentjes zoeken en waren zeer blij dat we niet binnen hoefden te zitten!  

Maandag 1 mei. Vanmiddag hebben we vrij, niet omdat het vandaag de dag van het 1 meifeest is, maar omdat gisteren de koningin jarig was en wij die dag al vrij hadden, zodat we nu vandaag vrij hadden [hier spreekt een zonder-godsdienst-opgroeiend meisje, zulke dagen worden niet op zondag gevierd omdat er gelovigen zijn die zich er aan kunnen storen].  

8–5-1967. We hebben op school een zeilboot, een licht polyester geval, dat alleen voor de wind kan zeilen, zoals bij de inwijding bleek. Jaap v. Waveren uit mijn klas en iemand uit de 5e mochten er samen voor de 1e keer in, nadat  Annelies van de HKV hem gedoopt had door er 2 flesjes Joy over uit te gieten. De flesjes liet ze heel, voor het statiegeld …. De hele school was uitgelopen en de lessen kwamen pas laat weer op gang. Het laatste uur (dit alles was op vrijdag) toen wij vrij hadden, is meneer Dral nog te water geraakt, hij ging kopje onder en werd door juffrouw de Geus naar huis gebracht. Iedereen vond het leuk, hijzelf trouwens ook.  

Dinsdag 9 mei 1967. We hadden met gym kasti en korfbal. Ik had het vreselijk warm, en met korfbal moest ik aldoor hard lopen, maar dat is wel goed voor me, en het was ook een leuk spelletje. We krijgen aldoor les van de 5e en 4e klas, die opmoeten voor het gymexamen. Dan doen we nooit zulke moeilijke spelletjes, want het moet geschikt zijn voor de lagere school.  

Donderdag 11 mei 1967. Hedde Broersma gooide onder Biologie een kopje water in m’n nek. Het was wel lekker met die warmte, maar wie doet dat nu? Hedde natuurlijk. Hedde haalt ook trouw ijs voor de hele school en hangt de clown uit. Hij blijft toch zitten wat hij ook doet, dus doet hij niets meer.  

Donderdag 18 mei 1967. Ik schiet al aardig op met m’n taakwerk, het valt best mee al is het wel veel, maar ik kan het beter nu maken en dan, als het straks eventueel mooi weer wordt.  

Woensdag 24 mei 1967. De examens op school zijn vandaag voor het laatst, morgen moeten we weer naar school. Ergens toch wel weer leuk. Het zal dan ook wel weer erg mooi weer worden, zodat ik weer jaloers op mama’s bruine kleur kan worden. Het is alleen mooi weer als je school hebt.  

Maandag 19 mei 1967. De sfeer in onze klas is best, onderling gaat het prima, op een enkele uitzondering na, maar met de rest van de school wil het niet vlotten. De leerlingen zelf gaan wel, maar de leraren niet.  

31 mei, woensdag. We hadden voor het eerst meneer Möller, die met ons de 2e klas-werkweek van volgend jaar besprak (De Haaf in Bergen, soort hervormd vormingscentrum) en uitlegde wat het onderwerp van die week was, hoe ze ertoe gekomen waren. Het onderwerp is: ‘Wanneer ben je mondig?’ en dit op allerlei gebieden.  

Donderdag 1 juni 1967. Hedde Broersma is van school getrapt. Hij was vervelend bij Bio en werd naar meneer Möller gestuurd en dat was het druppeltje dat de enorme emmer deed overlopen. Het ruimt al aardig op in de klas, Willem v.d. Wall is ook van school, getrapt of gegaan weten we niet. Nu zijn we nog met 17 man. Duwie Weijdt blijft waarschijnlijk zitten en moet dan van school en zo zijn er meer. Ze zijn vaak al ontmoedigd bij het idee dat ze ‘zoveel’ werk moeten doen [dat ze er niet eens aan beginnen]. En als je af en toe werkt is het echt niet zoveel. Ik heb het tenminste nog niet zwaar gehad.  

Dinsdag 6-6-1967. Het schijnt dat de Israëli’s wel tegen de Arabieren op kunnen. Ze vechten nu tenminste op Egyptisch grondgebied, i.p.v. Israëlisch. En het oude (Jordanische) deel van Jeruzalem is ook in Israëlische handen. Het kon de Arabieren wel eens aardig afvallen! Maar toch blijft de angst voor een grote uitbreiding an de oorlog bestaan.

De klas was vandaag ook nogal gespannen. Het gerucht deed de ronde dat Evert Overeem  aan meneer Möller de namen van degenen die hij niet geschikt voor onderwijzer vond, genoemd had. Jaap v. Waveren dreef dit op de spits, Möller is erbij gehaald, die zich persoonlijk beledigd voelde en dit gerucht de kop indrukte. Juffr. Dekker besteedde de rest van het uur aan een psychologisch babbeltje. We weten nu ook waarom Willem v.d. Wall en Hedde van school verdwenen zijn. Lex Stam is waarschijnlijk ook van school weg.

Meneer Dral heeft m’n raffiatas gezien, hij was goed, heel leuk etc., en ik mocht kiezen, helpen opruimen in het magazijn als dat zo te pas komt of 4,50 voor de raffia betalen. Ik koos het eerste. Heb maandagochtend al wat geveegd, de stofwolken vlogen het magazijn uit! En een troep, een troep! Maar daar ga ik iets aan doen. Ik heb al zoveel van school gehad, nu kan ik eens iets terugdoen.

Met het hoogspringen tijdens de gymles sprong ik 1.30 m , dat was samen met Riet Visser, het hoogste van de meisjes! Ik ga vooruit!  

7-6-1967. Weer wat geveegd en geruimd in het handenarbeidmagazijn, er lag een half brood terra-klei, keihard opgedroogd, op de grond tussen de kleiwerkstukken, en nog veel meer harde en gebroken kleidingetjes, de makers kijken er niet meer naar om en dan ligt het er maar te drogen.  

8-6-1967. Dral zegt: “Je mag maken wat je wilt als je me af en toe helpt”. Ik heb vandaag met asbest handschoenen [in mijn eigen werkplaats haal ik de oven pas leeg als ik het werk met blote handen kan aanpakken] aan de oven uitgehaald, morgen wordt er geglazuurd. Heb nog het een en ander staan, een grote vaas, een draak, een potje met deksel, dat krijgt dan een behandeling.

H.K.V. verkiezingen. Lia Cnossen, die hoogstwaarschijnlijk blijft zitten en dan van school moet, heeft zich óók opgegeven, het malle kind. Ze heeft altijd van die rare ideeën.  

12-6-’67. Maandagavond. Juffr. Dekker is  er vandaag en morgen niet, en vorige week vrijdag ook al niet, wat we erg aardig van haar vinden, want he scheelt ons 6 uur.

Vrijdagavond was er H.K.V. verkiezingen. De helft of meer van de leden was er niet, dus kon, volgens no. 16 van de statuten, niet gestemd worden. Ook kon dat deel niet geschrapt worden, om dezelfde reden. Toen hebben ze nog 20 man opgehaald, maar toen we aan de statutenwijziging toe waren, waren de Tesselaars al weg en waren er nog niet genoeg om te stemmen. Nu moeten we woensdagmiddag weer bijeenkomen. Er zijn trouwens geen 1eklassers gekozen, omdat het oude bestuur zich van Möller herkiesbaar moest stellen, omdat hij vond dat er anders teveel (gehate) 1e klassers in zouden komen. Dat vind ik misselijk van hem, als je je daarvoor opgeeft meen je het toch goed; dat er nou zo’n stel klieren in de klas zat?  

13 juni, dinsdag. De sfeer in de klas is de laatste weken aanzienlijk verbeterd nu die drie jongens verdwenen zijn. We zijn nu met minder, dat is gezelliger, vind ik, en kunnen elkaar wat beter controleren.  

Donderdagavond 15 juni 1967. De excursie naar de Donkere Duinen was leuk, erg warm, en de klas gedroeg zich redelijk. De duinen zijn daar veel mooier begroeid dan hier.  

Zondg 18 juni. Het dispuut ging over bewapening of ontwapening, iedereen was het met iedereen eens, maar toch was ik pas om kwart voor 11 thuis.  

Maandagavond 19 juni. Meneer Möller vindt dat we de laatste weken niet te veel vrij moeten krijgen, met het oog op onze mentaliteit, wat wel aan onze generatie zal liggen.  

Donderdag 22-6-1967. We doen op school nu weinig meer. De cijfers zijn ingeleverd en volgende week krijgen we de rapporten. Ik heb volgende week donderdag en vrijdag vrij gevraagd, voor de Ardennen.

Ben nog aan een grote pot met deksel bezig, iedereen zegt dat hij goed wordt. Cockie Dral is ook aldoor bezig, die is geslaagd en gaat de 5de nog doen, maar nu heeft ze lekker vrij.

Tussen de middag hoorden we opeens een hartverscheurend geschrei en daar stond een jochie onder ’t raam, van misschien vier jaar oud. Hij wilde niets zeggen, huilde alleen maar, zodat wij dachten dat het een duitsertje was. Tenslotte zei hij op de vraag waar pappie en mammie waren “Thuis!” tussen het snikken door. Meneer Möller kwam erbij en Juffr. Voorthuizen en iemand had een snoepje voor het wurm, en tenslotte kregen we ‘m binnen, waar Cockie het bord met hem begon vol te tekenen. Later bleek dat hij was weggelopen van een kleuterschoolje in de buurt en al de hele ochtend zoek was. Het kwam gelukkig allemaal weer goed!  

Woensdag 28 juni 1967. Dinsdagochtend werden de zittenblijvers uit de klas gehaald, Marjan Risseeuw, John Heyn en Herman Rump. Niemand, helemaal niemand had verwacht dat Marjan zou blijven zitten, ze schrok zelf ook erg. Duwie Weijdt en Wim Schot zijn over, terwijl ze haast zeker wisten dat ze zouden blijven zitten. In de andere klas zijn ze allemaal over, ook Lia Cnossen en Marian Doedens. We vonden het eigenlijk helemaal niet leuk dat wij over waren en Marjan was blijven zitten. Ik kreeg later m’n rapport al, goed: 8 zevens, 2 negens, 1 vijf en 3 zessen en een 8. Gemiddeld 7.  

Dinsdag 29 augustus 1967. De eerste hele schooldag zit erop, een pot gefabriceerd, niet zo daverend (later in elkaar gezakt).  

Woensdag 6-9-1967. Duwie Weijdt was jarig, ze trakteerde op koek. Lekker, zo onder de les.

Pot [tekening] voor de plantjes van Velthuis in opdracht van Dral. Velthuis wil de hele school vol planten zetten en heeft nu veel grote potten nodig.  

Zaterdagavond 9-9-1967. Ik mag de voorplaat van de schoolkrant ontwerpen, en ook de illustraties binnenin verzorgen! Alles wordt gedrukt, dat kan heel mooi worden.

Het is nu op de boot veel leuker dan vorig jaar, andere, nieuwe mensen en misschien ook wel doordat ik zelf ‘hoger’ sta dan vorig jaar, en niet meer wagenziek ben, en ook niet meer zo zenuwachtig.  

Dinsdag 12-9-1967. Ik ben vreselijk verkouden, misschien wel aangestoken door Duwie, de hele klas snottert nogal. Het is niet leuk.

De hele middag bezig geweest met het tekenen van plaatjes voor de nieuwe schoolkrant. Het is een enorm werk, maar ook een reuze leuk werk! Alle betreffende leraren gaven ons zo vrij, voor het goede doel! Ik ben ook gevraagd om een ontwerp te maken voor een plakplaatje voor de Creatures, een Texelse beatgroep, waarvan 3 leden op de Kweekschool zitten.

De naam Kweekschool is trouwens veranderd in “Opleidingscentrum voor Onderwijsbevoegdheden”. Vroeger was het: “Bijzondere Neutrale Kweekschool voor Onderwijzer(essen) en Kleuterleidsters”.  Het is nu wel korter, maar of iedereen er gauw aan zal wennen betwijfel ik.

Alles is gebakken, ik kan weer beginnen de oven opnieuw vol te laden, maar dat moet maar wachten tot na de werkweek.  

13 september, woensdag 1967. Niet naar Koor gegaan, maar in de HKV-kelder redaktiewerk gedaan met Ton, Gerrit, Bob en Philip, de krant wordt geweldig en Philip zegt dat ik m’n gewicht in goud waard ben, jammer dat ik niet zwaar ben, ik weeg heel weinig voor m’n lengte [72 kg bij 1,85 meter]. Ik had een paar ontwerpjes gemaakt voor  de Creatures en Philip speelt daarin, vandaar dat gezegde.  

Zondag 24 september 1967. Vanochtend m’n huiswerk gemaakt, ik geloof dat ik eindelijk iets begin te begrijpen van de erfelijkheidseer. Mag ook onderhand wel eens.  

Maandag 25-9-1967. Op school gaat alles weer zo z’n oude gangetje. De 2e klassen hebben, niet helemaal ten onrechte, nog steeds een slechte naam, en dat zal ook wel zo blijven.  

Donderdag 28 september 1967. De donderdag is altijd een afschuwelijke dag, vooral in dit rooster, 9 uur les, daaronder 2 uur Dekker, 2 uur Gym, Bakker, Buyn en 2 uur Algebra en dan nog een uur De Geus. Alles bij elkaar genomen niet erg opwekkend! Maar gelukkig is de vrijdag nogal makkelijk, dat maakt veel goed.  

Donderdag 5-10-1967. Gisteravond ben ik met Henk van der Wal naar de prijsuitreiking van de Marinetentoonstelling gegaan. We hadden geen van beiden iets gewonnen. Ik was na schooltijd meteen met Henk meegegaan en heb daar heerlijk gegeten en heel veel gelachen, want Henk doet altijd zo gek. Na de prijsuitreiking was er nog eens dansavond waarop Boudewijn de Groot optrad. Die heb ik niet gezien, want om 20.45 uur moest ik weg voor de laatste boot.  

Maandag 9 oktober 1967. Iedereen op school vond m’n duckies leuk en Marion Pronk wil ze ook hebben! En Marijke Jannes ook. Blij dat ik ze heb!  

Maandag 16 oktober 1967. Wat zijn ze op school toch vervelend vergeleken bij de NJN-ers. Vanochtend met de Opening was het weer niets, niemand deed z’n mond behoorlijk open, iedereen, een enkele uitzondering daargelaten, zat te gapen en te wachten op de Knor. De liedjes waren ook niet erg opwekkend.

Möller heeft weer een preek gehouden en geprobeerd de aanleiding voor de moeilijkheden met de 2de klas te vinden. Het is niet erg gelukt. Het mooiste is dat Dral tegen me zei dat het nu zo goed ging met ons!

Al m’n potjes zijn gebakken. De meeste zijn heel mooi geworden. Nu nog een manier verzinnen om ze mee naar huis te brengen.  

17 oktober 1967. De ketting liep weer eens van m’n schoolfiets, net toen ik van de Leeszaal onderweg naar school in de Beatrixstraat reed. Een rukwind uit een zijstraat en floep! Daar ging-ie. En ik kon niet meteen stoppen, want ik had voor de wind. Dat gaat normaal trouwens ook moeilijk. Gelukkig staat er een fles wasbenzine of terpentijn of zo in het handenarbeidlokaal.

Wij zijn vanochtend in de atoomvrije schuilkelder onder de Openbare Leeszaal van Den Helder geweest, 2 muf-ruikende kamertjes met een gangetje en 2 portaaltjes, doodeng om daarin te zitten!  

Woensdag 18 oktober 1967. Met Gym moesten we vandaag weer zulke enge dingen doen. Duikelen over de rekstok, doodeng. En Meijer deed net of ik niet WOU doen en dat is niet waar, ik wil wel (liever niet  natuurlijk) maar als ik er dan voorsta, dan ben ik al m’n moed weer kwijt.

Donderdag 19-10-1967. Dit is altijd maar een nare dag, lang en vermoeiend. En dan die 2 uren Gym er boven op.

Van Unen, de discussieleider van De Haaf, kwam vandaag zijn nabeschouwing houden. Het was roerend om te horen (en te zien) hoe Dral het voor ons opnam. Dral is één van de weinige leraren waarbij het nooit een troep is.  

Maandag 23 oktober 1967. Vanochtend moest de tweede klas de Opening verzorgen, ze hadden de middelnederlandse klucht ‘De Buskenblazer’ ingestudeerd, en de hele school lag dubbel van het lachen.

Juffrouw Dekker was ziek, iets wat altijd bijzonder gewaardeerd wordt. En ook de les van de heer Buyn hoefde ik niet bij te wonen, omdat de krant getypt en getekend moest worden. Veel is er trouwens niet gebeurd, maar het begin is er (weer). Ton Meyers heeft een tekst geschreven voor een stripverhaal over de werkweek van de 2e klas, dat heb ik uitgewerkt en getekend. Het viel zo te horen nogal in de smaak. Gelukkig maar, dan hebben mijn ouders het idee dat de tekencursus z’n vruchten begint af te werpen.  

Dinsdag 24 oktober 1967. Juffrouw Dekker was de eerste 20 minuten afwezig, jammer genoeg kwam ze later toch nog aanzetten. Die uitnodigingskaarten van haar konden nog wel eens een hoop werk geven. En ze moeten liefst vrijdag al af zijn.. Ik ben er bijna de hele tekenles mee bezig geweest. Henk en Willem zaten kerstkaarten te ontwerpen. Hele gekke. We hebben heerlijk zitten kletsen en tekenen. Willem had een enorme l.p. van de een of andere blueszanger-gitarist. Vooral het laatste deed deze man geweldig. Die heeft hij tussen de middag gedraaid.  

Woensdag 5-10-1967. Op school is het de laatste tijd best leuk. Ze beschouwen me in de klas tenminste niet meer als een kind, er worden geen toespelingen op m’n leeftijd meer gemaakt.

We hebben tussen de middag de oven uitgepakt. Eerst leek het net of de hele boel er zo uit zou rollen [voorlader], maar dat viel best mee, en nadat we allerlei voorzorgsmaatregelen genomen hadden, bleek dat er slechts één beest van z’n plaats gerold was en dat die nog niet eens stuk was.

Het laatste uur mocht ik van juffr. Dekker aan de uitnodigingskaartjes gaan werken. Ze vond ze goed, wat ze er precies voor woord voor had weet ik nu op het moment niet meer. Ze heeft altijd van die eigenaardige uitdrukkingen.
Morgen is de laatste officiële schooldag, dan nog sportdag (bah!) en dan vakantie.

Ik geloof dat ik beter pottenbakster zou kunnen worden dan onderwijzeres. Of ik daar nu wel zo geschikt voor ben betwijfel ik. Maar het is niet mogelijk om iets anders te verzinnen.  

Maandag 6-11-1967. De eerste schooldag was wel weer leuk, al was het de hele dag beestenweer, aldoor maar regen en storm gaat toch wel vervelen. Maar ze geven voor morgen iets beter weer op.

De schoolkrant was uit, viel zo te horen nogal in de smaak. Dral was er opgetogen over: het was de eerste krant die hij zou bewaren enz. Dat geeft wel moed!

Juffrouw Dekker zei dat iedereen weg was van de kaartjes en dat zij gemachtigd was me iets moois, boek of tekengerei, te geven. Ik koos voor een boek. Ze had iets over een boek over de renaissance, om in stijl te blijven (stijl van haar lessen), ik vind het best.

Een van de mannen van Papa’s werk, die sinds kort in Heiloo werkten en maandag een ongeluk kregen, was de vader van Elly Dekker [uit 2a]. Hij is vandaag begraven. Duwie [Weijdt] en Irene Bouwman zijn erheen gegaan. Afschuwelijk.  

Woensdag 8 november 1967. Op school alles gewoon. Koorzang op woensdagmiddag is een ware marteling, waar ik altijd erg slaperig van word, en dan ga ik gapen.  

Maandag 13 november 1967. De derde klas had een leuk cabaret in elkaar gedraaid. Iedereen vond het geweldig. Ik móet m’n natuurkunde zien te begrijpen, maar hoe dat moet is me een groot raadsel. Anders krijg ik een onvoldoende voor natuurkennis op m’n rapport.  

Dinsdag 14 november 1967. Tekenmeijer stuurde me eruit, hij gaf weer eens bijzonder slecht les. Ik doe daar maar altijd zo’n beetje wat ik zelf wil, en maak daartussendoor de opdrachten, waar ik in 1 à 2 lessen mee klaar ben, terwijl de rest van de klas nauwelijks begonnen is.

Tussen de middag legde Velthuis aan Duwie en mij de sommen van die natuurkunde-repetitie uit, misschien dat ik er nu iets meer van begrijp. Gym was weer afschuwelijk. Ik doe daar altijd alles fout, en als ik iets goed doe is het per ongeluk.  

16 november 1967. Donderdag. Niet zo’n nare dag als de gemiddelde donderdag. Ik ben ook niet zo moe als anders, hoewel ik beslist niet minder heb gedaan (zelfs Gym was een beetje leuk).  

Maandag 20 november 1967. Möller dreigt Ton Meyers van school te treiteren. Ik begrijp niet waarom. Ton wil niet weg en werkt serieus. Maar alleen omdat hij op het Beginsoirée (waar ik gelukkig niet geweest ben) teveel gedronken had. Dat had Möller dan wel wat eerder kunnen zeggen, anderhalve week na het gebeurde is wel wat laat.  

Maandag 27 november 1967. Ik kom veel te veel tijd te kort. Ik zit nu al een uur boven en nog ben ik niet aan m’n huiswerk begonnen. En hoe ik ooit tijd moet vinden om m’n natuur- en scheikunde te leren en te begrijpen is me ook groot raadsel.

Möller heeft allerlei verboden uitgevaardigd en regels ingesteld “omdat de school heeft laten zien de vrijheid niet waard te zijn”. Ietwat overdreven, maar toch met een kern van waarheid.  

Dinsdag 28-11-1967. Op school gaat alles wel, ik heb tussen de middag nog eens (voor de derde keer) geprobeerd de natuurkunderepetitie voldoende te maken. Ik had het net zo goed niet kunnen doen, want ik begreep er geen woord van.

Wim Schot draait elke dag in de middagpauze een l.p., deze keer “The Best of American Folkmusic”. Woody Guthrie, Leadbelly, Pete Seeger etc. Daar ben ik naar gaan luisteren; elke middag ernaar luisteren doe ik niet, ik kijk wat er aangekondigd is en als het me wat lijkt ga ik, anders niet. Ik wil net zo lief handenarbeid doen, en dat doe ik dan ook zoveel mogelijk.  

Woensdag 29-11-1967. Met de boot van 9 uur over. Duwie wist niet dat we vrij hadden en was al om 8 uur gegaan ’t arme kind.

Het vijfde uur redactioneel werk gedaan in de HVK-kelder, toen kralen geglazuurd in het handenarbeidlokaal. Juffrouw Dekker liet ons een half uur eerder gaan, wat zeer gewaardeerd werd, want in die tijd kon ik nog een blaker maken. Ik maak de laatste paar weken alleen nog maar kandelaars, kralen en blakers, zowel voor de ziekenhuizen als privé.  

Donderdag 14-12-1967. We zijn op school zo heerlijk bezig met boetseren, bakken, glazuren, bakken, constant, er moeten 600 kandelaars komen en die moeten volgende week klaar zijn, zodat we hard werken. Ik heb één kandelaartje mee naar huis genomen, en een plaat en een hanger. Het is zo’n prachtig gezicht om te zien wat er allemaal voor leuks uit de oven komt, en wat voor resultaat een bepaald glazuur bij een bepaalde temperatuur geeft, oranje glazuur op 1120 graden wordt lichtgelig, etc.  

Dinsdag 19 december 1967. Op school gaat het wel, hoewel het maar goed is dat het zo gauw vakantie is, want ik heb moeite om op te letten en beleefd te blijven. Gisteren stuurde Buyn me nog uit de les, om 4.15, en zei dat ik me maar bij de directeur moet gaan melden, maar dat heb ik niet gedaan, ik ben naar de boot gegaan en heb patat gekocht ….  

Donderdag 21 december 1967. Vandaag ben ik ziek. Niet echt, maar op school weten ze niet beter dan dat het zo is. Ik wil nl. vrijdagochtend niet mee naar de Jaap Edenbaan om te schaatsen, eenvoudig omdat ik niet kan schaatsen, geen geschikte schoenen en ook geen schaatsen heb en er helemaal niet van hou. Bovendien zou ik dan om kwart voor zes al moeten opstaan, en dat is ook niet zo aanlokkelijk. Zo heeft Mama [die ook niet van schaatsen hield] vanochtend opgebeld naar school om te zeggen dat ik ziek was en ben ik thuis gebleven (als ik wel naar school was gegaan en morgen niet mee naar schaatsen had ik er last mee gekregen).  

Donderdag 4-1-1968. M’n studietje van Villon begint nu wat te lijken, omslag en 2 pagina’s af, rest in klad klaar. Maar over wie moet ik in vredesnaam die andere 2 studies schrijven? En wanneer m’n taakwerk? We zien wel ….  

Woensdag 10 januari 1968. Op school gaat alles weer z’n gangetje. We hebben nog veel uren vrij- wegens ziekte en examens.  

Dinsdag 16-1-1968. Op school is alles gewoon en stomvervelend.  

Woensdag 17-1-1968. We hadden vanmiddag slechts een uurtje les, zodat ik van 12 tot 10 over half 3 en van half 4 tot kwart over 4 hadenarbeid kon doen. De klei is op, dat is minder mooi. Ik kan, als alles gebakken is, nog vrij veel glazuren, maar daarna zal ik wat anders moeten gaan doen, hout of raffia, denk ik. Klei is nog altijd het fijnste.

Voor Mies Muis moesten we een lapje weven. Dat is ook enorm leuk werk. Papa zal voor mij een groot weefraam maken, zodat ik een boekomslag of eventueel een das kan maken.  

Vrijdag 19-1-1968. Het geglazuurde spul was weer mooi, hoewel het steeds veel te hoog gebakken wordt.

Iedereen heeft A-griep, opkomend of net weer afzakkend. Ik nog niet, Frits wel. Bij mij in de klas gaat het wel, Riet is een paar dagen thuis gebleven en Willem Krediet loopt te snotteren, en de rest hoopt dat ze het ook nog zullen krijgen, of nog liever, dat de leraren een tijdje uitgeschakeld zullen zijn.

Riet verwijt me dat ik me afzonder op school, en dat is zo. Ik vind die mensen op school niet zo geweldig (er zijn natuurlijk ook goeden bij) en ik doe nu eenmaal graag handenarbeid. Vanavond dispuut.  

Maandag 22-1-1968. Alle lantaarns waren uit op m’n hoekje, en het was zo mistig dat je de lichten pas op 50 meter afstand kon zien. Gelukkig kreeg ik gauw een lift, en kwam ruim op tijd voor de boot, zoals gewoonlijk. Dit alles was vanochtend vroeg.

Meneer Bakker beweerde dat napalm ‘nuttig’ gebruikt kon worden om grote stukken oerwoud mee weg te branden. Toen ik daar tegen inging, begon hij als altijd onsamenhangend te mompelen, en de klas was het natuurlijk niet met me eens. En dat moet later kinderen- mensen- helpen vormen, zo’n stel onbenullen!  

Dinsdag 23-1-1968. Opeens is het weer koud, nu de mist verdwenen is.

Alweer gebakken, bijna alle kralen zaten aan elkaar, zonde, maar weinig aan te doen. Misschien kunnen we er toch nog iets mee maken, een hanger of zo.

Juffrouw de Geus moet mij de laatste paar lessen ook aldoor hebben. Ze haalt me voor het bord en dan moet ik iets uitleggen waar ik nog nooit van gehoord heb ….

We gingen het laatste uur naar een kleine tentoonstelling van keramiek en wandkleden onder het politiebureau. Er waren werkelijk enorme dingen bij, een wandkleed, zo prachtig! En een paar geweldige tegels. Meyer vertelde me nog een paar aardige wetenswaardigheden over studiebeurs en speelgoedweefgetouw e.d.  

Maandag 29-1-1968. De week werd geopend door het derdeklascabaret, zoals gewoonlijk weer enorm. Na 2 uur les en 1 uur extra handenarbeid (privé) naar huis.  

Dinsdag 30-1-1968. Aldoor uren vrij, omdat Dekker, Ambriola en Peeters afwezig zijn.  

Maandag 5-2-1968. Dat [het lente was] had je gedacht! Dat het lente was. Je stapt de deur uit om 7.15 uur, midden in een fijn sneeuwstormpje, hebt 3 km tegenwind, en glibbert na de rest van de ontberingen de betonnen trap naar de fietsenkelder af.  

Woensdag 7-2-1968. Een rotdag. Het begon allemaal wel goed, een goede lift, en tot de pauze was alles heel gewoon. En toen dat afschuwelijk scheikunde schriftelijk. Ik begreep (en begrijp) er nog niet veel van, en probeerde door te spieken een plusje te halen. Maar dat lukte niet en het werd een min. Ik weet niet hoe het kwam, of eigenlijk weet ik het wel, maar eenmaal uit de klas begon ik te huilen, wat ik anders nooit doe. Als ik er weer aan denk kan ik wel weer huilen. Riet probeerde me te troosten en me het een beetje uit te leggen. Het is me nu allemaal iets minder [on]duidelijk.

Tussen de middag ben ik bezig geweest met glazuurwerk en toen ik het tweede uur van de middag naar de les ging, was de les al een uur aan de gang, dat wist ik niet meer. Als er één keer iets mis gaat, is de hele dag verder mislukt, en droef. Ik moet er nog aan wennen, geloof ik, dat ik niet meer de jongste (nog wel van de klas) ben en niet meer zo’n kind.  

Donderdag 8-2-1968. Juffrouw Dekker zei tegen me: “Het lijkt soms of je op een eiland woont”. Ze bedoelde niet dat je kan merken dat ik van Texel kom, maar dat ik niet makkelijk te bereiken ben. Ik bén een eiland. Ik ben een ver, moeilijk te bereiken eilandje. We hadden 3 repetities. Dat werkt zo heerlijk uitputtend. En de volgende 2 weken kunnen we ook onze lol wel op. Bijna elke dag repetitie ……  

Zondag 11-2-1968. Ik ga niet mee op excursie vandaag, maar ga Nederlands en scheikunde leren, in de hoop de repetities voldoende te halen. Ik wil perse 4 punten omhoog, en dat moet kunnen want ik stond niet zo geweldig, het vorige rapport.  

Maandag 12-2-1968. Zit een afschuwelijke Nederlandse repetitie te leren. Ik ben al een 1 3/4 uur bezig en heb nog maar 32 van de 88 bladzijden gedaan. Dat wordt een ramp. Als ik hier een 5 voor haal, kan ik als ik een 7 voor de literatuurrepetitie heb, nog wel een behoorlijk cijfer op m’n rapport halen. Maar lager kan niet. Ik ga hier tot 9 uur mee door en dan kap ik ermee!  

Donderdag 15-2-1968. Het is koud, maar droog weer. ’s Ochtends is het heerlijk licht. Vandaag had ik een lift van m’n oude vriend de heer Bruyn, dat is al lang geleden! Ik hoef nooit iets te zeggen behalve “Goede morgen” en als het zo uitkomt “Ja”, “Nee”, of iets in die geest, de goede man praat wel. Soms eindigt het in een onverstaanbaar gemompel ….

Twee van de afschuwelijke repetities hebben we al gehad, organische scheikunde (6) en nederlands-spraakkunst. Morgen Nederlands-literatuur, dat is niet zo moeilijk, maar wel veel.

Deze middag had ik vrij, ik was tegen half 3 thuis, en had mooi de tijd om te leren. Dankzij Velthuis, die me het laatste uur vrij gaf. Heerlijk en het kwam me zeker goed uit.  

Vrijdag 16-2-1968. Nu ik deze datum schrijf herinner ik me dat ik vergeten heb de datum op m’n Nederlandse repetitie te zetten. Juffrouw de Geus zei dat ze aftrek geeft in zo’n geval. Maar ik denk niet dat ze het echt zal doen. Zo is ze ook weer niet. Ik mag haar wel.  

Maandag 19-2-1968. De dag werd begonnen met een enorme afknapper, de intocht van Prins Carnaval, in de persoon van een Evert Overeem. Hij stond hiermee weer eens goed voor gek. Het laatste uur hadden we vrij en morgen ook de hele dag, wat zeer gewaardeerd wordt.  

Donderdag 22-2-1968. Een naar koude dag. En druk, gisteren ook al. En toch een 6 (!) voor scheikunde. Het duitse toneelstuk is alweer geweest ‘Die Physiker’ van Dürrenmatt, heel goed en vlot gespeeld. Ik voel me altijd een beetje opgelaten in schouwburgen e.d. zo opgedoft voor mijn doen ‘mooie’ jurk en schoenen met hakken …. Er werd voordat het stuk begon al geapplaudisserd, ik dacht dat het zo hoorde want iedereen deed het, maar volgens juffrouw Dekker is dat bijzonder ongepast. Dat zal dan wel, zij is meer in een schouwburg geweest dan wij.

Vanwege het examen mag er niet meer met klei gewerkt worden. Jammer, maar dan ben ik wel gedwongen om wat anders te gaan doen, zoals vlechten met pitriet, en studeren in de bibliotheek.  

Vrijdag 23-2-1968. Ik ben weer doodmoe, ondanks m’n vrije dinsdag, dat heb je als alles tegelijk komt. Volgende week zijn de laatste repetities, dan hebben we het weer gehad.  

Woensdag 28-2-1968. Dinsdag gingen we naar de gemeentekassen in Den Helder om bloemen te tekenen. Ik vond een mooie plant, die ‘Bruidstranen’ heet, volgens de kasmeneer. Rinus werd uitgestuurd om voor Riet, Henk en mij eten te halen. Meneer Meyer kreeg ook een koek en voelde zich zeer vereerd en helemaal niet genomen, …. de goeie ziel.

Met Kees en Willem het leven en de werken van Goethe bestudeerd en op de band gezet. Wat een rare stem heb ik zo, veel hoger, net of hij niet van mij is.  

Zondag 3-3-1968. Vrijdag was de dag van de gymopvoering voor de 700 onderwijzers, eerst wel een beetje eng, maar van de zenuwen ging het nogal goed. Na afloop kregen we zoveel koeken (heerlijk) als we lustten, want ze moesten op!  

Dinsdag 5-3-1968. We moesten portretten tekenen vanmiddag. Ik deed Piet Meyer, Willem Krediet en Jaap van Waveren, 3 kopstukken.  

Woensdag 6-3-1968. Het weer was niet erg aanlokkelijk vandaag, koud, stormachtig, buien, hagel, sneeuw, echt maarts. ’s Middags vrij, konden pas om 1.30 uur naar Texel terug omdat de boot een tijdje niet voer vanwege het hoge water.

Ik krijg voor natuurkennis een onvoldoende, en had zo een rotzin toen ik thuis kwam, maar na een niet al te lange tijd was dat weer over.  

Vrijdag 8-3-1968. Gisteren was een opwindende dag. We kregen ons rapport het laatste uur, ik heb 3 vijfen, voor gym, muziek en natuurkennis. Gemiddeld 6 3/4. Behoorlijk. Alleen heb ik voor tekenen een 8 i.p.v. een 9. Zou Meyer weer eens wat tegen me hebben?  

Maandag 11-3-1968. Mama was een beetje laat vandaag zodat we allemaal laat waren. Ik moest dan ook met de bus omdat ik geen tijd meer had om te liften.

Theo en Rinus Volkers waren jarig, ze zijn precies even oud en neven. We zeggen altijd ‘de gebroeders Volkers’, maar dat klopt niet helemaal. Ze trakteerden allebei.  

Dinsdag 12-3-1968. Ik ben nog maar 2 dagen 16, dan ben ik jarig. 17, wat klinkt dat oud, al maakt het in wezen helemaal geen verschil. Dit laatste jaar ben ik sneller volwassen geworden, ook omdat ik op een school zit met allerlei mensen die ouder zijn dan ik, en omdat ik meer zelfstandig moet zijn.

Dral en Dekker waren er niet, wat me 3 vrije uren opleverde. Naar handwerken en Nederlands ben ik ook niet gegaan, omdat ik doorgelicht moest worden. Theo, Rinus en Willem Krediet moesten ook. We zijn voor 5 minuten doorlichten 1 1/2 uur weggebleven, naar V&D geweest, heel langzaam gelopen, enz enz, gespijbeld!

Meijer vindt me “te handig” worden met tekenen; hij zegt wel: “Je tekent het beste van de hele school”, maar geeft me toch een 8 in plaats van een 9 …..  

Woensdag 13-3-1968. Tot onze teleurstelling was juffrouw Dekker wel aanwezig. Jammer van de plannetjes die ik al gemaakt had voor vanmiddag.

We zijn aan het emailleren geslagen op school, “iedereen” maakt hangers en oorbellen e.d. het is helemaal niet zo moeilijk als ik dacht.  

Donderdag 14-3-1968. Ik werd beroerd op school, zoals dat hoort iedere maand, en ging maar naar huis met de boot van half 11. Ze waren allemaal erg aardig, Duw gaf me een pepermuntje, Eileentje een kauwgumpje en Jaap bracht me in z’n autootje naar de boot.  

Vrijdag 15-3-1968. Ik ben zeventien. Ik tracteerde op spekkies bij Ambriola. De gewoonte van tracteren wordt door hem zeer gewaardeerd. Het was leuk op school vandaag, ze waren allemaal aardig voor me.  

Dinsdag 26-3-1968. Frans toneelstuk= langdradig, moeilijk te verstaan. Alleen de oproep tot stilte van 1 der spelers was duidelijk … Zag allerlei vrienden en bekenden, zaten met alle Texelaars als sardines in de bus gepakt, zeker 70 à 80 mensen in 1 bus! Je kon niet omvallen want je zat klem.

Gingen met tekenen naar tentoonstelling van ene Dirk Breed- niet mijn soort kunst, gestyleerde landschappen en vergezichten.  

Woensdag 27 maart 1968. Het was veel te warm in de meeste lokalen. Na de vakantie doe ik geen kousen en geen hemd meer aan. Hoe die jongens het uithouden in hun dikke pakken is mij een raadsel. Juffrouw Dekker was op de radio. Eerst herkende ik haar stem niet en ik heb er verder ook niet veel van gehoord. Het ging over die film van haar “give a dog a bone”.

In de twee vrije uren die ik vandaag had heb ik een linoleumsnede gefabriceerd van een gekke vliegende vogel. De gezamenlijke literatuurles was weer zo afschuwelijk saai en langdradig en het was zo warm in de klas en ik viel bijna in slaap.  

Donderdag 28-3-1968. Tussen de middag 2 schetsboeken gefixeerd, vies spul is dat, zou het giftig zijn?

De middag doorgebracht in de Donkere Duinen, op klasse-excursie. Daar had ik nu de hele warme week al naar verlangd, lekker een middagje buiten in de zon. De Donkere Duinen zijn mooi, er groeien aardige planten, o.a. de wilde ui, waarvan ik er twee meegenomen heb en in een hoekje van onze eigen tuin geplant. Het zou aardig zijn als ze het nog deden ook. We moesten bomen leren kennen, ik wist nog niet de helft. Foei!

Ik ging bij Rinus achterop Roy’s fiets terug naar school en kon nog net de boot van half 5 halen.  

Maandag 1 april 1968. Het warme weer is gedaan, jammer.

Henk at onder muziek m’n ene appel op, onder grote hilariteit van de rest van de klas. Ik kreeg ’s middags een banaan van hem terug. De schoolkrant werd nog herdacht in Möllers maandagochtendtoespraak. Hij zei dat hij niet begreep hoe we het zolang met de oude (blauwe) Degoha hadden kunnen doen!! De redaktie was gevleid.

Er was een sluiting ’s middags met gym- en blokfluit-uitvoerinkjes. En toen was het vakantie, 15 dagen lang.  

Donderdag 4-4-1968. De hele ochtend en de halve middag Goethe gedaan. Waarom is die man zo walgelijk oud geworden en heeft hij zulke afschuwelijke ellenlange stukken geschreven?  

Woensdag 17-4-1968. Er is niet veel bijzonders gebeurd op school. Behalve dat Riet eruit werd getrapt na amper 10 minuten les, en dat we weer de gebruikelijke zedepreken en scheldwoorden hebben aangehoord, o.a. een aardig rijmpje van de heer Buyn: “Want ik ben van plan van de dames en heren nu wat minder te tolereren”.  

Maandag 22-4-1968. Eindelijk weer eens een dag school, voor mij hoeft het niet. Möller had weer een heel bijzondere redevoering uitgedacht (die volgens mij niet klopte) over hoe je gelukkig kon worden. Ja ja. Tussen de middag boodschappen gedaan bij V&D.

Nu heb ik geleerd en een betoog-over-natuurbescherming geschreven voor juffrouw de Geus en nu ben ik een beetje duf.  

Woensdag 24-4-1968. Meneer Buyn was bezig met het lied van Cecilia, die ‘aan’ haren roden mond gekust’ werd door den herder Floriaan, wat hij nogal een vreemde zinswending en eigenaardig taalgebruik vond, toen de een of andere inspecteur binnenkwam om zijn les bij te wonen. Buyn veranderde zijn hele houding, we hebben nog nooit zo duidelijk les gehad! Van de weeromstuit begon de klas zelfs een beetje mee te werken, wat ook iets heel bijzonders is.

Velthuis liet ons vogelgeluiden horen, op een band, en is van plan hier net zo lang mee door te gaan tot wij ze kennen. Van de vragen had ik er 14 van de 23 goed, niet eens slecht, zoals ik eerst dacht, want er waren ook mensen met 6 goed! Zo leer je nog eens iets interessants!

Sinds Dral weer beter is heb ik meer zin in school, gewoon omdat ik in m’n vrije uren weer kan doen wat ik leuk vind: nu pitrietvlechten. Als ik deed wat ik graag wilde, dan zocht ik een baantje en ging van school. Maar het soort werk wat ik zou willen hebben: lange vakanties, veel vrije tijd enz bestaat niet. En daarbij, ik heb er niet het flauwste benul van wat ik zou willen. En zo blijf ik maar mooi op school.  

Donderdag 25-4-1968. En het blijft maar warm. Ik ben steeds in twijfel wat ik tussen de middag zal gaan doen, pitrietvlechten of zonnen. De laatste twee dagen heb ik voor het eerste gekozen, ik heb het zolang niet kunnen doen, ik moet er weer een beetje inkomen.

De hele kweekschool zat boven in de zon op de boot van half 5, terwijl de TESO-mensen glimlachend toekeken en er niets van zeiden. Het ligt er ook helemaal aan welke controleur er is, de een is veel strenger dan de ander.  

Vrijdag 26-4-1968. Op school alles gewoon, Dekker afschuwelijk saai, Zwart een puinhoop, enz.  

Maandag 29-4-1968. Het was weer mis in het handenarbeidlokaal, de schoonmaakdienst had niets gedaan, zodat overal alles stoffig was en de heer Elling had alles door elkaar laten gooien en niets opgeruimd. Zo was het ook in het tekenlokaal. Dral kwaad, Elling beledigd.

Ik nam een bezem en veegde de vloer aan, als gebaar van goede wil en omdat het nodig was.

Velthuis had een nachtexcursie georganiseerd. Ik wilde eerst wel mee, maar toen ik hoorde welke personen er verder meegingen, was de aardigheid eraf. Zoiets kan goed en fijn zijn, maar niet met deze mensen. Er waren er meer in de klas die er zo over dachten. Ik hoop dat het niet een al te grote afknapper wordt voor Velthuis en Frans.  

Woensdag 1-5-1968. Dag van de Arbeid, al heb ik daar niets van gemerkt.

[Den Helder] Om 12 uur was Gerrit Gerrits nog niet terug met mijn fiets, en Henk v.d. Wal stond erop dat ik bij hem achterop de brommer ging richting de stad. Bij de ingang van de Werf stond echter een agent en die gaf ons een bon, omdat ik met 2 benen aan 1 kant zat. In de Spoorstraat kwamen we Gerrit tegen, met een lekke band, en zo togen we gedrieën naar de fietsenmaker.

Henk wou dat ik met hem mee ging eten, en na een paar boodschappen te hebben gedaan, kwamen we verregend en verwaaid daar aan, aten lekker en warm eten, en holden weer terug naar school. Henk had op een zeer listige manier geld voor de boete losgekregen van zijn (engelse) moeder! Juffrouw Dekker liet ons een band horen met de rede van Martin Luther King (I had a dream) wat wij fijn vonden.

Op de boot was het ook opwindend. Hij schommelde heerlijk, en opeens hoorden wij een enorm kabaal. We stoven de trap op [scholierenverblijf was onder het autodek] en zagen hoe een lading stenen van een grote vrachtauto afgevallen was. Het was gaan schuiven en toen bezweek de zijkant van de auto!  

Vrijdag 3-5-1968. Van donderdag weinig bijzonders op te merken. Er was vanavond een toneelavond op school- dansen na- maar ik voelde me niet geroepen daarheen te gaan. Tussen de middag ging ik boodschappen doen, bij V&D, en om half 2, ton de winkels opengingen, op een drafje naar de boekwinkel om een boekenbon (van de ANB) in te wisselen- Juf daar zit een weduwe in de boom- geweldig! Ik moest toen lopend naar de fietsenmaker, die enorm veel tijd nodig had om uit te vinden wat het plakken van een achterband kostte. Ik kwam pas om 5 voor 2 de klas in, voor blokfluitles. We hebben nog nooit zo gelachen, om het gekke gepiep dat uit Hermans fluit kwam, om Jaap, om elkaar, om Piet, om meneer Zwart, om onszelf. Zo gaat de les wat sneller voorbij.  

Donderdag 9 mei 1968. Een rotdag. De stemming in de klas was slecht en zo te horen was dat in de andere klassen ook zo. Duf, melig, van het slechte weer, de kou in de lokalen. Veel mensen waren oververmoeid door weken achter elkaar te laat naar bed te gaan, ik ook.

Gelukkig kwam tegen half 4 de zon door, wat de hele wereld veranderde. Alles leek veel mooier en blij. Op de boot zaten we in de zon, boven, en hadden plezier.  

Dinsdag 14-5-1968. Een mooie fris-warme dag.

Gisteravond was de ouderavond. Möller legde uit hoe de toekomst van de Kweekschool is, we moeten nu 3 jaar doen, en hebben dan een volledige bevoegdheid. Dat is wel jammer wat ik had er in de vierde wel afgewild, maar ergens is het voordeliger. De avond was wel gezellig, vooral het kijken naar de gelijkenissen tussen ouders en leerlingen is kostelijk. We gingen met de laatste boot terug.

Dinsdag is nooit zo’n vermoeiende dag, met vakken als handenarbeid, tekenen, handwerken en gym. Wel alles in enen.  

Woensdag 15-5-1968. Iedereen was gedeprimeerd, lusteloos, moe, de stemming in de klas en in de school zelf slecht. Wat wil je ook met zulk weer, en dan juffrouw Dekker, die ons eens eventjes vertelde hoe aardig die Amerikanen toch zijn en hoe vriendelijk Plasman was toen ‘zij nog bij de KLM was’. Was ze er maar gebleven!

Jantje van Boven heeft zich gisteren met een beitel in z’n vinger gestoken, wat voor Möller aanleiding is om het werken in het handenarbeidlokaal te verbieden als Dral er niet bij is, zodat je haast niets meer kan doen en gedwongen wordt in de aula rond te gaan hangen.

Het is niet zozeer de school zelf die vervelend is, het is de akelige sfeer, die maar af en toe, op een zonnige dag, wat beter wordt. Niet dat ik zelf zoveel doe om die sfeer te verbeteren, ik zonder me af, bewust en zoveel mogelijk, om me te concentreren op de dingen die ik leuk vind.

 Donderdag 16-5-1968. Koud en akelig. Een lichtpuntje: Poel was er niet, dat betekende 2 uur vrij. Tussen de middag zat ik in de aula, we spraken engels en morgen frans: ‘allez votre corridor’ (ga uw gang) ‘n’escalier pas’ (trap niet) enz.

Velthuis liet ons het lokaal schoonmaken, Theo en ik werden aan de afwas gezet, allemaal vieze reageerbuisjes en zo, onvoorstelbaar zo smerig en stinkend als die dingen waren, we hebben er dan ook veel gebroken!  

Maandag 20 mei 1968. Ik kom zonet tot de ontdekking dat ik morgen een grote spraakkunstrepetitie heb, maar ik wil toch eerst even m’n dagboek bijwerken.  

Dinsdag 28-5-1968. De ochtend gewijd aan de geschiedenis, de aardrijkskunde en de biologie, tot ik een raar gevoel in m’n hoofd kreeg.

 Donderdag 30-5-1968. Weer eens een dagje naar school. Morgen ook nog en dan pinster’vakantie’, een weekend + 2 dagen. We hadden een gezellige geschiedenisrepetitie, of het goed gegaan is- ik hoop het maar. Het roostertje voor de examenweek was vrij gunstig. Twee vrije middagen, dat is wel prettig, dan kun je nog wat leren. We moeten ook in handwerken examen doen. Wat een onzin!  

Vrijdag 7-6-1968. Wim Schot is van school gegaan. We zullen hem missen. We waren geprikkeld, de hele dag, ook de mensen die hem (zogenaamd) niet uit kunnen staan. Voor hem is het zo wel beter. De sfeer in de klas is weer eens tot een dieptepunt gezakt. Het examen(tje) volgende week maakt ons zenuwachtig, gespannen. En dan de angst op het kritieke moment niets meer te weten …

Er was weer A.V. van de H.K.V. We zijn zo snel mogelijk vertrokken. Leuk! Ton noemde mijn naam in het kranteverslag: ‘De meeste bladzijden werden gevuld door de redaktie en Irene Maas ….’

Dan was er ook nog dispuut, tot overmaat van ramp. We waren het erg met elkaar eens en om 9.15 uur was het feest afgelopen (het ging over muziek, er was een fijne lp van José Feliciano, nu ken ik de melodie van’Masters of War’).

Ik had een 7 voor m’n literatuurrepetitie. Dat is bemoedigend, en het was ook vermeldenswaard onder het eten, zo achteloos, met de toevoeging dat ik voor Nederlands dit kwartaal nog geen onvoldoende heb gehaald, dat stemt mijn lieve ouders gunstig.  

Zaterdag 8-6-1968. Er is nu een mooi vooruitzicht: als ik de kweekschool gedaan heb mag ik misschien naar Middeloo om een handenarbeidkursus te doen. Arne [Haytsma] deed mijn ouders het ideetje aan de hand, waarvoor ik hem zeer erkentelijk ben.

Ik heb zo’n zin om weer eens een mooie grote pot te maken, maar of daar voor het eind van het schooljaar nog een kans voor is, is zeer de vraag.  

Zondag 9-6-1968. De ochtend aan de aardrijkskundewerkschriften (leuk woord om woordjes uit te halen).

Morgen moet ik op voor Nederlands en rekenenexamen. Niet voor mijn lol, maar ach, het zal wel meevallen.  

Maandag 10 juni 1968. De eerste dag van het overgangsexamen, Nederlands en rekenen. Deze vakken vielen wel mee, Ambriola en juf de Geus zijn ook niet zo dat ze het voor de gelegenheid extra moeilijk maken. Hoe de andere leraren dit op vatten is nog een verrassing.

Om ‘fit’ te zijn ben ik al om 9 uur aanstalten gaan maken om te gaan slapen, want ach, als je zo slaperig aan komt zetten is het niet veel waard. Ook om nog eventjes naar mijn geschiedenis te kijken.

De hele middag had ik vrij, ik was al met de boot van half 1 over, zodat ik mooi kon gaan leren. Maar als het erop aan komt kan ik me nooit concentreren en dan schiet je er weinig mee op. Ik voel me dan wel schuldig, maar ik ben nou eenmaal niet zo ijverig, zeker niet voor dingen die me weinig of niet interesseren.  

Woensdag 12-6-1968. Langzaam worstelen we ons door het examen heen, niet omdat het zo moeilijk is (het is juist tot nu toe zo makkelijk, zelfs belachelijk eenvoudig geweest) maar omdat het allemaal zo vervelend en langdurig is. Maar niet getreurd, we zijn al over de helft, nog 5 vakken en dan is het voorbij. Biologie en aardrijkskunde konden nog wel eens een probleem vormen, met muziek heb ik hulp nodig, de rest gaat zo wel.

We hadden Duits, ik was in de helft van de tijd klaar, anderhalf uur wachten, pauze, handwerken (een uurtje) anderhalf uur wachten (waarin ik een hanger en een paar kralen heb geglazuurd) handwerken tot ± 3 uur, boot van half 4, thuis nog even lekker in het zonnetje met de krant en de PEP. Eten en proberen nog wat te leren, wat niet makkelijk is, ik kan me helemaal niet meer concentreren.  

Vrijdag 14-6-1968. Dat was het dan. Laten we maar niet meer aan de muziek, de natuurkennis en de gym denken, dat is te erg.  

Maandag 17 juni 1968 half 11 (22.30 uur). Bewolkt doch vrij warm. Ik ging lekker op de fiets naar de boot. Dat kan nu, ik kan me rustig moe fietsen en doen, zonder dat het op school ernstige gevolgen zal hebben!!! ’t Is bijna voorbij dit jaar!!!!!

Alles moet z’n ‘gewone gangetje’ gaan, zodat sommige leraren met de moed der wanhoop proberen les te geven, terwijl anderen leuke dingen doen (Ambriola, lezen uit Bomans) of ons laten werken (Velthuis). Möller sloeg weer ontzettend door, had een redenering die niet klopte, al dacht hij zelf dat hij groot gelijk had …

Velthuis liet ons reageerbuizen, retorten, kolven en al die andere rare glasdingen afwassen. Hoewel Duw flink omo in het water deed, schuimde het niet van alle chemische troep die er in kwam.  

Dinsdag 18-6-1968. Wat is het nu ontzettend vervelend op school! Laat ik er verder maar niets over zeggen. Tussen de middag was ik lekker met klei bezig. Möller kwam er niet meteen op af om ons weg te sturen, zoals hij gisteren met een paar jongens deed.  

Woensdag 19-6-1968. Op de fiets naar de boot, heerlijk is dat zo ’s ochtends een flink eind te fietsen. De anderen, op een paar na, kunnen zich dat niet voorstellen, het idee dat je op de fiets zou gaan terwijl je met de bus kunt. Zij willen zich vooral niet moe maken. Maar dat kan mij niet schelen.

De heer Buyn had autopech, wat ons een vrij uurtje opleverde. Dekker hield weer een preek, nu over het belang van het maken van studies en de consequenties van het te laat inleveren daarvan. We moeten die studies alleen maken omdat de leerlingen bij andere leraren óók studies moeten maken. Dan kan zij erover meepraten. Aan het nakijken komt ze nooit toe. Onder het uurtje natuurkennis werden er jonge cavia’s geboren. Een daarvan werd verstoten, het had ook een raar model, de verhoudingen klopten niet. Het lag daar dood te gaan, en de jongens hebben het toen afgemaakt door het in een plastic zak met gas te doen, wat erg naar was. Verschillende mensen waren  diep geroerd en verontwaardigd over de ‘wrede natuur’. Dat de mens nog veel wreder is, zagen ze niet zo.

We moesten kijken naar een erg vervelende film van juf Dekker, van morele herbewapening, een nogal raar stuk, spelend in de Afrikaanse landen. Om 4.15 uur was het onding nog niet af, maar de Texelaars vertrokken.  

Donderdag 20-6-1968. Op de boot zaten wij vlak bij de meute van de 4e klas O.L.S., en lachten ons rot, om me eens populair uit te drukken. Ik had zo wel mee willen gaan. Als de kinderen altijd zo zijn lijkt lesgeven me wel leuk …..

We verzetten ons weer, en deden of we de les leuk vonden. Meneer Bakker werd weer boos en zei leuke dingen, zoals altijd als hij zich opwindt. Om kwart over 1, toen we bij Velthuis aan het opruimen waren, zei deze goede man dat de Texelaars de boot van half 2 moesten halen. Ik ging eigenlijk nog niet naar Texel, maar verdween toch maar blijmoedig.  

Maandag 24-6-1968. Slapen tot 7.45 uur, op de fiets naar de boot. Met tegenwind is het wel een flink eind, maar ik vind het fijn en word er wakker van. Er was diploma-uitreiking, altijd een waar vermaak. Een kostelijke ‘afscheidsspeech’ van Wil Pennings, die helemaal nog niet weggaat. We konden met de boot van half 2 weer weg.  

Dinsdag 25 juni 1968. IK BEN OVER ! Ik zit nu in de ‘derde klas nieuwe stijl’, geen talen meer, nooit meer wiskunde!!! Hoewel, we zullen er wel andere kwellingen voor terugkrijgen, daar twijfel ik niet aan …..

We worstelen ons door de slaperig-makende saaie lessen van juf Dekker, en dat terwijl het geen enkele zin meer heeft (alle andere scholen krijgen vrij als de overgang bekend is, behalve wij, we gaan door tot het allerlaatste bittere eind ….); we leren allerlei kostelijke letter- en denkspelletjes bij verscheidenen leraren, doen niets bij andere.

De spanning op school gedurende de eerste uren was bijna ondraaglijk. Iedereen was zenuwachtig, schrok op bij elk geluid in de gang, had een steen in de maag (of meerdere stenen, die over elkaar heen rolden), probeerde de leraren aan het praten te krijgen. Eindelijk kwam Ijs [Ijsseldijk de congierge] en haalde de slachtoffers uit de klas: bij ons Willem Krediet en Henk van der Wal, in 2a Eileentje, Philip, Fred, Gerrit en Peter (!). Ondanks de opluchting over de eigen overgang (Duw en Marion) waren we diep terneergeslagen, uit medeleven met de arme zittenblijvers. Nu genoeg hierover.  

Woensdag 21-8-1968. Op school is alles opwindend. Gisteren was de ‘Officiele opening’ van het schooljaar, altijd een vervelend gedoe, koorzingen, omdat dat de band versterkt, een preek van Möller, leraen kijken: Bakkertje heeft een baard! Het is zo’n raar gezicht! De klassen werden ingedeeld, ik zit weer in B, zoals ik gehoopt had, Jenny Keyser ook, ze volgt me (nog) als een hondje, doet precies wat ik doe en is vol ijver, een beetje fanatiek, ze mag wel oppassen dat ze niet overdrijft! We hebben 2 nieuwe jongens, 3 nieuwe meisjes [van de HBS] en 2 zittenblijvers in de klas.

De eerste lessen achter de rug. Iedereen geeft ons bergen werk op, de sfeer is nog wat vreemd, alles is nog nieuw. ’s Middags houden de lessen op deze week en zijn er ‘voorlichtingsmiddagen’, om ons een beetje wegwijs te maken in onze beroepsopleiding. We zijn in oefenscholen geplaatst, ik in klas 3 van de Casimirschool. Het schijnt een nieuwe school te zijn in Nieuw Den Helder.  

Donderdag 22-8-1968. De hele ochtend les. Het blijkt dat handwerken voor de meisjes ‘verplicht vrijwillig’ is, want er is geen ander uur dan de keuze-uren, en wat voor mogelijkheden heeft een onderwijzeres die niet kan handwerken! Alles is nog nieuw en de meesten in de klas zien er nu tegenop als teen een berg …. de hoeveelheid werk die we moeten doen lijkt onoverzienbaar, en het kweken: griezelig! Morgen moeten we ons gaan voorstellen op de oefenscholen, de eerste stap moet wel erg gauw gedaan worden!

We hadden weer de hele middag ‘toe- en voorlichting’. Elling vertelde precies wat de jongens voor kleren aan moesten. De meisjes mochten dat zelf weten, maar het moest wel “gepast zijn voor een onderwijzeres”!  

Vrijdag 23-8-1968. De ochtend vrij, heerlijk slapen, opstaan, en wat tekenen. Wel zenuwachtig, omdat ik te voorstellen moest op de oefenschool. Boot van 2 uur, Duw en ik zaten allebei in angst, de berg leek hoog, erg hoog zelfs. Buiten bij school waren Theo en Rinus [Volkers], die er al geweest waren en zeiden dat het zo meeviel. Theo wees op de voordelen van ’t Zandt als toeristenplaats, op zijn eigen welbekende wijze natuurlijk, aangevuld door droge opmerkingen van Rinus. Tenslotte was de tijd daar om naar de Casimirschool te gaan, Elly, Joop, Jan en ik. En alles viel erg mee. Veel kinderen al op de speelplaats, maar geen gestaar of zo. Jongejans (het hoofd) was nog erg jong, en ik sta in een klas met een meester: Jan Mastemaker, baard en sweater (mag niet van Elling en Möller), jong, roder dan de communisten volgens sommigen. Hij zal me van de boot komen halen met de auto! Het leek allemaal wel goed, nieuwe school, vrolijke sfeer, misschien valt het toch nog mee!

Terug naar school, nog een middag de voorlichting aanhoren, wel ‘leuk’, over studies, Dral, Meijer, etc. Om 3 uur was het over.  

Maandag 26-8-1968. Nog steeds het mooiste weer van de wereld, altijd zo als de vakantie om is. Alles gaat zo’n beetje z’n gewone gangetje, sommige dingen [op school] zijn (vrij) nieuw, zoals opvoedkunde, psychologie e.d. Het is nu allemaal gericht, het is dan ook (eindelijk) de beroepsopleiding.

Zwemmen hadden we, een heel uur in het Marinebad. Ik mag wel goed oefenen, zo goed gaat het niet meer.  

Dinsdag 27-8-1968. Gym gehad, weer een vreselijke hoeveelheid werk erbij opgekregen: 25 extra lessen, 1 boek leren en voor de nieuwelingen en de slechten: gymtentamen aan het eind van dit kwartaal, ik ook uiteraard, weer een verplicht ‘vrijwillig’ uur erbij op donderdag. Gelukkig hadden we ook tekenen, ’s ochtends, heerlijk buiten langs de gracht bij de werf.  

Vrijdag 30 augustus 1968. De zomer is voorbij. In een stromende bui, die de hele dag zou duren- stortbui- motregen- stortbui- afwisselend- liften in poncho en de zuidwester op, en zowaar, de gele jeep van de Waterstaat stopte.

Mastemaker had autopech en kwam ons bij ‘Prinses Margriet’ tegen- de buurvrouw bestuurde de auto [was het soms haar auto?], mevr (Atty) Mastemaker zat er in, een zoontje van de buurvrouw, Jan Joustra, Jan Mastemaker en ik- rossen naar de scholen. Riet Visser staat bij Atty en ik bij Jan! We waren tegen kwart voor 9 op school, leuke klas, nogal vrij. De meester gaf rekenles over ‘omtrek’ op een bijzondere manier, ik zat achter in de klas en keek toe, af en toe moest ik kijken of de kinderen het goed deden, hier en daar iets uitleggen en zo. Een kind was jarig, trakteerde. Half 11 pauze, vrijdag-krokettendag. Om 11 uur weer les, verbale expressie- moet ik volgende week ook doen. Half 12 ging ik met Jongejans, het hoofd, weer naar Oud-Den Helder, omdat hij de enigste was met een rijdende auto.

Drie uur gewoon school- veel interessanter is dat als je zelf een keer ‘voor de klas’ hebt gestaan- toen kwam Mastemaker mij halen om de lessen voor volgende week te bespreken. Ik heb meteen al bezoek van Boogert, om 9 uur, terwijl ik er nog nooit zelf voor heb gestaan! Ze hebben de beste en leukste les voor me uitgezocht die ze vinden konden, over havens. We aten bij de fam. Mastemaker, die overigens alleen bestaat uit Jan, Atty, een hond en twee katten. Heel gezellig, het zg. wekelijkse ‘kwekelingenavondje’ met Willi-an Jansma en Joop van Schijndel uit de 4e ook.

Met de boot van half 10 terug. Ouders min of meer in paniek.  

Vrijdag 6-9-1968. De hele week op school zitten sudderen, veel bijzonders is er eigenlijk niet gebeurd.

Vrijdag-kweekdag. Mastemaker was bij de boot en 1 minuut voor half 9 stapten we de school in. Even tijd om de voorbereidingen te maken voor m’n eerste les, en daar was Boogert al. Ze bleef 40 minuten, en gelukkig hield Mastemaker haar goed aan de praat, zodat ze niet veel fouten heeft gezien. Ik maakte alle fouten die een beginner de eerste keer kan maken, maar toch was het allemaal ruim voldoende (B-A). De kinderen begrepen het eerst niet, maar later wel, gelukkig. Het was wel leuk, [maar] niet zo dat ik zeg “Daar heb ik nu m’n hele leven al van gedroomd, dit is mijn ideaal”, dat zeker niet. Ik vraag me regelmatig af waar ik in vredesnaam aan ben begonnen! Later moest ik nog verbale expressie geven ook, dat liep een beetje uit de hand.

Even nog gewoon les, dat is wel een afknapper. Half 5 of zo kwam Jan M. ons halen, boodschappen doen bij AH, lekker eten, meteen aan de les beginnen, waar we toch nog vroeg mee klaar waren. Willian Jansma en Joop van Schijndel zijn allebei veel aardiger dan ik gedacht had. Nog een half uurtje praten, en op naar de boot.  

Vrijdag 3-9-1968. Kweken: handenarbeidles, het sloeg nogal aan en het resultaat was geweldig leuk. Dit soort les vind ik nu echt fijn, het is niet zo saai, je bet er zelf ook onafgebroken mee bezig- en voelt dat ook wel na afloop. De meester liet me alleen in de klas- ik merkte niet eens dat hij wegging. Hij vindt dat ik dat nodig heb, ervoor gezet worden, loskomen (en zo snel mogelijk). Ik laat me nog niet genoeg gelden. Pauze-kroketten (13 deze keer: 6 leerkrachten, 3 kwekelingen, 4 hospitanten, dure dag). Alle kinderen keken in de hal naar de poppen [hadden wij die gemaakt?], kostelijk! Les taal, heel anders dan wij vroeger kregen.  

Maandag 16-9-1968. Liftend langs de Pontweg, in poncho en met zuidwester op. Er stopte nog een vrachtauto ook, een waarmee ik al eerder gelift was, dat viel dan alweer mee. Op school hadden ze blijkbaar nog nooit van verwarming bij koud weer gehoord, iedereen liep te rillen. Zwemmen, da’s wel fijn, maar het chloorwater bubbelt nog steeds in m’n maag.  

Woensdag 18-9-968. Dinsdag: gewoon de hele dag school. We hadden tekenen: officieel hebben de meisjes nog maar 1 uurtje in de week tekenen en de jongens 2 uur (dit omdat de meisjes 2 extra uren handwerken doen). Dat is natuurlijk waardeloos, je kan in 1 uur nu eenmaal heel weinig doen. Daarom was ik ook onder het (overigens niet valse) voorwendsel een zwart-op-wit schema voor Elling te moeten maken in de klas gekomen en was daarna gaan tekenen (“Volksdansen”). En het volgende uur heb ik gewoon met de meisjes meegedaan! Dat moeten we in het vervolg allemaal doen van Dral, anders komen we er niet!

Woensdag: school, daar is eigenlijk niets interessants over te vertellen, behalve misschien dat we met koor weer zo’n Latijns gezang moeten instuderen.  

Donderdag 19-9-1968. 1e uur vrij, lezen in ‘In de ban van de Ring’

2e en 3e uur handwerken ‘Mies Muis’ was weer onuitstaanbaar. We moesten haken met kunstraffia en ik heb zo’n hekel aan dat spul, het voelt zo griezelig aan …!

4e uur vrij- aangezien Möller dit uur les heeft kon ik zonder angst een beetje kralen gaan glazuren! Wat je al niet moet doen om rustig wat aan handenarbeid te doen tegenwoordig.

Middagpauze- uurtje gym- uurtje natuurkennis- vrij- Willem Schot begon tegen me te praten over Henk v/d Wal, of ik die nog gezien had en later over hoe het nou ging in de derde met de klas (toen we fietsten naar het centrum). Ik geloof dat Willem zich niet erg gelukkig voelt op school, en Henk schijnt thuis niet te kunnen blijven omdat hij altijd ruzie met z’n vader heeft … wat heb ik het dan nog rustig thuis!  

Vrijdag 20-9-1968. Kweken, om half 9 was Elling er al en om 5 over half kwam hij de klas in! De hufter! Ik was nogal zenuwachtig en het ging ook helemaal niet fijn. Toch een B, dat wel. Mast deed nog een stuk van een les over ‘eb en vloed’ en na de pauze een over ‘zebrapaden’. Ik zat een paar kinderen uit te tekenen, Diederika en Tineke wilden hun tekening graag mee naar huis nemen, en toen wou de hele klas uitgetekend worden. Niet dat ik daaraan begin, ze moeten wel leuk doen of zo en goed stilzitten! Ook moest ik ‘mezelf op het zebrapad’ op het bord tekenen, wat nogal aansloeg in de klas!

Jas gekocht, bruin ribfluweel met teddyvoering, heerlijk warm!

Tussen de middag schriften nagekeken, domme kinderen zijn het voor het grootste deel, vooral de taal-spel- en stelfouten zijn bij de meeste erbarmelijk! En Bert schrijft z’n eigen taal!

Les, ik werd er nog bij de dominee uitgetrapt, door mijn eigen stomme schuld overigens, dat wordt excuses aanbieden de volgende keer.

Avondje Mastemaker, de auto had nog een lekke band onderweg, zo’n spijker erin! Enorm veel mensen vanavond: Jan + Atty, de kwekelingen Joop. Willy-an, Riet en ik, dan ‘oud-kwekeling’ Ria + Vriend, Boris (een kennis). Altijd erg gezellig! Boot 9 uur en na een barre tocht weer naar huis en naar bedje toe!  

Woensdag 25-9-1968. Ik had een lift van een enorme vrachtauto, het was een hele toer om erin te klimmen! Je voelde hoe hij naar achteren trok, ook al was hij niet geladen. Met dit voertuig ging ik tot Amalia[weg] en kreeg meteen weer een lift tot de boot! Liften is een ware sport en je wordt er tenminste wakker van!

Eindelijk werd ‘het prinsje’ geboren (ofwel: dat zenuwekind, die babie etc). Iedereen blij, want dat betekent: een vrije dag! We aten elke ochtend sinds Prinsjesdag om 7 uur bij de radio om te horen of we weer naar bed konden gaan of dat we toch maar weg moesten.

Ik heb een tijd met Wim Schot staan praten, midden in de gang, terwijl we eigenlijk allebei ‘geen tijd’ hadden (‘geen tijd’ ook al zo’n uitdrukking). Willem is kalmer maar hij is zijn ‘streken’ (nog) niet kwijt. En ik hoop dat hij ze nooit kwijt raakt, want juis het eigenaardige is het leuke aan hem. Bij nader inzien wil hij toch wel onderwijzer worden … hij was op een punt gekomen waarop hij moest kiezen: of kalmer worden, zich aanpassen, of iets anders gaan zoeken- wilder worden. Hij heeft het eerste gekozen.

We hadden een paar vrije uren, ook van 12 uur tot half 3. Riet en ik zijn tegen 2 uur naar V&D gegaan om koffie met gebak (verspilling!) te nemen. Ik was daarvoor al alleen de stad ingeweest.

Dral gaf ons “schrijfles”. Hij had enorme mappen vol met brieven, kaarten, krabbeltjes. Heerlijk. Hij raakte zo fijn in de stemming, pratend met z’n handen, z’n stem, z’n hele wezen. Hij liet ons alle mogelijke handschriften zien, van vader Ceneus, die een briefje schreef alsdat z’n jongste zoon (die zenuwelijer) niet (of wel) kwam. Als Dral zo bezig is slaat dat over op de klas en op mij, ik voel me zo heerlijk alsof ik alles zou kunnen als ik dat wilde. Maar wat is alles?  

Vrijdag 27-9-1968. Regen. Kweekdag: geen bezoek. Mast gaf een taalles over biologie, ik verbale expressie en tekenen. Bij het eerste vergat ik een heel stuk, ook bij de voorbereiding, maar het was wel vooruitgegaan (hoi!). Het tekenen van deze kinderen is iets bedroevends, nog van kleuterschoolpeil … er zijn maar een paar redelijke bij. Mast wil er een paar naar de LOMschool hebben.  

Woensdag 2-10-1968. Er is maar weinig te vertellen over de gebeurtenissen op school. Sommige dingen zijn op dat moment wel leuk, maar als je ze opschrijft is er niets meer aan.

Eén fijn ding: we mochten weer met klei werken vandaag, een tegel met een vogeltje erop; en toen ik daarmee klaar was maakte ik nog 2 hangers.  

Vrijdag 11 oktober 1968. Slakkenles vanochtend. Mast kon zich er niet buiten houden, zodat we hem samen gaven. Kostelijk zoals ze er van alles aan ontdekten, ik heb er zelf ook nog heel wat van geleerd over het leven der slakken. Anja Amels, een zielig meisje (geestelijk niet verder dan 6 en toch al 10 en 2 keer blijven zitten) was eerst doodsbang, na een half uur mocht er een slakje bij haar op de bank (ook een zieligerd, hij had maar 1 oog) en na nog eens 3 kwartier liep ze met een slak op haar hand, die moest mee naar huis in een lucifersdoosje, want het was zo’n lieverdje!

De hele middag bezig geweest om samen met Ton Meyers een middeleeuws tafereel te schilderen voor de ‘kontaktavond’, die deze avond gehouden wordt.  

Donderdag 17-10-1968. Ik heb het vreselijk druk en toch doe ik eigenlijk niets. Alleen de laatste 2 avonden ging het wel. Op school zijn we aan het glazuren en bakken en dat is heerlijk werk. Als ik dat niet had zou ik niet weten hoe ik deze tijd door moest komen op school.  

Zondag 20-10-1968. Gymkweken  vrijdag: een enorme afgang. Ik kon de kinderen niet de baas. Het waren meisjes van de derde en vierde klas, en ze deden hun uiterste best o alles fout te doen. Ik deed zelf trouwens ook alles verkeerd. Ik voelde me dan ook wel even rot, want al ging het tot nu toe bij Mast niet zo vreselijk goed, het kon er best mee door, en als het dan  opeens zo fout gaat heb je er zin in om alles te laten voor wat het is en weg te gaan om ergens in een hoekje te gaan zitten uithuilen ….. en opnieuw beginnen! We hoorden dat er a.s. vrijdag sportdag is, wat ik wel kan waarderen, want het betekent dat ik geen bezoek van Möller heb! Een pak van m’n hart!  

Dinsdag 22-10-1968. Het was zo mistig toen ik bij m’n hoekje stond te liften, dat de meeste auto’s me pas zagen als ze voorbij waren, en ze reden door, tot Jur Bugel van de IBB me zag en meenam. Die kende ik, want Papa heeft vroeger met hem gewerkt in Den Helder en hij heeft ons een keer van Wieringen naar Den Helder gereden vorig jaar of zo.

Ik mag toch wel eens harder gaan werken voor school, want ik haalde 2 c’s voor Nederlands (B, c, a, a, c ,c), zodat ik nu nog op een wankel B-tje sta [de cijfers waren vervangen door letters A, B, C, D, zodat je een B- kon krijgen.  

Donderdag 24-10-1968. Ongewoon fraai weer. M’n ouwe fiets [in Den Helder] was sinds vorige week donderdag verdwenen. Ems Boekel was hare ook kwijt en stuurde me naar het wachthokje bij de trap (bij de werf). De daar dienstdoende marineman belde even ergens heen, en heeft dat op een briefje geschreven, omdat ik rennen moest voor de boot. Vanochtend keek ik daarnaar. Er was nu een andere wachtpost die me, naar zijn gezicht te oordelen, verdacht van de meest boosaardige spionage! Op naar de VAM-brug= Karel Doormanbrug, wel een eind weg. Daar is een post van de Militaire Politie. Ik moest een signalemant geven van de fiets- ouderwets, heel oud, lamp zonder glas, geen kettingkast, recht stuur enz. Dit klopte met de beschrijving in het boek ‘Gevonden Voorwerpen’ Ik mocht mee een trap af, en zowaar, daar stond m’n ouwe trouwe bootfiets. Deze anekdote bewijst weer eens haarfijn wat een nuttige instelling de Marine toch is, zelfs als een oude fiets wordt gestolen zijn ze erbij om de arme hulpeloze burger te beschermen!  

Vrijdag 25-10-1968. Kwart voor 12 ‘s avonds.

Eigenlijk was het Sportdag en moest ik daar ook aan meedoen, maar aangezien ik een speciale opdracht van meneer Dral moest vervullen, heb ik er niet veel van gemerkt. Ik ging met hem mee naar het raadhuis (niet om te trouwen, Marion en ik hebben daarom nog lopen gillen van de lach, Jenny vatte het niet erg en lachte mee omdat wij dat ook deden).

Op de zolder van het raadhuis stonden tientallen oude lijsten van schilderijen, met glas en karton, en dat moest allemaal naar de Kweekschool worden gebracht. Hoe vaak ik die 3 trappen op en af ben gegaan met lijsten en glas weet ik niet, maar ik was goed moe toen we ’s middags tenslotte alles in school hadden!

Ik hoefde meteen ook niet te doen met de wedstrijden, want ik kwam omstreeks kwart over 10 op school, 5 minuten voor de wedstrijd begon, en moest alles eerst in orde brengen, want glas kun je niet buiten laten staan. Elly Dekker vroeg of ik kwam, er is iemand anders in mijn plaats gegaan. Sommige meisjes waren kwaad, zodat ik helemaal niet meer mee hoefde te doen. Dat was dan ook mooi geregeld. Er is hier nog veel meer over te zeggen, maar ik ben zeer duf en moe, na het zien van een afschuwelijke rotfilm (Opus 8 1/2- Fellini). Niemand begreep eigenlijk waar het om ging. Het slot heb ik trouwens niet gezien, want we waren toen al naar Texel, toen dat kwam.  

Donderdag 7-11-1968. Een drukke avond: 2 gymlessen maken en een kinderpsychologie-repetitie leren. Morgen (eindelijk) weer naar de Casimirschool, het is alweer 3 weken geleden. Bovendien nog gymkweken, waar ik wel wat tegenop zie.  

Vrijdag 8-11-1968. Eerst de les over spel bij Mast gegeven, dat ging wel, al was het op een zeker moment een grote puinhoop, want toen er op een zeker moment over vechten gesproken werd en ik zei: “Laten we maar gaan vechten …” (ik had nog veel meer willen zeggen) stortte de klas als 1 blok naar de lege ruimte en begon 2 aan 2 te vechten, terwijl ze een ontzettend lawaai maakten. Ik kon er echt niet meer boven uit schreeuwen. Gelukkig kon Mast dat wel, zodat de orde gauw weer hersteld was. De rest van de les ging ook wel leuk. Maar toen …. Gymkweken. Mast bracht me naar school met de auto.

Ik moest eerst de jochies te lijf, en het ging echt niet. Meijer greep in, en werkelijk, ik kon ze niet aan. Er zijn veel redenen voor te vinden, maar het lag zeker ook aan mezelf! Daarbij is het nog het grootste tuig dat er in Den Helder rondloopt, en krijgt het uitsluitend les van kwekelingen …. Kun je nagaan.

’s Middags moest ik die meisjes lesgeven en dat was nog veel erger. Na afloop zei Meijer me dat het beter was dat ik wat anders ging zoeken en dat dit nooit iets kon worden. Ik was óp van de zenuwen en heb nog nooit zo zitten snikken. Ik kon echt niet meer praten. Meijer schrok wel een beetje en probeerde me nog te troosten. Ik zat later in de kleedkamer nog na te snikken, twee vijfdeklasmeisjes probeerden me nog op te beuren, wat wel een beetje effect had, maar toch ….

Het ergste was dat ik vlak daarna een repetitie van Suus had, die nu ook wel niet veel goeds zal zijn. Na 5 uur zat ik nog met Dral te praten. Hij kon me gelukkig echt een beetje opbeuren en zou eens met iemand praten, van een kadertoestand en ook met Meijer. Fijne man, die Dral.

Avond bij Mast, les samengesteld voor Möller, die volgende week komt.

Thuis vertelde ik wat er gebeurd was, maar ze begrepen het niet erg. Ze begrijpen echt niet dat ik het liefste iets anders zou gaan doen. Iets, nou ja, met handenarbeid of zo. Ze vonden me maar slap, dat ik het niet kon en het kwam er op neer dat ik kon zeggen wat ik wou, maar dat ik niets anders mocht doen, hoe dan ook …. Wel prettig zo! Later probeerden ze me wel op te beuren, maar toch, de toon waarop. Nou ja, eigenlijk hebben ze misschien wel gelijk, verstandelijk gezien, maar ze begrijpen het niet.  

Vrijdag 15-11-1968. Möller op bezoek vanochtend met kweken. Een zenuwentoestand, al begrijpt hij zelf niet dat een kwekeling nerveus is als hij achter in de klas zit(!). Het was wel redelijk, dacht ik. De kinderen waren engeltjes, althans zolang hij erbij was. Later liet Mast me maar modderen, verdween, terwijl ik de les afmaakte. Toen waren ze niet zo schattig meer, en beoefenden alle vormen van expressie, tot gymnastiek (elastieken) en muziek toe!  

Woensdag 20-11-1968. Maandag: niets bijzonders, behalve misschien de zenuwetoestand op school met al die repetities ….. iedereen is geprikkeld, nerveus, moe.

Dinsdag: zie maandag.

Dan vandaag, ook al zo erg: Riekwel repetitie. Daar leer je nu maanden voor, en als het dan zover is weet je niets meer. Bovendien, weer zoiets onnuts!

Moest mijn les bespreken met Möller. Weer een klap voor m’n zelfvertrouwen: juf was prikkelbaar, vitterig, nerveus, gaf de kinderen niet genoeg te doen! Ja, wat wil je, als hij echter in de klas op al je bewegingen zit te letten … daar word ik doodzenuwachtig van- wat Möller zich weer niet kan voorstellen (“Als je zo bent als ik er bij ben, wat moet dat dan als je er alleen voorstaat”(!)) Onzin, maar ik zit ermee. Het was evengoed nog een B, want de les zat te goed in elkaar om er verder nog wat van te zeggen (ha ha, compliment voor Mast!)

Oven uitgepakt, Dral kwam kijken, zag niets meer in de oven, was wel wat teleurgesteld, want hij had het zelf willen doen …. Maar toch vond hij het niet erg. Ik krijg misschien zelf een oventje voor mijn verjaardag- het kleintje van school- voor 75 gulden. Best leuk.  

Vrijdag 22-11-1968. Een zeer afmattende week achter de rug- elke dag een (vaak 2) zware repetities- dat moet altijd nog op het laatste moment. Elling+ Maatschappijleer– Godsdienst, Riekwel (volkomen verpest), aardrijkskunde, donderdag heerlijke tentamens- dat is overigens heel behoorlijk afgelopen, Velthuis voldoende- we hebben heel genoeglijk zitten babbelen, meer over NJN dan over het eigenlijke onderwerp- water, in hoog- en laagveen en planten en zo, ik moest maar in de sjocgroep, dan zu ik dat ook goed kunnen leren!?!

Ik hoef het volgende kwartaal ook niet meer naar spreken, m’n uitspraak was nu zover bijgeschaafd dat ze me kon laten gaan, alleen nog de s en dev, en goed articuleren, dan kon het er wel mee door! Pak van m’n hart. Juf Peeters was trouwens ontzettend aardig voor me, Velthuis ook. Meijer van Gym natuurlijk niet, maar dat zal ook wel nooit meer goed komen, al ligt het ook aan mezelf. Lafeber was weer pinnig en liet ons een galon haken, dat bleek een rechthoekig lapje met nopjes te zijn … wolverspilling!

Möller gaf me deze week nog een heerlijke trap bergafwaarts. De kritiek die hij op mijn les van vorige week had, was zo bevooroordeeld en kleinzielig … Op de les als zodanig kon hij niets aanmerken (dat is dan een compliment voor Mast) maar hij heeft op elke kleinigheid in mijn optreden gelet, daar was hij ook voor gekomen, hij had hier speciaal naar uitgezien, zei hij, en alles klopte met zijn verwachtingen. Ik was kribbig, liefdeloos, precies als op school, waar ik altijd de JONGENS afsnauw (als er iets is wat ik beslist niet doe!!), dat ik zenuwachtig was kon hij zich niet voorstellen, want wat maakte dat nou uit of hij daar zat, of wie dan ook(!) (iedereen is bang voor hem, maar dat schijnt hij niet op te merken). Hij heeft wel gauw een oordeel over iemand, ik heb nog maar 1 kwartaal les van hem, ± 10 lessen en verder ziet hij me alleen maar in school. Ja, ik geef toe, ik heb me niet volledig aangepast- en ik ben beslist niet van plan om me voortaan tussen de middag te gaan vervelen en stijf te worden van het zitten op die rottige lage bankdingen.

[Toen er jaren later een reunie van de school was waren er meerdere personen aanwezig die Möller geen handje gingen geven, ik ook niet, omdat ze hem niet graag wilden ontmoeten. Ik vond het wel een mooi verhaal dat het met zijn eigen kinderen niet zo goed ging, maar wat er precies was was weet ik niet, leedvermaak is niet mooi, maar wel lekker.]

Laat ik nu maar over die toestand ophouden, ik kan er toch niets meer aan veranderen …..

Vanochtend ging het lekker op het schooltje. We kregen ’s middags de opvoedkunde repetities terug, een A, en een C voor de repetitie die ik gemmaakt had vlak na dat beroerde gymkweken van een paar weken terug. Ik kwam toen nog halfsnikkend in de klas en was niet erg bij ….

Avondje Mast, Willyan en Ineke waen er ook. Altijd leuk en leerzaam!  

Donderdag 28-11-1968. Keuze-uren-dag, ik heb nu rekenen, handwerken, Nederlands en muziek, en de rest van de dag vrij, misschien kan ik ergens gymkweken en anders heb ik toch nog genoeg te doen!  

Maandag 2-12-1968. Vrijdagavond geen Mast, maar gewoon eens een avond thuis. Ik was trouwens de hele ochtend in de weer, een taalles die veel langer werd dan de bedoeling was, en na de pauze (koffie, kroket) een groepsleesles. Met de kinderen werken vind ik wel fijn, maar al dat geteut op school- Elling, een plaat of serie plaatjes- Suus, hoe krijg je een koppig kind aan het eten- vreselijk saai!

Een kind van de kleuterschool die naar het Sinterklaastoneel kwam kijken, met een arm in het verband, kwam bij me staan praten toen ze moesten wachten op de bus en wij allemaal keken en geintjes met en om ze maakten. Ik schijn op sommige kinderen een enorme aantrekkingskracht te hebben.  

Vrijdag 6-12-1968. Een zeer drukke tijd achter de rug, alle avonden als een gek inpakken, en gisteren weer uitpakken …..

Dinsdag 5 uur, begin van het 3B sinterklaasfeest, bij Velthuis thuis, zeer gezellig, kaarslicht, matrassen op d evloer en daarop de mensen. Het pak dat ik voor Hans Walrecht had gemaakt, met hulp van Riet, sloeg enorm in, dat van Riet voor Evert trouwens ook! Nog lang daarna werd erover gesproken- ik weet niet of Hans weet dat het van mij kwam. Hij moest een gedicht voorlezen waarvan elk woord apart op een heel klein endje papier was geschreven en dat zat allemaal goed vast met nietjes en plakband- dit omdat hij altijd zo vlug leest, daarna een lesschema volleybal en de opdracht op de blokfluit te spelen. Iedereen gilde van de lach … arme Hans. Hij is trouwens altijd enorm aardig voor me! Dit soort feestjes vind ik nou leuk, en we zullen zeker nog eens klassikaal naar Velthuis gaan!

Woensdag sinterklaasfeest op school. Gek hoor, vorig jaar mochten we geen sinterklaas vieren en dit jaar moest het! ’t Was trouwens best leuk- een zeer scherpe Sint- ‘Susanna’ tegen Suus, ‘Pierre’ tegen Möller, en nog een paar fraaie opmerkingen. Sint kwam van het dak, hij ging er aan de ene kant op en kwam er aan de andere kant weer af- kostelijk. Wij hadden Dral daarna, en daar hebben we de laatste etenswaren van de vorige avond verorberd.

Donderdag. M’n keuze-uren zijn toch nog omgezet, ik wou het 5e uur muziek en moet nu het 6e uur, zodat de kans op gymkweken klein is geworden. Ik was woest en heb weer teveel gezegd tegen Möller- ik vond het ook zo gemeen! En dat heet dan keuze-uren- ja, het wordt voor je uitgekozen!  

Woensdag 11–12-1968. 19.36 uur. Ik verveel me dood op school, zit aldoor te gapen, behalve bij handenarbeid en tekenen, want we zijn lekker bezig met lino’s. Toch ben ik niet moe, want ik heb in het afgelopen weekend heel lang geslapen.

Heb net voor de eerste keer in een poesiealbum geschreven als ‘juf Maas’, voor Janine Mercedes v.d. Akker, fraai geïllustreerd.  

Donderdag: ouderavond, met Mama langs de leraren [was dat de keer dat ze stekjes nam van de planten op school?]- viel wel mee.

Vrijdag: laatste kweekdag op de Casimirschool. Jammer dat ik daar wegga, het was er zo leuk! Getrakteerd op zuurstokken, dat werd zeer gewaardeerd. Een paar meisjes vlogen me om de hals toen ze hoorden dat ik weg ging.

’s Middags vergadering van alle OVO-ers over de VSOOP, iets van een kwekelingen-vakbond, wel leuk, maar ik ben te arm om lid te worden ….  

Zaterdag onee zondag 22-12-1968 0.30 uur.

Gisteren ‘schoolreisje’ naar Amsterdam: boot 8 uur. Stedelijk Museum: vol kunstenaars met baarden, scholkinderen e.d Jammer, want er waren toch wel fijne dingen- Chagall ‘de violist’ hing er, Picasso. Malewitsch, dat zijn een paar namen die ik me herinner. En dan Vincent van Gogh, daar raak je niet op uitgekeken. Er was een afdeling met alleen Van Gogh en daar waren niet zoveel mensen. Willem Schot was bij me, we zochten eigenlijk naar werk van een schilder waar Henk zo gek op was, maar die was verplaatst, opgeborgen of zo, om Bauhaus- daar was niets aan- wel leuke vondsten erbij, maar om dat nu meteen kunst te noemen, nee. Zo kwamen we bij Van Gogh en daar kon je lang blijven zitten. Je wordt echt filosofisch in zo’n museum. Stedelijk Musem. Ach ja, mooi als het stil is, maar met al die halve gare ‘kunstenaars’ …..

Tropenmuseum- dat is altijd mooi. Maar we hadden teveel tijd om daar rond te lopen, zodat we een beetje mallig werden. Er waren allemaal panelen met knopjes, en om die allemaal tegelijk in te drukken is een hele sport!

Even in de stad- eerst naar De Slegte, 1,59 een boekje over bijen en een gedichtenbundel. Met Joop van Schijndel en Frans Vermeulen poffertjes gegeten en patat met kroketten, in de Kalverstraat- Amsterdam bij avond- het regent.

Het Concert viel mee, er waren wel mooie stukken bij, ook verschrikkelijke, maar daar moest je je dan even tegen verzetten.

Tegen half 1 terug in Den Helder. De politie hield ons nog aan, waarom is me niet duidelijk, en ik sliep net zo lekker. De nacht doorgebracht bij Ria Wezelman thuis. Aardige mensen, ze hadden blijkbaar nog nooit een slaapzak gezien!  

Woensdag 8-1-1969. Kweekochtend op de Coenschool. Zo te zien heb ik het dit keer niet erg getroffen. De kinderen zijn gelukkig wel lief.  

Donderdag 9-1-1969. ‘Keuze’-uren-dag. In mijn vrije uren en tussen de middag stencils getypt en om 3 uur naar de Casimirschool getogen om daar een gymles bij te wonen [omdat de onderwijzer liever niet had dat ik zelf een gymles in zijn klas gaf kreeg ik de benodigde handtekeningen zo, dat was gewoon fraude]. Eigenlijk is het niet erg eerlijk, want zo krijg ik die handtekeningen zonder er iets voor te doen, en dat is lekker makkelijk. Ach, als ik ze maar krijg. Een andere kwekeling, uit de 4e, begon hele verhalen tegen me af te steken, onder die gymles. Ik kan me op het moment helaas niet herinneren hoe hij heet.  

Vrijdag 10-1-1969. Tussen de middag naar de Coenschool geweest om te zeggen dat Elling op bezoek komt. De kinderen vroegen natuurlijk of ik de hele middag kwam (Juf, komt u bij ons? Blijft u? Wanneer komt u dan?). Woensdag zei een jochie: “Een meester en een juf! Nou hoeft meester niet lang te zoeken om getrouwd te raken!” Ja ja.  

Maandag 20-1-1969. Op weg naar de boot (lift van Marika) zagen we een vuurgloed tussen de bomen van Amalia. Een angstaanjagend maar toch fascinerend gezicht. Later hoorden we dat de boerderij tot de grond was afgebrand.

Ik verveel me dood op school, we hadden gelukkig 2 uur vrij, dat breekt weer wat ….. Ach dat kan ook wel aan mij liggen, ik sta er niet ‘met hart en ziel’ achter, maar ik moet toch deze school afmaken, anders heb ik helemaal niets.  

Donderdag 23-1-1969. Ik was al wakker toen we van de boot naar school liepen, over de werf. Dat kwam door de sergeant die de marcherende soldaten toeriep “Hinks! Hinks! Hinks-2-3-4! waardoor wij de slappe lach kregen natuurlijk. We hebben trouwens bijna elke ochtend veel plezier met ‘soldaatjes pesten’. Eén keer bleven we stug met z’n vieren naast elkaar op het pad lopen, zodat ze er niet langs konden en pas op de plaats moesten maken. Een andere keer was er een sergeant die riep “pas vasthouden!” en “rechts aanhouden!” op een hoek waar je onmogelijk linksaf kan, omdat daar een hoge betonnen muur staat! Ach, anders is het helemaal zo’n duffe bedoening’s morgens vroeg …..

Mast was een beetje beledigd toen hij hoorde dat De Geus ‘zijn’ les niet goed vond! Hij wilde er met Velthuis over praten- ik zie niet zo wat hij denkt te bereiken- maar je weet het nooit. Dan was er een verschrikkelijk slechte gymles die ik vandaag gaf. Dat is m’n zwakste kant, en dan ook heel erg zwak ……  

Maandag 27-1-1969. Vrijdagmiddag kwamen de ULO’s op visite op de kweekschool, altijd een zinloos en warrig gedoe, en nu het door de 5e klas werd georganiseerd helemaal een puinhoop. De toespraken waren onverstaanbaar, en de ‘rondleidingen’ nogal onduidelijk. Wij als derdeklassers maakten natuurlijk zoveel mogelijk anti-reklame, anders komen er veel te veel onderwijzers en dat is voor ons nogal ongunstig.

Die ochtend naar de Donkere Duinen geweest, bij Velthuis achterop de scooter- koud! en daar rondgelopen, de Donkere Duinen bij mist, vanaf de uitkijktoren toch erg mooi, al zag je natuurlijk niet veel …..

’s Middags een uitgewerkte les gemaakt voor aardrijkskunde. Ik was de eerste die ze inleverde vandaag, goeie beurt! En nu als een gek gym en verkeer leren. Vrijdag een grote gymtheorierepetitie en volgende week dinsdag verkeersexamen, wat verschrikkelijk! Nou ja, ik weet het allang, maar zag er zo tegen op, als ik er niet mee klaar kom is het mijn eigen schuld, dat wel. Iedereen, voor zover ik weet, staat er zo voor!

 Woensdag 29-1-1969. Ik wist wel dat ik het zwaar zou krijgen vandaag, maar het viel nu toch wel heel erg tegen ….. eerst gymkweken, ik voel me niet lekker in trainingspak, ik ben toch al zo gevoelig voor stemmingen- en als je dan weet wat er gaat gebeuren... Ik kan het niet, ik zie het niet, ik vind het niet leuk ook, en ik ga af, elke keer dat ik gymles geef. Dan ben ik wanhopig en down, o, en dan kan ik wel huilen. Gelukkig kon ik me vandaag beheersen, maar het heeft m’n zelfvertrouwen wel weer een flinke deuk gegeven. Eindelijk was ik zover dat ik me zeker voelde, en boem, alles weer de grond in gedreund! En dan die les van vorige week van De Geus ook al!

Ik vraag me af waar het aan ligt. Voor de gym weet ik het wel, maar verder ….. Daarbij lijkt het wel of ze me van school willen ‘pesten’. Mama heeft me flink aangepakt, ze heeft gelijk. Als ik het nu opgaf zou het laf zijn. Ik moet nu doorvechten en werken om er toch te komen. Ik zou trouwens niet weten wat ik moest gaan doen ….. Ik zie het, nu ik erover nadenk, ook al niet meer zó somber in.

Kreeg weer 2 poesiealbums mee naar huis, dit keer van Ineke en Wilma van de Coenschool. En een jochie zei dat hij me een brief of een kaart wou sturen en vroeg om m’n adres, toen wilden ze dat allemaal! Ben benieuwd.  

30 januari 1969, donderdag. Tussen de middag zaten Duw, Jenny, Stoon [John van der Steen], Riet, Theo en ik op de treetjes achter de piano. Op de een of andere manier ontstond er een nogal diepgaand en emotioneel gesprek over ‘geloof’ en ‘het ontstaan van de mens’, vaak een moeilijk onderwerp. Geen van allen liet zich door een ander overtuigen, maar het is toch wel goed als je van elkaar weet hoe je denkt. Tenslotte hielden we er maar over op. Trouwens, Theo heeft een gave waar wij nog niets van wisten. Hij schrijft gedichten, sommige heel goed en gevoelig, andere (nog) enigzins onbeholpen. Ik mocht ze, onder de nederlandse les, lezen.

Ik ben weer uit de put geklommen waar ik gisteren zo diep was ingevallen en ben van plan me niet te laten kennen. Ik zou overigens niet eens iets anders mogen doen, dus is dit het enigste wat me overblijft.  

31-1-1969. Vrijdag. De laatste dag van de eerste maand is voorbij. De kwelling gym-theorierepetitie ook. Hoe slecht ik het gemaakt heb weet ik niet, en wil ik voorlopig niet weten- daar leer je nu een week lang voor. Morgen moet ik mijn verkeer leren, en zondag, maandag, en dinsdag is het zover. De tijd gaat zo snel, ik heb nauwelijks het gevoel dat er al 31 dagen in het nieuwe jaar om zijn …..  

Maandag 3-2-1969. Hagel, sneeuw, regen, windkracht 7-8. Eén uur school, een uur vrij, een uur school, een uur vrij, een uur zwemmen, middagpauze, 3 uur les. Wat een dag!

Ik moet leren duiken (van de kant) maar dat lukt niet erg. Bordjes opduiken kan ik wel, al hoeft dat nog niet! Dat laatste vind ik ook veel leuker. Mijn grote fout is dat ik liever geen dingen doe waar ik niet van houd, of waar ik de zin voor mijzelf niet inzie. Een moeilijke karaktertrek.  

Dinsdag 4-2-1968. Het is stil weer, de zee is glad als een spiegel, en Tessel was heel duidelijk te zien vanuit de Kweekschool, voor het eerst sinds lange tijd.

Het verkeersexamen is voorbij, als ik het goed gedaan heb was het makkelijk, anders viel het tegen.  

Donderdag 6-2-1969. Kweekdag woensdag. Buyn op bezoek, ik kreeg een B (hij bedekte de vele fouten met de mantel der liefde). Deze mevouw De Boer is een heel aardig mens en goed voor de kinderen, een hele fijne juf! Ik kan veel van haar leren. En nu maar hopen dat mevr. Setten- van der Meer nog maar een tijdje ziek blijft, want zo te horen heb je daar niets aan.

Weer een gymles gegeven vandaag, en het ging iets beter! Ik voelde het zelf en Rozenberg zei het ook, hoop doet, alweer en nog steeds, leven!

Vrijdag 7-2-1969. Ik ben moe, door het steeds laat naar bed gaan, maar ook door de geestelijke en zelfs lichamelijke inspanningen van deze week. Behalve een paar minder zware repetities komt er nu een periode van betrekkelijke rust, geen bezoek meer tot 12 maart, geen verkeer meer te leren, eindelijk.  

Dinsdag 11-2-1969. Juf de Geus was gisteren jarig. In verschillende klassen is geld ingezameld voor een kadootje, ook bij ons: witte fresia’s! We zongen en feliciteerden haar en zij trakteerde ons op glacé’s! Het komt niet vaak voor dat een lerares zó bemind is bij haar leerlingen!

Donderdag 20-2-1969. Tentamendag. Muziek onvoldoende, rekenen goed. Dat hebben we dan ook weer gehad.

Het was net een blizzard vanochtend teon ik naar school ging, overal grote richels stuifsneeuw over de weg, een sneeuwbui en daarbij NO-wind, hard en koud! Ik ploeterde, soms lopend, soms fietsend naar het pompstation en liep naar de bushalte. Gelukkig kreeg ik gauw een lift, zodat ik niet met de bus hoefde.  

Dinsdag 25-2-1969. Eén rapportcijfer weet ik al, een B voor natuurkennis. Bij Möller kreeg ik een pluim, wegens een goede uitgewerkte les (dank zij Mast!) en een “al aardig gedacht” lesschemaatje (van mijzelf afkomstig). Ik was weer helemaal in! Houwen zo, mensen als Möller kun je beter niet tegen je hebben.

De laatste week zijn er al 3 uit de 3e klas van school gegaan: Ton Meijers, Riet Jaspers en Irene Bouwman. We moesten het van de leraren horen, en weten niet waarom, al kunnen we het wel raden.  

Donderdag 6-3-1969. Alweer bijna een week om, maandag gewoon, dinsdag gewoon, woensdag de laatste kweekdag op de Coenschool, het (idioot korte) kwartaal was om, en we hoorden dat pas maandagmiddag, over organisatie gesproken. Het kostte ons weer kapitalen, aan snoep voor de kinderen en taart voor onderwijzers die we niet eens kenden. Het volgend kwartaal zal ik staan in de 6e klas van de Ligthartschool in Nieuw Den Helder.  

Woensdag 12-3-1969. Een zenuwenweek: maandag gewoon school, dinsdag gewoon, maar’s avonds generale repetitie koor in de schouwburg. Ik ging [na schooltijd] met Hans Walrecht mee naar huis. Hij had goeie platen, zodat er iets was om over te praten. Aardige familie trouwens, met klein nakomertje Anita, 4 broers, pa, moe en oma, in een gek groot oud huis aan de Koningstraat. Aten nasi. Naar schouwburg, het beloofd donderdag een grote giller te worden, want het orkest speelde te vlug of te langzaam en daarbij nog vals ook, en het koor zingt ook niet helemaal zuiver. Lachen, gieren, brullen.

Had een eigen logeerkamer [bij Walrecht] en was door het overbijven in Den Helder de volgende dag op tijd op de Ligthartschool. Zesde klas, niets voor mij, en de onderwijzer was nog ziek ook.

Vanavond thuis, morgen kooruitvoering.  

Zaterdag 15-3-1969. Het concert is geweest, en daar zijn we dan ook weer af. Heel gezellig was het bij de familie Walrecht, waar ik voor de tweede keer deze week de nacht doorbracht. Echt aardige mensen, allemaal. Hans en ik kwamen vrijdagochtend nog te laat op school ook, want een broertje had me wel geroepen, maar niet geluisterd of ik het hoorde, zodat ik rustig en onwetend doorsliep. Nog niet erg want niemand heeft er verder wat van gezegd.

De oven was open en ik heb hem uitgepakt. Misschien had Dral het zelf willen doen, maar hij was er niet (er was iets met z’n kleinkinderen) en ik kon mijn nieuwsgierigheid (weer) niet bedwingen.  

Dinsdag 18-3-1969. Een bitter koude dag, harde oostelijke wind, gladde wegen, ijsregen, echt een dag om in bed te blijven, of tenminste in huis. Dat was mij echter niet gegund, ik moest naar school, kwam daar half bevroren aan, maar met een stille hoop dat, als de wind zo blijft, de boot (net als de laatste dagen met eb) morgen en overmorgen niet gaat als wij terugmoeten, en dat we dan eerder weg kunnen.

Meneer Buyn gaf weer geen les- ik heb de man maar één keer echt les zien geven, dat was toen de inspecteur bij ons in de klas zat …..  

Woensdag 19-3-1969. Vanochtend gekweekt op de Ligthartschool. Harry Meidema, m’n klasseonderwijzer, was hersteld, zodat ik nu echt iets kan doen, in elk geval iedere week een gymles, dat telt lekker aan! De onderwijzers op deze school zijn allemaal erg jong, misschien onder de 25 jaar. Alleen Clowting, het loslopend hoofd, is ouder. De sfeer onderling is echt goed, geloof ik, veel beter dan op de Coenschool.

We kregen met koorzang ons verkeersdiploma. Ongeveer de helft van de kandidaten was gezakt, wat (deze keer) echt niet aan Bakkertje en Elling lag, maar aan iedereen. Hoe het ook zij, ik heb het gehaald en met mij nog 8 van mijn klas. Van 3A slaagden er maar 6, zodat 3B weer eens beter was.  

Zaterdag 29-3-1969. Er is een hele week voorbij gegaan, zonder dat ik er iets van heb opgeschreven, en dat terwijl er nogal veel is gebeurd, alleen kan ik me op het moment niet alles meer herinneren. We hadden maar 4 dagen school, vrijdag was sportdag, en nu heb ik vakantie tot 15 april, wat we de moeite waard is.  

Zaterdag 12-4-1969. Heb tekeningen gemaakt die ik ga gebruiken bij de les die ik woensdag moet geven- alles is wel tot het laatste nippertje uitgesteld, maar zo gaat het op de Kweekschool altijd: uitstellen, afwachten, tot alles op het laatste moment gedaan moet worden en de helft erbij inschiet, en zo is het met alle kwekelingen.  

Dinsdag 15-4-1969. De eerste schooldag duurde lang, voor iedereen in de klas. Er leek geen eind aan te komen, het ene lesuur was nog saaier en langdradiger dan het andere. De overgang van vrijheid naar gebondenheid was blijkbaar te groot, en daarbij was het een troosteloze regen-dag.  

Woensdag 16-4-1969. Kweekdag, iets wat de laatste tijd een verschrikking dreigt te worden. Ik ben blijkbaar niet geschikt om in een zesde klas te staan en zeker niet in deze! Dat kletst maar en wil niets doen! Ik had Elling op bezoek, die nogal gesteld is op stilte. Het lesje interesseerde de dames en heren niet en elke keer als ik me omdraaide om iets op het bord te schrijven begonnen ze te kletsen, zodat ik weer moest wachten tot ze alsjeblieft stil waren! Ik was woest, want dit zal wel op een C uitdraaien …. Later gaf ik, althans probeerde ik, gymles te geven- ze luisterden nauwelijks, en toen ik de meisjes apart kreeg voor gymles, was het “Kan ik niet”, “Doe ik niet”, “Ik heb een zere arm” en ze deden niet wat ik wilde- en maakten zo’n herrie, en de jongens ook, dat Harry ze verder rondjes liet lopen, wat ze erg grappig vonden, en wat, aan hun brutale gezichten te zien, geen enkele indruk maakte. Harry kan ze, volgens mij, ook niet aan ….

Ik had gewoonweg hoofdpijn van het gegil (en de spanning) toen de ochtend om was. Woensdagmiddag is lekker rustig, koorzang, psychologie en muziek, om weer bij te komen.  

Donderdag 17-4-1969. Met handwerken zijn we aan het weven, een ceintuur, best leuk werk, als je eenmaal ziet hoe het moet.

Ik zou naar de Casimirschool, maar m’n fiets had een lekke band en die van Riet twee, zodat ik bij Harry van Faassen achterop naar Nieuw Den Helder reed. Mast zou voor me naar lessen zoeken en Rozeberg gaf me 2 handtekeningen voor lessen die ik niet gegeven heb. Hij is graag slecht, en gaf me de raad om bij het examen de Casimirschool aan te vragen, omdat het nu nogal slecht gaat. Het was nog een hele tocht terug, hardlopend om de boot van half 5 te halen. Tenslotte kreeg ik een lift van Nieuw Den Helder tot het Postkantoor en de rest kon ik in mijn eigen tempootje net halen, in een kwartier tegenwind.  

Vrijdag 18-4-1969. 11.30 uur. Het is weer weekend, de dagen op school leken lang te duren, maar wat je ook doet, de tijd verstrijkt en zo …

Hans Walrecht mocht niet meer kweken omdat hij niet methodisch op het bord schreef, en Dral moet daar iets aan doen, terwijl we geen uur hebben voor schrijven- dit is een van de oorzaken van wrijving tussen Möller en Dral, wat voor de leerlingen nogal vermakelijk is! We moesten nu met de hele klas oefenen in het methodisch bordschrijven, jammer genoeg ten koste van onze handenarbeid [want de schrijfles was van het rooster afgevoerd in de vernieuwingen, terwijl we daar wel veel aan gehad zouden hebben].  

Zaterdag 26-4-1969. De werkweek in de Konigsbosch in Bakkum is voorbij en geslaagd. Het geheel was vermoeiend, sport en spel en kampeertechnieken en praktijk, en vaak heel gezellig, sfeervol. Ik heb er, met gepast enthousiasme, tegen opgezien als tegen de Mount Everest, en alles viel mee. Ik ga hier niet alles beschrijven, trouwens, ik weet de juiste volgorde van de gebeurtenissen niet zo goed meer.  

Maandag 28-4-1969. Ik ben toen maar naar school gegaan, want ik moest Mast en Joop van Schijndel nog hebben over m’n uitgewerkte lessen, en daar is onderhand wel haast bij- per 1 mei inleveren!

Tussen de middag in de kantine, voor 3a, want eigenlijk stonden Bob Beulenkamp en Bas van Gelder er in[geroosterd], maar die zijn van school getrapt vanwege de werkweek. Möller had het er met onze klas over voor hij zijn les begon: na een gesprek met dhr. Beulenkamp heeft deze besloten zijn zoon van school te nemen. Met de ouders van de drie andere jongens (Jan van Boven, Gerard Hoekstra en Bas van Gelder) zijn nog onderhandelingen gaande. Bob zijn we dus voorgoed kwijt- eindelijk!  

Dinsdag 29-4-1969. De vierde klas deed schriftelijk examen, een zenuwentoestand, absolute stilte en zo, en we hadden nog een uur vrij ook.

Anecdote: op het bord stond bij de roosterwijzigingen aangegeven 3b 6e en 7e uur tekenen- HA. Daar klopte niets van, wat wij heel goed wisten, maar we maakten er listg gebruik van en gingen ’s ochtends niet, maar ’s middags 2 uur tekenen, zodat Ambriola [van Nederlands] ons zocht en vond. Hij vond het allang goed en verdween weer!  

Woensdag 30-4-1969. De hele middag hard gewerkt aan m’n uitgewerkte lessen, die morgen moeten worden ingeleverd. Ik stel zulk soort dingen liefst zo lang mogelijk uit, waardoor op het laatst wel alles tegelijk komt. Dit is echter een voorbeeld van de typische kweekschoolmentaliteit- doe niet vandaag wat morgen ook nog kan.  

Vrijdag 2-5-1969. We hadden 2 uur vrij omdat er veel leraren niet waren. Het was een tamelijk rustige dag. We hadden voor de eerste keer dit jaar buiten gym, wat wel een kleumerige aangelegnheid was. Ik liep op gymschoenen maat 43, veel te groot, geleend van de een of andere 2e-klasser.

Naar de Ligthartschool gefietst, op een geleende fiets, m’n eigen oude bootfiets heeft een lekke band- of die ooit gerepareerd zal worden …. ’t is nauwelijks de moeite.  

Maandag 5-5-1969. Nationale feestdag, die echter maar eens in de 5 jaar gevierd mag worden, iets wat ik belachelijk vind. Zoiets moet je of elk jaar, of helemaal niet vieren. Al heb ik uiteraard niets tegen vrije dagen! We moesten er bij de dominee een opstelletje over schrijven: wat we vonden van het vieren van 5 mei en de dodenherdenking op 4 mei.

We hadden weer zwemmen, een paar weken viel het uit door allerlei oorzaken. Ik hou wel van zwemmen, maar niet van chloorwater, en ik kan maar niet duiken, althans startduik, want bordjes opduiken en onder-water-zwemmen kan ik wel.  

Woensdag 7-5-1969. Kweekdag, de c-leerlingen moesten toelatingsexamen voor de middelbare school doen, de rest kreeg gymles en daarna togen meester en kwekeling met de hele ploeg naar buiten, naar de Donkere Duinen en het strand. Leuk was dat een paar meisjes, na het vinden van dode krabben en krabbeschilden, een klup oprichtten met als doel het verzamelen van krabben en schelpen! Na de pauze kregen de kinderen vrij, en ik dus ook.  

Vrijdag 9-5-1969. 10 voor 12 ’s nachts. De dag begon stralend en zoiets maakt dat ik een goede stemming krijg voor de hele verdere dag, dat blije gevoel van ‘Ha, ’t is zomer, de zon schijnt’. Op de boot zaten we boven in de zon, helaas ook in de wind, maar je wordt evengoed wel bruin- het verschil tussen wit en bruin is al te zien, op m’n voeten onder het bandje van m’n schoenen. Een kleine afknapper op school was de bijna zeker verprutste nederlandse literatuur-repetitie. Gym buiten in de zon, keepers, een van de weinige spelen die ik leuk vind en/of begrijp! De repetitie van Suus viel gelukkig erg mee.

Bij Dral: methodeschrijven met viltstiften op heel grote stukken papier en figuurtjes maken met ribkarton op zwart papier. Vooral het laatste was geweldig leuk. In de middagpauze was ik nog aan het kleien geslagen, maar het ging niet lekker, ik was niet in de juiste stemming.

Donderdag 15-5-1969. Hemelsvaartdag. Morgen moet ik een inleiding houden bij het dispuut, over de inpoldering van de Waddenzee, en die moest ik vandaag ook nog maken. Gelukkig zat ik er nog beter in dan ik gedacht had, zodat het wel meeviel. En dan is daar nog die alleraardigste repetitie van Suus, die ik nog maar half ken.

Gisteren was het kweekdag, ik had bezoek van Bakkertje, en het ging weer ontzettend slecht ….. Ik geloof dat het voor het grootste deel aan mij ligt, ik kan nauwelijks met deze klas omgaan, maar ik had de omstandigheden ook niet mee. Het was de laatste dag voor het hemelsvaartweekend- 4 dagen voor alle scholen, behalve de kweekschool- en de kinderen  

Vrijdag 16-5-1969. Het is nog steeds westelijke wind. Papa gaat morgen vroeg naar het strand, en als er wat ligt [zou ik dat ook graag doen]- maar eigenlijk moet ik aan m’n studie.

Gewone schooldag, helaas toch gym, al was Meijer de hele week op BB-kursus- alsof de BB in oorlogstijd ook maar enig nut heeft. Suus was ziek, maar de repetitie moest toch gemaakt worden, onder het toeziend oog van Elling.

Bij Dral moesten we plaksels maken met papier uit tijdschriften. Er lag een enorme stapel Avenues met fantastisch mooie foto’s. Ria Wezelman en ik waren druk bezig er de mooiste uit te zoeken voor op onze kamers.

Dispuut: het begon om half 8 en niet om 8 uur zoals ik dacht. Daardoor kreeg mijn ‘inleiding’ een heel andere vorm. Het liep uit op het reageren op door de leden verzonnen punten. Slechts 1 van de ± 30 mensen was voor inpoldering [van de Waddenzee], Gerrie Snik.  

Maandag 19-5-1969. Koud, overal, de hele dag. Bij de Dominee gesprekken over onze problemen met de leraren, medezeggenschap enz. Ik ben blij dat er tenminste 1 leraar op onze school is die daar zonder terughoudendheid over spreekt. Hij wil er het beste van maken. Ben voor het eerst sinds lange tijd bezig met een pot.

Repetitie Elling, wat een ellende. Pas thuis, na een barre tocht tegen wind en koude regen in een beetje warm geworden. Huiswerk maken.  

Vrijdag 23-5-1969. Een stralende, hoewel winderige dag. Twee uur vrij van gym, benut voor kleiwerk, een simpele rechte pot en wat kralen. Heerlijk is dat, die koele klei aan je vingers!

Met de auto van Velthuis naar de Donkere Duinen (een gek klein autootje, echt iets voor hem!). We moesten een soort speurtocht uitzetten en later een andere lopen, maar aangezien Rinus en Jan niet kwamen opdagen stonden Jenny en ik een lange tijd voor niets te wachten en hadden we geen tijd meer om er iets van te maken. We liepen daarna met Theo, Evert en Velthuis de speurtocht van Joop, Jan en Hans en Duwie. Leuk. En we waren gelijk mooi buiten ook, lekker in de zon.

Juf Boogerd was ziek, maar dhr. Elling moest ons, namens haar, een repetitie laten maken. Ze had ons die repetitie echter nooit opgegeven, wel aan 3A, maar daar hebben wij niets mee te maken! De meesten maakten hem dan ook niet, ik ook niet, ik schreef eronder waarom ik hem niet maakte. Nu maar het beste ervan hopen …..

Met Dral naar het Helder-veld om daar een paar bunkers van kleedkamers “om te toveren” tot gelegenheid-tot-het-kopen-van-een-consumptie in verband met een naderende feestelijkheid. We zaten lekker uit de wind in de zon slingers te maken en bruin te worden.  

Vrijdag 30-5-1969. Een dag die koud en nat begon. Het 1e uur moest ik een boekbespreking houden, die ik nauwelijks had voorbereid, omdat we vandaag ook een enorme repetitie van Suus hadden. Gelukkig hielp juf de Geus me, zodat ik nu veel meer van het boek begrijp dan ervoor.

Twee uur vrij vanwege het gymexamen, ook de laatste 2 uur, dit ivm het handenarbeid-examen. De hele tijd bezig geweest met het instampen van kinderpsychologie. Het was wel een tegenvaller dat de vragen veel gemener, anders gesteld waren dan normaal. Suus was woedend, ze was erg onredelijk ook, maar toch kan ze zich niet rechtvaardigen.  

5-6-1969. Een schooldag, bestaande uit: 1 uur nederlands tekstverklaring poëzie, 2 uur vrij, benut tot het maken van een gedichtenlijst en het werken met klei, 1 uur geschiedenis, slot-betoog 20e eeuw, en de rest van de dag vrij (1 uur vrij’genomen’ van kinderdans). Ik bleef op school tot ± half 2, ging de stad in voor boodschappen en begaf mij toen richting Casimirschool. Halverweg echter ontmoette ik Henk van der Wal, die vorig jaar bij mij in de klas zat en waar ik veel plezier mee heb gehad, maar die ik al een jaar niet meer gezien had. Hij hield me een half uur of daaromtrent aan de praat, wel leuk uiteraard. Het is een zeer vreemde persoon, vrijgevochten, dwars, misschien a-sociaal, maar wel aardig. Tenslotte moest ik toch verder en werd door de 3e klas Casimirleerlingen als vanouds hartelijk ontvangen. Mast kon me helaas niet aan een natuurkundeles helpen, maar Rozenberg misschien wel. Ik ging mee naar het veld met de 5e klas en zag toe hoe Rozenberg een gymles gaf [die deed dat liever zelf]. Eigenlijk zou ik het moeten doen, maar wat dat betreft ben ik een slappeling, ik maak me er zo snel mogelijk af, gewoon omdat ik er zo’n hekel aan heb. En toch krijg ik handtekeningen, zodat ik m’n ‘extra lessen’ wel bij elkaar krijg.  

Vrijdag 6-6-1969. Onrechtvaardigheid op school: er waren veel mensen gisteren niet naar kinderdans gegaan en die werden daarop aangesproken. Duw was de hele dag niet gekomen, ze had gespijbeld, maar zij kreeg een vriendelijk schouderklopje van Meijer, en ik, die elke keer nog was gekomen op deze ene keer na, kreeg op m’n kop! Ik wist wel dat Meijer me niet mag.

Tussen de middag was het zelfs mogelijk om in de zon te zitten, wel wat winderig, maar ach, in dit land waait het altijd en overal.

Suus zei dat nog wat over de niet-opgegeven repetitie- ze deed niet erg pedagogisch verantwoord.  

Zondag 8-6-1969. Tot het eind van deze week zal ik heel hard moeten werken en dan vraag ik me nog af hoe ik klaar moet komen voor 12 juni: 2 uitgewerkte lessen (biolgie en natuurkunde), voorbereiding van tentamens in nederlands tekstverklaring poëzie en gschiedenis 20e eeuw, m’n gewone huiswerk, lesvoorbereiding voor het kweken op woensdag en dan is er ook nog een spreekbeurt over de KVP. Ik zie het geheel nogal somber in, want zoveel tijd heb ik gewoonweg niet ….  

Dinsdag 10-6-1969. Wij op de kweekschool worden uitgeput met repetities, schriftelijke werkjes, lessen maken, tot het ons mijlenver de keel uithangt. Bovendien is het zulk mooi weer dat het nauwelijks mogelijk is je op leerstof te concentreren, en toch MOET je werken.  

Woensdag 11-6-1969. Kweek-ochtend, gelukkig een van de laatste in de 6e klas Ligthartschool. Ik hoefde alleen maar een expressieles te geven, de rest van de tijd oefenden de ‘lieve kleinen’ op het gymveld voor de naderende sportdag. Het ligt gelukkig niet alleen aan mij dat ik in deze klas niets waard ben- het vorige kwartaal stond Gerard Bosman er en die had het ook niet naar z’n zin. Tot nu toe is de Casimirschool de enigste fijne school die ik ken, de rest was waardeloos (Coen- en Ligthartschool).

Twee uur vrij (koor-uur). Het was me buiten in de zon te warm en daarbij ben ik al bruin genoeg, dus daarvoor hoef ik me op het moment ook niet druk te maken (al kunnen sommige delen van m’n lichaam nog wel wat bijgekleurd worden). Ik ging daarom lekker werken aan een pot in het handenarbeidlokaal, iets wat ik door gespannenheid en veel werk, heel lang niet meer gedaan heb!

Had een A voor psychologie, iets wat ik echt niet verwacht had, maar dat betekent wel dat ik, wat m’n opvoedkundecijfer betreft, goed zit B B A x x is wel een B gemiddeld [men had het cijfersysteem afgeschaft].

Buyn was hoogstverbaasd dat er echt, heus waar, maar 2 leerlingen kwamen opdagen met muziek, Evert en ik. De rest had spreken-repetitie, iets wat wij hem gisteren al gezegd hadden, maar toen weigerde hij het te geloven.

Zojuist bijna 2 uur besteed aan het voorbereiden van m’n geschiedenis’tentamen’- ik zie het somber in. Nederlands ga ik morgen doen- ik heb 3 uur vrij tussen de tentamens!  

Donderdag 12-6-1969. Het ergste is voorbij, de tentamens zijn gedaan en vielen mee, gelukkig. Ik had 3 uur achter elkaar vrij, en in die tijd ‘deed’ ik mijn nederlands en maakte ik een pot, die net niet klaar kwam.  

Maandag 16-6-1969. Vanochtend moest ik boodschappen doen (ik heb een paar dagen vrij vanwege examens) en bij UNIC hoorde ik dat Gretha Bakker, een meisje uit de K(leuterleidsters) 1 klas, dood was, tegen een vrachtauto opgereden [ze kwam op de brommer de Bomendiek af en omdat er nogal een kuil in de bocht is daar moest ze die ruim nemen, recht tegen een vrachtauto aan die een andere auto aan het inhalen was (elke keer als ik bij de Bomendiek de hoek om kom denk ik aan haar ongeluk, maar ik kon me de laatste tijd haar naam niet meer herinneren, dus dat weet ik nu weer)]. Het is afschuwelijk, ik moet er steeds aan denken, waarom zij, ze was zo aardig …. Heel Texel had het erover, alsof iedereen een klap had gekregen.  

Woensdag 18-6-1969. Ik was pas om 10 over 7 beneden, een kwartier te laat! Toch was ik nog vóór kwart voor 8 bij de boot [dus was ik anders altijd veel te vroeg op, denk ik nu]!

Duw regelde van alles: we moeten allemaal naar de begrafenis van Greetje, alle Texelse kweekscholieren, er is voor bloemen gezorgd, alle oké. Ik zie er tegenop, maar morgen moet ik naar de Waal voor de begrafenis.

Laatste keer kweken op de Jan ligthartschool, hebben we ook weer gehad! [Tijdens] de laatste les die ik de kinderen gaf waren ze weer enorm vervelend, maar heerlijk, ik heb niets meer met ze te maken!

Boot half 2. Riet had taartjes over van het afscheid op de Casimirschool- we aten ons een ongeluk, elk 2 en Fia ook nog een. Ik lustte gelijk geen brood meer.  

Donderdag 19-6-1969. Om 2 uur begon de rouwdienst voor Greetje, de kwekelingen vormden twee rijen, waartussen de kist werd egdragen. Het was vreselijk, ik stond bijna te huilen, en met mij vele anderen. Ook in de kerk kon ik soms m’n tranen haast niet meer inhouden- en ik huil toch niet gauw. Riet zat naast me, met haar ging het net zo. De dominee deed zijn best, smeet met bijbelteksten, maar ik had niet de indruk dat hij zichzelf geloofde.

Ik hoop maar dat de ouders en de familie er steun aan had, want zoiets als dit is eigenlijk niet te verwerken.  

Maandag 23-6-1969. Gisteravond lag ik al om 9 uur in bed, m’n ogen vielen steeds dicht. Ik hoefde pas met de boot van 9 uur naar Den Helder, diploma-uitreiking, veel plechtig gedoe, toespraken, prijzen uitdelen, leuk voor de ouders, die lekker trots op hun kinderen kunnen zijn. Boot half 12 terug, de rest van de dag vrij omdat er rapportenvergadering was.  

Woensdag 25-6-1969. Boot 10 uur, naar handenarbeidtentoonstelling ‘Allerhande’, om Jan Leijen af te lossen. We moesten daar opletten of niemand ergens aankwam en gewoon oppassen. Er kwam een school, 3 jongetjes en 1 heer. Om 12 uur werd de zaak gesloten en omdat het woensdagmiddag was kon ik naar huis gaan.  

Vrijdag 27-6-1969. Een heerlijk verregende sportdag. Ik hoefde niet mee te spelen. Om 12 uur bracht Möller de rapporten. ’t Mijne was er niet bij. Ik was een beetje boos, omdat ik zeker wist dat ik het had ingeleverd, maar zojuist bleek dat ik toch niet zo’n best geheugen heb, want het lag onderin een la van m’n buro. Nou ja, m’n cijfers weet ik evengoed (6 A’s voor tekenen, handenarbeid, maatschappijleer, handwerken, aardrijkskunde, schrijven, 1 C voor gym, de rest B’s). Dan stuur ik dat rapport wel op- ’t was wel even een kleine afgang voor me …..  

Dinsdag 19-8-1969. Boor 9 uur, ontmoeteing met de mensen van school, opening door Möller, en wegens organisatorische problemen vrij, de hele rest van de week, behalve donderdagochtend. Boot 11 uur terug.  

Donderdag 21-8-1969. Ik moest deze ochtend op school komen voor het rooster en zo, boot 8 uur heen en half 11 terug!  

Maandag 25-8-1969. Koud, geen dag, zoals zoveel eerste schooldagen, met reden om spijt te hebben dat je weer moet werken vanwege het mooie weer. Regen, NW-storm, er zal wel wat te jutten zijn op het strand.

De eerste dag volgens het nieuwe 9-urige rooster, verwenst door heel de school, vol minder aangename verrassingen, en lang, heel lang. Tussen de middag, nu van 1 tot 2 uur, de stad in om de cheque van de extra uitkering studietoelage in te wisselen, 100 gulden zomaar extra! Ik mocht gelijk een zwarte ribbroek kopen en deed nog meer boodschapjes, kwam net op tijd, oplopend met Gerard Hoekstra, op school aan, kon nog gauw een boterhammetje naar binnen proppen voor de lessen weer begonnen. De Dominee vertelde over de El Ahksa moskee, waar hij geweest was in de vakantie.

Kwart over 6 uitgeput thuis, meteen eten, en daarna bezig geweest met m’n zwarte trui. Nu kan het nog, maar ik zie, wat school en huiswerk betreft, de toekomst somber in ….  

Dinsdag 26-8-1969. Nog steeds koud, nat, stormachtig weer.

Eerste 2 uur vrij omdat Dral (nog steeds) ziek is. Verder een nogal vermoeiend programma. Ik ben van plan echt steed op te letten en althans dit eerste kwartaal, hard te werken. Of er veel van komt zien we wel.

Woensdag 27-8-1969. Aanhoudend rotweer, al leek het vanmiddag even of de ellende voorbij was. Op school is nog steeds niet iedereen gewend aan het nieuwe systeem.

Bakkertje maakte het weer bont, de man is echt niet geschikt om ons les te geven- vooral nu hij voor 35 man/vrouw staat kan hij het niet aan. En wie kregen er een persoonlijke waarschuwing? Duwie Weijdt en Irene Maas En ik deed echt niks. Wel had Marion, naast me, de slappe lach en zat Stone, achter me, te klieren!

Boot half 6, uitgeput thuis, door de regen, door de kou. Eten, krant lezen, klein konflikt met Mama over een wandkleed dat ik voor school moet maken.  

Vrijdag 29-8-1969. Nog steeds heerst er een enorme verwarring op school (overdrijven mag): leraren die het Rooster uitleggen zoals het hun uitkomt, of er niets van lijken te begrijpen. Leerlingen die er ook niets van begrijpen, hoe het ook zij, zij zitten vast aan een 45-urige werkweek … en moeten zelf maar zien hoe ze met hun tijd uitkomen …

Met Riet het 5e uur de stad in om een rok, voor haar, te kopen bij V&D. Ze trakteerde op yoghurt met vruchtensaus en slagroom, wel gezellig. Daarna ging ik me voorstellen op de Springplank, m’n nieuwe oefenschool, een leuke 1e klas, een aardige juf en een moderne school. Veelbelovend.  

Maandag 1-9-969. De eerstvolgende 2 weken zijn de eindexamens van de 5e klas, dat betekent voor ons veel vrije uren- en zelfs dagen! Vandaag boot half 5 terug.  

Dinsdag 2-9-1969. 1e uur vrij, ik ging met de boot van 9 uur (op de fiets naar de boot), had ook met de boot van 10 uur kunnen gaan, maar daar had ik kennelijk niet goed over nagedacht. We hadden 2 uur gym op de sportvelden. Marion en Liselotte moesten slagbal geven, dat liep ontzettend uit de hand. Wel grappig, als je zelf speler bent! We hadden het 8e uur nog muziek, maar ik denk niet dat er nog veel mensen heengegaan zijn, ik tenminste niet, dat is zonde van m’n middag om 3 uur te zitten wachten op 1 uurtje les!  

Woensdag 3-9-1969. Ik moest zelfs een paar uur naar les- 2 uur handwerken, tijdelijk in het HA-lokaal, dat nu Dral nog steeds afwezig is, een ontzettende troep is, vooral het magazijn … arme man, als hij straks op school komt …. 3de uur Elling, toen Bakkertje, die 40 mensen tegelijk echt niet aankan. Buyn wou ons les geven, omdat maandagmiddag het 8e uur alleen Evert was verschenen, 10 minuten te laat! Nou ja, niemand wil de hele middag blijven voor één uurtje muziek, maar ik moet toegeven, het was nogal onbeleefd (of erger!) van ons, om de man zo voor gek te laten staan ….. We hadden wel lekker nóg een uur vrij.

Het 7e uur spreken, ik zat in de aula te wachten tot de les zou beginnen. Geert Edelenbosch van de derde klas stak een heel verhaal tegen me af over zijn reis naar Lapland. Hij was kennelijk blij dat er iemand naar hem wilde luisteren. Boot half 5.  

Donderdag 4-9-1969. Een zonnige dag! Had vanochtend meteen een lift naar de boot, kon nog een tijdje op het Mok[baai]strandje gaan kijken voor ik de boot op moest.

Het was kweekdag, de eerste keer, een hele dag, op de Springplank in Nieuw Den Helder, in de 1e klas van juf Barends. De school staat vlak bij de Donkere Duinen, aan de Jan Verfaille-weg. Een leuke juf, een lieve klas, die nog niets weet, heel anders dan  de 6e Ligthartschool- veel fijner om in een lagere klas te staan. Na de ochtendpauze moest ik ze voorlezen, ze waren aandachtig, en aandoenlijk.

In deze klas zit ook Jaapje, een jochie dat naar de BLO moet. Eerst, toen ik er iets van gezegd had dat hij een dingetje van een ander kind afpakte, begon hij te huilen en zei: “Juf pest me!”, maar later, toen ik hem hielp en tegen hem lachte, was hij opeens gek op me! Ik moest hem beloven dat in na de middag terug zou komen, ja, ja!

Tussen de middag naar het strand, er was weinig te vinden, maar de zon scheen, het was er fijn. Ook de middag kweken, kwart voor 3 kregen de kinderen vrij, daarna nog handwerken met de meisjes van de zesde.  

Vrijdag 5-9-1969. Hele dag vrij, omdat die arme vijfdeklassers examen moeten doen ….  

Maandag 8-9-1969. Deze dag was in ieder geval goed. Boot 9 uur- 1 uur les van Ambriola, het 5e uur van Zwart, en met de boot van half 2 weer naar huis, dat was dat.  

Woensdag 10-9-1969. Eerste 2 uur handwerken, borduren. Het 7e uur moest ik eigenlijk nog naar spreken, daar heb ik maar niet op gewacht. Met Veldhuis in de auto naar het Biologisch Lescentrum, om een opgezette eekhoorn te halen, die ik morgen bij m’n lesje nodig heb.

Les voorbereid, ik hoop dat morgen m’n verkoudheid wat minder is, anders kan ik nauwelijks praten! Geborduurd (schoolopdracht).  

Vrijdag 12-9-1969. Gisteren kweken, leuk wel met die kleine kindertjes, al is het ontzettend moeilijk om de juiste toon te vinden! Vandaag de hele dag school, erg lang, tot half 6. Met geschiedenis naar tentoonstelling ‘Den Helder door de eeuwen heen’, 3 uur vrij [tussendoor] zodat ik nu m’n handwerken af heb, en de rest, 6 uur, zwaar les…. Boot half 6.  

Maandag 15-9-1969. Een lange saaie schooldag, het ene lesuur was nog minder boeiend dan het andere, vooral als je dan niet begrijpt wat je aan de inhoud van het besprokene zou moeten hebben is het niet eenvoudig de dag dóór te komen…..  

Donderdag 18-9-1969. De afgelopen dagen had ik school, er gebeurden wel wat grappige dingen: bijv. de hr. Buijn weigerde ons (OVO 2B) les te geven, omdat we een paar weken geleden geen van allen op les waren verschenen omdat we toen de hele middag vrij hadden behalve zijn uur, het 8e. Hij dacht dat we dat deden om hem dwars te zitten- wat echt niet zo was. Zelfs nu de zaak gesust is gelooft hij dat nog!

En dhr. Bakker moest ons ‘kollege’ geven, en ging bij de pakken neerzitten voor hij ons er ontijdig uitstuurde, omdat we niet meer naar hem luisterden.

Vandaag kweken- bezoek Elling & Boogerd, het verhaaltje ging best en de les, die de juf voor me had gemaakt was geweldig, maar ach, de kindertjes snapten niks van de opdrachten…. zodat alles mislukt was. Verder was het leuk in het klasje, al waren de kinderen vreselijk druk, overal trouwens.  

Maandag 22-9-1969. Een lange zware dag- 9 uur, waarvan alleen het 4e vrij, waar ik dus niets aan had. Ik was echt doodmoe toen ik thuiskwam en had een slecht humeur, wat niet verwonderlijk was.  

Dinsdag 23-9-1969. 1e uur vrij, boot 9 uur, nederlands, gym op de schoolsportvelden. Toen ik naar m’n fiets liep gooide een jochie van de brugklas het rechterglas van m’n bril stuk [met een sneeuwbes]- ik schrok me rot en liep later zelfs te huilen- de angst en de schok waren te groot! Gelukkig konden ze er bij Halee binnen een half uur een nieuw glas in zetten, zodat ik weer gered was en weer naar school kon. De rekening moet maar door de ouders van ’t lieve kind betaald worden.

Ik had (weer) een antikweekschoolinzinking, af en toe heb ik zó de balen van die hele school, van de leraren, de lessen en de mentaliteit, dat ik niets liever zou doen dan de hele boel laten voor wat hij is, van school gaan en gaan werken. Maar toch moet ik maar blijven, al is het dan uitsluitend omdat ik toch een of ander diploma moet hebben…..  

Donderdag 25-9-1969. Kweekdag. Bezoek Ambriola, het ging wel en volgens de juf heb ik een B, maar voor mezelf vond ik toch niet dat het echt goed ging, ik maakte fouten die een normale 4e klas kwekeling niet zou mogen maken- en ik kan me niet voor 100% geven, al wil ik nog zo graag. Ik voel me niet thuis in het onderwijsmilieu, sta niet achter de dingen die ik moet doen en dat is toch echt niet fijn…. Volgens juf Barends ben ik veel te introvert en heb ik gewoon een verkeerde keus gedaan met op de kweekschool te gaan… Ik moest iets gaan doen met kunstnijverheid, maar wat???

Ik had trouwens deze week maar beter in bed kunnen blijven, zó word ik door het ongeluk achtervolgd… Tussen de middag zou ik wegfietsen op m’n ‘nieuwe’ bootfiets, die de laatste weken zo griezelig stroef stuurde, toen de fiets gewoonweg in elkaar zakte- de (weet-ik-veel) stuur-as of zo, was doorgeroest en brak af, en ik maakte een doodsmak [die ik me nog goed herinner]! M’n hand geschaafd, gat in m’n nieuwe panty, vreselijk. Er waren een paar jochies uit de hogere klas, die de resten van de fiets terugsleepten. Een van hen kwam binnen een half uur terug om het ding te demonteren, had tangen, schroevedraaiers, sleutels enz. mee, zodat ik ’s avonds met bel, zadel, ketting, schroefjes, slot, in m’n tas thuiskwam.

’s Middags gaf ik nog een les biologie, die een ontzettende puinhoop werd, gewoon door gebrek aan inzicht en doortastendheid van mijn kant.

Naar les Möller om half 5. Ik kwam er pas later omdat ik geen fiets had en gelukkig van Simone de Mooy een lift kreeg naar school. In 5 minuten naar de Texelse boot gehold.  

Vrijdag 26-9-969. NAG-uur, 1 uur Boogerd, 3e uur vrij- schilderen aan ‘bomen’ voor de kontaktavond van de HKV, die vanavond bezig is en waar ik niet heen ging, ondanks het feit dat ik een hoop schilderwerk ervoor verzet heb! 4e uur Möller. De rest van de dag vrij om te schilderen voor ’t feest. Ik was tamelijk gauw klaar met de bomen en deed ook nog 2 ‘uitzichten’, landschapjes. Met al dat klieder-schilderwerk voel ik me heerlijk in m’n element!  

Maandag 29-9-1969. Op m’n nieuwe bootfiets naar ’t Horntje. De schooldag was saai. Ik ben tegenwoordig elke avond doodmoe en kom nauwelijks meer aan huiswerk toe.  

Dinsdag 30-9-1969. Dag op school, saai en lang. Ik deed niet mee aan de gymles, omdat ik nog steeds last heb van een Bloeduitstorting In Mijn Heup, als gevolg van die doodsmak met m’n fiets van vorige week, en had zo mooi de tijd om een gymtheorie-mondeling-proefwerk te leren, waarvoor ik dan ook tot mijn verbazing een B voor haalde. Dat geeft de burger moed, en een beetje moed kan ik nu echt wel gebruiken, al ben ik nu weer van plan door te zetten op de Kweekschool…..  

Donderdag 2-10-1969. Ik had bezoek van Möller en Liselot Vos kwam mee. ’t Ging wel fijn, niet zó best, en ik maakte een hoop fouten, maar ik kreeg toch een B! Gezien de hoeveelheid kritiek had ik niets meer durven hopen, zodat het ontzettend meeviel! Misschien mag hij me. Ik ben nu tenminste bijna weer uit de put gekrabbeld, waar men en de omstandigheden, me de vorige 2 weken had ingestampt.

Tussen de middag regende het nog en weer. Ik bleef op het schooltje, de meester van de 4e ook. Hij kwam nog met me praten en ging weer.  

Maandag 6-10-1969. Schooldag, 4 tussenuren vrij, gelukkig had ik m’n breiwerkje mee. Al die losse vrije uren is nog vermoeiender dan gewoon les…..  

Dinsdag 7-10-1969. De schooldag verliep rustig, zoals meestal.  

Woensdag 8-10-1969. Ik kreeg geen lift en miste de boot. Ik hoefde ook niet naar handwerken de eerste 2 uur, want het was half 10 toen ik op school was. Afwisselend programma: les, les, vrij, les, vrij, les, vrij, allemaal tussenuren waar je niets aan hebt. Jenny en ik waren stout, ’t laatste uur hadden we Bakkertje, het stelde weer niets voor, zodat we om 12 voor half 5 gingen, achter s mans rug om, en weg! Lekker vroeg thuis!  

Woensdag 15-10-1969. Nog een dag kweken en een sportdag, dan is het herfstvakantie. Deze laatste schooldag verliep bijna normaal en we hadden maar 1 uurtje vrij, het laatste, dat ik benutte om m’n onderwijzeres te bezoeken, les bespreken, kletsen. Ze had problemen met haar vriend, die in haar huis woont, terwijl zij in haar moeders huis slaapt [om geroddel over hokken, ongetrouwd samenwonen, te vermijden], dit geeft aanleiding tot praatjes en nu was net de bom (een beetje) gebarsten.

Frits had paddestoelen voor me gezocht, die heb ik nodig voor bij m’n les morgen. Eigenlijk hou ik er niet van om paddestoelen te plukken en dat zal ik er ook bij zeggen in m’n les, maar Boogerd komt op bezoek en dan moet ik wat…  

Vrijdag 17-10-1969. Sportdag, ik moest meedoen met handbal en touwtrekken, het laatste was wel leuk, verder interesseert de hele sport mij niet!  

Donderdag 23-10-1969. Wat Jan Joustra zei is waar: “Ze geven je alleen vakantie om de grotere werkstukken te maken”. M’n uitgewerkte les voor aardrijkskunde is klaar, m’n literatuurlijst kan ingeleverd worden, m’n wandkleed is half af en aan m’n studie ben ik bezig.  

Maandag 27-10-1969. Naar school. Het was stikdonker toen ik opstond, en al was het licht toen ik wegging, ik vind dat zoiets deprimerends…. Nu ik om kwart over 6 thuiskom is het ook donker, dat betekent 4 à 5 maanden iet thuis als het licht is…. Alles ging gewoon z’n gang, we verveelden ons als gewoonlijk, leerden nog wel wat, waren heel af en toe geboeid door stof of leraar.  

Donderdag 30-10-1969. Een week gaat snel voorbij als je er halverwege een dagje tussenuit stapt- woensdag gingen de OVO-2-klassen per bus naar Amsterdam, naar de Rembrandt-tentoonstelling. Het grootste deel van de tijd dat we in Amsterdam waren, liepen we los in de Kalverstraat, Bijenkorf e.d. Ik trok op met Riet en Jenny, beiden waren niet vaak eerder daar geweest, zodat ik een beetje voor gids moest spelen, voor zover ik het wist. We liepen naar Zwartjes, om voor Monica en mij duckies te kopen. Om half 1 moesten we bij het Rijksmuseum zijn, anderhalf uur kijken en weer de stad in tot kwart voor 4. Natuurlijk konden we Jenny in de Bijenkorf niet meer terugvinden en aangezien Riet en ik nog 85 cent met z’n tweeën hadden [dus niet zelf terug konden reizen als we de bus misten] moesten we hard lopen!

Vandaag gymkweken- Meijer is ziek, zodat ik geen C kreeg en wel een handtekening! De kinders, vooral de jongens, waren ontzettend druk! De meisjes zijn wat rustiger,begrijpender misschien.

Op m’n oefenschool een bordtekening en samen met Simone de Mooy een boom gemaakt. De kinderen maakten de appeltjes en blaadjes en Huibrecht spijkerde hem op de muur.  

Vrijdag 31-10-1969. Vandaag: NAG-uur, 2 uur vrij, kantinedienst, dominee, Möller, Ambriola, Half uur vrij, Geus. Op de laatste middag van de week nog even een zwaar, maar nuttig programma.  

Maandag 3-11-1969. Elke schooldag is een zware, ook deze, 8 uur intensief lessen gevolgd, 1 uur ‘vrij’, ook weer besteed aan werken.

Gistermiddag huiswerk gemaakt, ik zie het werk van alle kanten op me afkomen, hoe ik er ooit mee klaar moet komen, ik weet het niet. Ik weet wel dat ik soms hoofdpijn heb als ik thuiskom (vroeger had ik dat nooit) en dat ik van m’n huiswerk begin te dromen, dat is vast geen gunstig teken. Ik geloof niet dat het leven onder een dergelijke spanning gezond is!  

Donderdag 6-11-1969. Wat zijn nu m’n problemen? Een rot-gymles, een rotweek op school, spanningen, teveel werk, te weinig tijd, een verprutste les op de Springplank en dan nog een brief van m’n vrijer, dat hij dit weekend niet kan komen!  

Donderdag 13-11-1969. Kweken. Juf Barends had een dikke keel (gisteren heb ik haar opgezocht, ze was erg zielig) zodat er een invalster was, mevr. De Groot. Een heel aardig mens, al was ze voor de klas niets bijzonders, ze maakte dezelfde fouten die ik ook steeds maak. Overigens, m’n kinderspel en –danslesje ging lekker, zei Simone de Mooy, die het gezien had! Heerlijk, dat geeft me weer moed om verder te werken!  

Dinsdag 18-11-1969. Er waren weer heel weinig mensen op school. Bij Dral maakten we bloemen, heel leuk! Hard gegymd, ik was bekaf aan het eind. Boot half 5, bijna donker toen ik thuis kwam.  

Vrijdag 21-11-1969. Naar school, veel tussenuren vrij, De dominee sprak heel fijn met ons, eerst over Chagall, toen over de problemen van de Beverwijkse Katholieke Pedagogische Akademie, heel openlijk een eerlijk.  

Maandag 24-11-1969. Ik kreeg pas om 5 over 8 een lift en miste dus de boot, Duw had de bus gemist, zodat ik niet alleen zat. De stapels werk om me heen zijn nog steeds even hoog en ik zie er niet veel uitweg in….  

Woensdag 26-11-1969. Twee repetities gemaakt, muziek en spreken, de spanning is weer wat minder, vooral nu ik morgen geen bezoek krijg van Buyn, omdat er een sinterklaasfeest is voor m’n klasje!  

Vrijdag 28-11-1969. Vrije middag, wat een weelde. Donderdag sinterklaasfeest,, ontzettend leuk.  

Maandag 1-12-1969. Schooldag, nu nog een tijdje hard werken, dan hebben we ’t weer gehad.  

Dinsdag 2-12-1969. Op het laatste moment kreeg ik nog een lift!

Hoewel ik een B had voor m’n spellententamen krijg ik toch een C op m’n rapport voor gym, ik had ook niets anders verwacht. Lekker getekend, proefjes met water, inkt, penseel, pen, goudinkt! Middag vrij, thuis projekt biologie afgemaakt.  

Donderdag 4-12-1969. Kweekdag, op de dag voor het Grote Feest waren de kleinen zeer opgewonden. Ze hadden allemaal een paieren mijter gemaakt, heel fraai. Juf was zwaar verkude, dhr. Buyn die op bezoek kwam ook, zodat hij misschien niet zag hoe ik de maat sloeg…..het scheen een vreemd gezicht! Boris (Jan Prins) was ziek verklaard en kwam ons gezelschap houden. ’s Middags mutsen maken voor het a.s. huwelijk van Boris en Gudie, alle kinderen moesten een bloemetjesmuts en een vlaggetje. ’t Zaleen fraai gezicht zijn!

Doodmoe van al het geschreeuw moest ik ook nog kadootjes inpakken, voor Duw en voor m’n familie.  

Vrijdag 5-12-1969. Nooit tevoren heb ik zoveel van de Sint moeten horen, op deze heugelijke dag, die ik slechts 1 x per jaar beleven mag, enz. Je zou gewoon in rijmen blijven spreken! Eerst in de pauze op school een stunt van ?, waarbij de leraren met petje/kalotje op, Möller in toga, aantraden en er een grandioos, lang dichtwerk in academische stijl werd voorgedragen; dan de algemene viering met Sint en pieten en de hele school in de aula, een groot sukses, en de klassikale viering, niet zo geslaagd (ik kreeg een flesje likeur!). Thuis dan nog eens goed, van half 8 tot half 11 (buit: pannenlappen, kok van chocola, letter, toffees, tangetjes, vegetarisch kookboek, vulpen, noordhoorn en kralen (van Sint Kees), ringetjes voor kettingen, voor zover het me nu te binnen schiet).  

Dinsdag 7-12-1969. We hebben de laatste dagen nogal veel vrije uren- er is werkweek 5e klas, gistermiddag bv had ik de hele middag vrij, behalve van 10 voor 3 tot 20 voor 4, blokfluit. Ik probeerde vrij te vragen, maar Zwart reageerde zo vreemd, zo zenuwachtig, dat het me beter leek maar te blijven. De vrije uren heb ik toen maar besteed aan tekenen, lekker met inkt en zo.

Vandaag boot 9 uur, Nederlands, gym, pauze-tekenen, beurt Velthuis (C), tekenen, beurt muziek (B, m’n stem is slecht, ademhaling en voordracht ook, maar het is al een stuk beter dan vroeger!), boot half 5.  

Donderdag 11-12-1969. Ik heb het alweer overleefd! Eerst de diepdoordringende, mistige vrieskou waardoor heen ik naar de Springplank moest fietsen, een half uur lang- ik was witberijpt en halfbevroren toen ik aankwam. Bezoek Suus… ik ben benieuwd. Na afloop van het kweken met Gudie naar een snackbar, want ze wou zó graag patat, en toen naar school. Even aan de limoleumsnede voor de sportkommissie gewerkt. Ik nam hem mee naar huis om m’n familie te laten helpen, gelukkig maar, want ik was vergeten om de letters in speiegelbeeld te doen, en papa zag dat vóór het te laat was!

Als laatste toestand een leerplan natuurkennis gemaakt. Ik heb nu alles ingeleverd en alle repetities gemaakt, zodat ik in angst en vreze de beslissing van de wijzen der pedagogische akademie afwacht….  

Maandag 15-12-1969.Weekend van zalige rust. Deze maandag echter was weer enerverend genoeg, ochtend les, ’s middags vrij vanwege lerarenvergadering. Ik liep naar ’t station, nam de bus naar de Springplank, en ging later met de hele troep in de bus naar de bruiloft van juf Barends. Eerst met de kinderen naar het stadhuis, toen naar ‘de Branding’ in Huisduinen voor de kinderreceptie, leuk druk, gezellig (al zou ik zelf nooit zo’n bruiloft willen hebben). Terug met de bus naar de Springplank, en (slim) met de lege bus mee naar oud Den Helder tot ’t Postkantoor. Lopend naar de boot. Vlak voor de Kweekschool kreeg ik nog een lift van een oudere man-op-brommer tot de boot.  

Dinsdag 16-12-1969. De spanning in de klas is zeer groot, wie zal er examen moeten doen? De leraren hullen zich in stilzwijgen, alleen Buyn sloeg een klein beetje door, zei dat het er heel weinig waren en gaf de muziekcijfers. Velthuis probeerde Möller zover te krijgen dat hij ons de uitslag gaf, maar die zei: zo gauw beide klassen (de A-klas had kweken) op school zijn. Dus wij leden verder. We doen uiteraard niets meer, wat gein trappen en teuten over ‘na de vakantie’. Velthuis liet zich evalueren met gunstig resultaat, en met gym hadden we apekooien. Linosnede voor sportfeest klaargemaakt, het was een heel werk, maar ze zijn blij met het resultaat.  

Donderdag 18-12-1969. Rapport, C voor gym en natuurkennis, A voor tekenen, handenarbeid en schrijven, rest B, geen examen. Leuke laatste kweekdag voor de vakantie.  

Dinsdag 6-1-1970. Eerste schooldag, een zeer duffe klas begon met tegenzin aan het nieuwe kwartaal, elk nog vol van de eigen belevenissen in de vakantie (Everts is verloofd, Jenny was op reis naar Duitsland). We deden weinig belangwekkends, bij Dral moesten we de ramen schoonmaken, een ontzettend werk, Geus besprak de bezigheden voor het nieuwe jaar, Meijer liet ons gymmen tot we erbij neervielen “Om de oliebollen enz kwijt te raken” (ik heb er maar weinig gegeten en ben bovendien nog afgevallen ook in de vakantie!). Natuurkennis: les van Ton Grollee in het Biologisch Lescentrum [2010 ook al lang geleden afgebroken], muziek en boot half 5 huiswaarts.  

Woensdag 7-1-1970. Wij werden, al naar de tijd voorbijging, steeds duffer… Met koor moesten wij ons buigen over het probleem ‘waarom maken de boeren de pap zo dun’, wat uitliep op een enorme puinhoop, Buyn had het kunnen weten!  

Vrijdag 9-1-1970 Het weer was zodanig (sneeuwstorm) dat ik niet naar school ging.  

Maandag 12-1-1970. Lente-achtige dag. Naar school, ik word wel kriebelig van d ehele dag stilzitten en luisteren naar het gezwam van anderen! De vergadering van Studenten en Docenten van de Pedagogische Akademie te Den Helder besloot een telegram te sturen naar ‘Beverwijk’, uit sympathie met hun streven [geen idee meer wat dat was…]- klinkt goed en misschien zijn ze er daar wel blij mee. Tussen de middag te voorstellen op m’n nieuwe oefenschool, de Nollen in de Schoten, 16 lokalen en aula, ontzettend groot…..  

Woensdag 14-1-1970. Op school komen we langzaam weer op gang, de lessen zijn zo’n beetje echt begonnen, hoewel voor mijn gevoel nog weinig doelgericht.  

Vrijdag 16-1-1970. Gisteren m’n eerste kweekdag op de Nollen, 2e klas van Marja Bolier, een oase van rust vergeleken bij de 1e Springplank, de kinderen zijn rustig, er is orde. Ik weet niet wat het beste is, maar dit is voor een kwekeling erg gunstig!

Vandaag discussie over de IPA (Ideale Pedagogische Akademie).  

Woensdag 21-1-1970. Maandag en dinsdag gewoon naar school, zo ook vandaag.

 

Vrijdag 23-1-1969. Gisteren kweekdag, ik ben zó blij dat ik nu bij Marja Bolier sta, een rustige juf, een rustige klas, lijkt het, ik heb het er heel goed! Buyn was op bezoek, net nadat we terug waren van de kweekschool, waar Marja een demonstratieles hoog-hoger-hoogst gaf voor de OVO 1 klas. Kon ik dat ook eens zien!

Vrijdag: vanochtend was het spekglad, gistermidag ook al, en hoefde ik niet naar school.

’s Middags werd het beter, maar er was weer een diskussiemiddag en daar heb ik m’n buik vol van. Ze overdrijven alles op deze manier en maken problemen die er, althans in Den Helder, niet zijn.  

Woensdag 28-1-1970. Achtereenvolgens 3 uur les, handwerken en aardrijkskunde (Bakkers evaluatie, ik schreef een half blad vol opmerkingen, doe ik zoveel mogelijk bij evaluaties [Wie bedacht had dat het verstandig was om de leerlingen een rapport over de leraren te laten maken weet ik niet, wel was het resultaat van deze evaluatie dat Möller ons liet weten dat Bakker zeer geschikt was als leraar, en dat onze mening (dat hij er niets van kon) totaal verkeerd was], want van zo’n mogelijkheid moet je gebruik maken, en niet zoals zo velen doen, alleen gauw aankruisen en dan zo gauw mogelijk wegwezen).

Om 11 uur ging ik op het fietsje naar de Nollen, om de les voor morgen te bespreken met juf Marja Bolier. Boodschapjes. Naar school, daar stencil schrijven. Duwie vroeg me een groot spaarvarken te maken voor het a.s. huwelijk van Eileentje Klauwer en Wiebe de Ringh (Eileen verwacht een kindje). In dat spaarbeest kunnen de OVO-ers dan wat geld doen als kado, want daar hebben ze nu het meeste aan. Ik begon er aan.

Van 10 voor 3 tot kwart over 5 weer les: spreken, didaktiek en Nederlands. Boot half 6.  

29-1-1970. Kweekdag, het is een fijn schooltje, een fijn klasje. Helaas kwam juf de Geus pas om haf 12 op bezoek ipv 11.15, zodat m’n lesje mooi de soep indraaide. Tussen de middag gezellig overblijven in het kamertje met een paar onderwijzers(essen). Kroketten. Ria Wezelman gaf weer gymles, er was geen handwerken na 14.45 uur. Uitgebreid de les voor volgende week doorgenomen.  

Dinsdag 3-2-1970. Glad, maar om 8 uur + 4. Ik ging naar school met de boot van 9 uur, want als het glad is krijg ik toch geen lift. Half lesuur rekenen, vrij, maatschappijleer, Herman trakteerde op marsen vanwege z’n jarigheid. Middagpauze en snipperuur dominee, blokfluit, psychologie, vrij-uur Boogerd. Boor half 6.

Vandaag de hele dag vrij vanwege verkeersexamen en excursie Amsterdam, waar ik geen zin in had.  

Vrijdag 6-2-1970. Deze week is weer gewoon voorbijgegaan, woensdag les, donderdag kweken, vrijdag les.  

Vrijdag 13-2-1970. Gisteren kweken: ging lekker, het omgaan met de lieve kleinen levert geen problemen meer op, de didaktische toestanden nog wel, maar dat is wel te veranderen. Tussen de middag met juf Marja mee naar huis. Vandaag Riet jarig. De 2 Beverwijkers zijn van school gestuurd wegens ernstig spijbelen.  

Maandag 16-2-1970. Vanwege de sneeuw hadden ze me een uur langer laten liggen, de dag begon zo met het derde uur. Naar de Nollen om de les te bespreken.  

Dinsdag 17-2-1970. Buiten raast de sneeuwstorm. Vandaag de boot van 9 uur, en de boot van half 3 terug vanwege het weer.  

Woensdag 19-2-1970. Ik had er al min of meer op gerekend dat ik niet naar school zou kunnen, maar dat viel zwaar tegen. Het weer was stralend, veel zon boven een witte winter-wereld. De weg was slecht, glad, niet gestrooid (zout tekort). De lessen waren nogal onduidelijk, we hadden zomaar vrij van muziek, en een derde deel van de mensen van OVO 2 was niet aanwezig tegen de middag of helemaal niet gekomen. Rep. Spreken en Elling, beide door mij uiterst slecht voorbereid.  

Vrijdag 20-2-1970. Sneeuw weg. Geen reden meer om huis te blijven, een gewone dag van kwart voor 7 af. We doen nauwelijks iets op school.  

Dinsdag 24-2-1970. Maandag niets opvallends, behlave dat m’n klas steeds gekker wordt. Bij de meeste lessen maken we er een potje van, doen niks, doen halfgaar, hebben de slappe lach, en de leraren lachen mee! Over een week zijn we ‘vierdeklassers’ af, beginnen we aan de hoofdakteopleiding, althans voor een deel, want veel lessen lopen door tot de paasvakantie, die ook al snel naderbij komt. Soms verbaas ik me over het soms wel erg snelle voorbijgaan van de tijd.

’s Avonds van 7 tot 8 dispuut, 14 mensen, er kwam weinig uit, toch is het met zo’n kleine groep prettiger praten.  

Zondag 28-2-1970. Donderdag afscheid op Nollen, zeer geslaagd en jammer dat ik er weg moet. Gelukkig ga ik nu naar de Casimir, dat is ook fijn.

Vrijdagochtend les, -middag rapportenvergadering. Na bespreking bij Velthuis boot half 2.  

Vrijdag 6 maart. 1970. Donderdag ‘stagelopen’ op de Casimirschool. We hadden nog geen idee wat het zou worden, gelukkig heeft het hoofd, dhr. Jongejans, altijd goeie ideeën en nu ook weer, zodat we daar een fijne tijd kunnen hebben! Duw, Liselot en ik staan er samen- gezellig.

[Dat stagelopen was iets nieuws, er moesten zoveel uren op verschillende scholen worden doorgebracht, maar als ik het zo lees zaten we veel in het kamertje spelletjes te doen of te studeren, wat toch niet de bedoeling zal zijn geweest]  

Dinsdag 10-3-1970. Grappig: de groep militairen die, vergezeld door dikke sergeant, dezelfde weg als de PA-ers volgde over de werf, werd door ons bekritiseerd en wel zo, dat de sergeant, afgeleid, vergat de richting aan te geven bij een hoek waar je uitsluitend rechtsaf kon, zodat de soldaten rechtdoor liepen en pas op het laatste moment door een vloek van de sergeant afsloegen, wat wij zeer komisch vonden. Terwijl wij luid lachend langs liepen werd de voorste soldaat flink uitgescholden.

1e 2 uur handenarbeid, 3e uur rekenen, 4e en 5e en middagpauze weer handenarbeid voor mij, voor de rest gym. Ik heb besloten de gymlessen niet meer te volgen, nu die mogelijkheid van keuze bestaat. Na al die jaren van frustratie en falen is het wel mooi geweest, ik kap ermee. Deze dag nam ik nog een ander belangrijk besluit: niet rekenen, maar biologie als specialisatie te kiezen, naast handenarbeid. Waarom ik precies rekenen had gekozen weet ik niet meer, maar het werd me duidelijk dat het niet zo’n succes zou worden [ik ben functioneel discalcuul]. Na gesprekjes met Möller, Ambriola en Velthuis heb ik m’n keuze herzien, hopelijk zit ik nu goed…. 6e en 7e uur les ‘Waddenzee’ in BLC, erg goed, net als ‘waterverontreiniging’ en ‘roofvogels sterven uit’.  

Woensdag 11-3-1970. 1e 2 uur handwerken, toen vrij van 10.10 tot 14.50 uur! Eerst ben ik maar aan het opruimen geggaan in het handenarbeidlokaal. Verder me bezig gehouden met m’n specialiatie biologie en m’n observatie over Japie. Voor dat laatste op bezoek bij Jan en Gudie Prins, weer eens erg gezellig. Les: spreken, didactiek, nederlands. Boot half 6.  

Donderdag 12-3-1970. Stagedag, Casimirschool. Ik heb het daar geweldig, paaskip met 2e klas, hernieuwde kontakten met de nu 4e klas, waar ik bij Mast in kweekte.  

Woensdag 18-3-1970. Gisteren: boot 9 uur, les Nederlands, voor mezelf handenarbeid tto 2 uur, biologie, terug boot half 4.

Vandaag: voor de laatste keer handwerken, een opluchting voor de leerlingen en een bron van ergernis voor Mies Muis, die nog haar grief zei aan de bezoekende inspectrice: “Als daar maar geen ellende van komt!”. Vrij van 11 tot 2 uur. ’s Middags koor, spreken, didaktiek, nederlands, een lange, slaperig en gaperig makende middag….  

Donderdag 19-3-1970. Stagelopen, nu in 4e klas Casimir, m’n ouwe klas uit de tijd van Mast. Ze waren erg lief, en hoewel rumoerig, deden ze bij de handenarbeidles goed hun best. Van mij mag er best lawaai zijn bij handenarbeid, als de resultaten en de werksfeer maar goed zijn. Wat mij betreft was het een goede dag, al schijnt niet iedereen het zo getroffen te hebben- Jan Joustra had tenminste de hele middag zitten dammen!  

Vrijdag 20-3-1970. NAG-uur dat steeds moeilijker te volgen wordt door slaap van leerlingen en diepzinnigheden van leerkrachten…. Boogerd….. demonstratie-uur dat niet doorging wegens lek bij Van Koningsbrugge, dus 3e uur vrij. Dral was net bezig de oven uit te pakken…. Pauze…. Geschiedenis… vrij tot 2 uur… glazuren enz in handenarbeidlokaal, gesprek met Roy Hessing tot Duwie erbij kwam. Uur filosofie, einde van deze week.  

Dinsdag 7-4-1970. School, boot 9 uur, Nederlands, 2 uur handenarbeid, tegen kwart over 1 op de fiets naar Casimirschool, afspraak met meester 5e klas, terug, boot half 3.  

Donderdag 9-4-1970. Voor het eerst sinds de vakantie een dag ‘normaal’ werk, kweekdag, onee stagedag, voor zover je deze vorm van rondhannesen normaal kan noemen. Niet dat het op de Casimirschool niet leuk en gezellig is, maar toch, je bent niet echt hard bezig. Vandaag zat ik tot de pauze in de 5e klas, schreef moeilijke woorden op het bord, visueel dictee, hielp met sommen uitleggen, dus dat viel nog mee wat bezigheid betreft, na de pauze kleiles in het handenarbeidlokaal, 5e klas voor mij wildvreemd, nogal rommelig. Na afloop was ik met 2 helpertjes nog heel lang bezig met de troep op te ruimen….

’s Middags eerst weer naar de 5e klas, daar werd alleen nog gerekend, zodat ik op visite ging bij Duw in de 1e en toen naar het handenarbeidlokaal waar de 3e feestversiering ging maken voor de a.as bruiloft van hun juf. Boot half 5.  

Vrijdag 10-4-1970. NAG-uur, de 1 na laatste keer, Boogerd, uur vrij, eerst gauw met Dral oven uitpakken, stad in, terug op school kralen uitzoeken, ze waren intussen afgekoeld [in mijn eigen werkplaats wordt de oven pas geopend als het werk handwarm is], even in de aula rondgehangen, onderhoud met Velthuis over specialisatie, weer aula, boot half 1.  

Maandag 13-4-1970. Opening van de week eindigde met film over Lucebert, waarin een levend hert de kop werd afgesneden…. Een nieuwe reden om vegetariër te worden! 2e uur BES, toen vrij tot half 4, 5 1/2 uur lang en dat is lang…. Tot 1 uur handenarbeid gedaan, toen eten in de aula, tekenen boven, lezen en me ergeren aan deze roosterindeling en aan de hele onduidelijke troep! Boot half 6.  

Dinsdag 14-4-1970. Vrije dag wegens afwezigheid van diverse leraren. Ik had mooi de tijd om m’n les biologie-schelpen voor a.s. donderdag bijzonder uitgebreid voor te bereiden en zo goed mogelijk uit te werken- had ik tenminste het idee dat ik wat te doen had voor school! Het werkt niet erg stimulerend dat we steeds vrij hebben en niets zeker weten over wat er moet gebeuren voor het examen volgend jaar…. Ik had eerst echt zin om overal aan te beginnen, maar dat is al aardig over.  

Woensdag 15-4-1970. De ochtend had ik ook al vrij. ’s Middags moest ik dan toch weer eens naar school en werkelijk, het doet goed om weer eens wat te doen…..  

Donderdag 16-4-1970. Ik had nu weer zo’n regenachtige rotdag, waarop een les die ik goed wilde doen hopeloos in de soep liep voor de ogen van Velthuis… grotendeels mij eigen schuld! Het was veel te moeilijk voor een derde klas. Het ergste is dat ik me na zo’n les zo down voel.  

Vrijdag 24-4-1970. Het kweken ging gisteren wel lekker, wat erg bemoedigend is. Vandaag 3 uur les.  

Woensdag 24-4-1970. Dinsdagochtend naar school- pitrietvlechten, Nederlands methoden bespreken, gesprek met Velthuis, middag vrij. Vandaag uitslapen, biologieboek over onderwijs op de lagere school lezen, ’s middags door het noodweer met de boot van 2 uur naar school, 3 uur les, boot half 6 terug.  

Vrijdag 1-5-1970. Naar school boot 8 uur, eerste uur kommissievergadering- wereldhonger, in groepje per onderwerp richtlijnen en punten opgesteld, die later weer verder uitgewerkt zullen worden. 2e uur Suus, die haar lessen steeds onduidelijker maakt, tot grote ergernis van de bewuste PA-studenten. Vrij tot 2 uur, 6e uur filosofie.  

Dinsdag 5 mei 1970. Zomerse dag, uitstekend geschikt voor feesten als die van vandaag. Het was de laatse vrije 5 mei, van nu af is de vrije-dag-om-de-5-jaar afgeschaft.  

Maandag 11 mei 1970. De hele dag op school, 4 uurtjes les: opening, bestuur, maatschappijleer, psychologie, tussen de middag tentoonstellingsvergadering, 6e uur gesprekje met Velthuis over specialisatie biologie. Oven ingepakt, IJs zal hem bakken!  

Vrijdag 15-5-1970. Het eerste uur wereldhongervergadering, daarna vrij tot 2 uur. Ik hield me bezig met pitrietvlechten, ook moest de oven uitgepakt worden, alles was goed geslaagd. Invallen in de kantine. Met de dominee mee in de auto naar de leeszaal, Liselot ging ook mee. Er was een tentoonstelling kleinplastiek en schilderijen.  

Vrijdag 22-5-1970. Hoewel ik gisteravond redelijk op tijd naar bed was gegaan was ik om 7 uur nog lang niet uitgerust. Het was dan ook een afknapper voor me toen ik op school kwam en bemerkte dat ik de hele dag geen les had, want Velthuis en Sluijs waren er niet en dat waren de enige leraren van wie ik verwacht had les te krijgen….. Terug naar Texel met de boot van half 10.  

Dinsdag 26-5-1970. Gisteren had ik 3 uur les: het 1e, 2e en 7e. Ik ben met de boot van half 12 naar huis gegaan, want dat vond ik zonde van de tijd. Het 1e uur was er plenaire vergadering, er waren erg weinig mensen. Het ODS werd opgeheven, er komt nu een echte akademieraad, en Jan Leyen trachtte de nieuwe regelingen voor de onderwijzersopleiding uit te leggen. Het 2e uur Boogerd.  

Vrijdag 5-6-1970. Vandaag 1e en 2e uur les. Vrij tot 2 uur. Behalve de tijd die ik nodig had om boodschappen te doen en met Velthuis te praten, bracht ik de hele vrije tijd door in de zon.  

Dinsdag 9-6-1970. Het blijft maar warm! Gisterochtend ben ik maar niet naar het BES-uur gegaan, ik had het 2e en 9e uur les. ’s Middags fietste ik naar de boot en terug, had 2 uur les, nou ja, het heette zo.

Vandaag: ik had me opgegeven voor werk in de Allerhande (schoolhandenarbeid) tentoonstelling in fort Dirks Admiraal. Dat bleek afbraakwerk te zijn en ik was de enige kwekeling die was gekomen. Ik kreeg van de ‘beheerder’, die veel vertelde, koffie en hoorde alles over het fort. Toen de middagpauze aanbrak was bijna alles afgebroken en had ik er genoeg van. Ik liep naar de boot, kocht onderweg een lekker ijsje. ‘s Middags en ‘s avonds maakte ik m'n observatie af en ging naar Broere om een honingraat voor de les die ik donderdag ga geven.  

Woensdag 10-6-1970. Boot 11 uur. Ik moest met de Havo-4 klas handenarbeid doen, wegens slechte organisatie was er niets te doen. Er moet van alles gemaakt worden voor het slotfeest (26 juni) maar aangezien ik er een hekel aan heb als bij zoiets alles wordt bedacht en bedisseld door Möller persoonlijk is de lol er allang af…. Ik werkte wat voor mezelf. Les: spreken, didaktiek, Nederlands. Evert haalde ijs voor de 6 leerlingen en juf de Geus.  

Maandag 15-6-1970. Vandaag ’s ochtends naar school: kwartier plenaire vergadering, BES-uur, tekeningen maken, maatschappijleer, boot half 12.  

Woensdag 17-6-1970. Ochtend vrij, les voorbereiden. Boot 2 uur, ik moest handenarbeid doen voor het slotfeest, dat werd niets wegens rare organisatie, kleien en met de boot van half 5 weer naar huis. Les voorbereiden.  

Donderdag 18-6-1970. Laatste stagedag, ook zo ongeveer de laatste ‘werkdag’ van dit schooljaar, alleen maandag is er nog diplomauitreiking en dan heb ik vakantie! Ik stond in klas 3, deed excursie + Les, voor m’n scriptie. Het onderwerp was ‘waterverontreiniging’ en het was echt leuk, de kinderen waren enthousiast!  

Maandag 22-6-1970. De laatste dag voor mij, er is ook nog sportdag, maar daar doe ik niet aan, zodat het nu vakantie is.Vanochtend diplomauitreiking, alleen kleuterleidsters en 2 OVO-ers. Hopelijk sta ik daar volgend jaar. Iets bijzonders was de aanwezigheid van de burgemeester van Texel, voor het eerst in de tijd dat ik op de PA zit was die aanwezig. Tussen de andere vroede vaderen maakte hij wat uiterlijk betrof geen slechte indruk! De anderen zagen er eigenlijk allemaal raar uit!  

Maandag 24-8-1970. Op de nieuwe heel goeie bootfiets naar Den Helder. Monica [mijn zusje die op de Kleuterkweek begon] ging ook mee op de fiets.

1e plenaire vergadering. Elling schijnt nergens iets van te begrijpen… wat niet verhelderend werkt voor de nieuwelingen! 2 uur vrij, 2 uur Elling, met een praatje van dhr. Ruder, ouderwets hoofd van de Coenschool, doch vriendje van Elling. Tussen de middag snel eten en met Riet op de fiets naar de christelijke Johan W. Frisoschool, ook Dick Bijker, nieuweling in m’n klas. Leuke school met aardige jonge onderwijzers. We hadden geen van allen iets speciaals te doen, daarom zaten we vnl. in het kamertje, te lezen en praten. Terug boot half 5.  

Dinsdag 25-8-970. De hele dag les, 2 uur Ambriola, 1 uur vrij omdat Möller nog ziek is, 4e en 5e uur Dral. Kletsen over wat er moet gebeuren. Middagpauze: glazuren. 6e en 7e uur Steegstra, gesprekje met Velthuis, boot half 5.  

Woensdag 26-8-1970. ’s Ochtends Frisoschool, hospiteren= boeken lezen. Na de pauze in de 6e klas een aardrijkskundeles bijgewoond met Riet en Dick. Naar school fietsen, pauze. Uur in de bibliotheek, uur Boogerd, plenaire vergadering, waarin OVO-afgevaardigde werd gekozen voor de te vormen Akademieraad. Gesprek Velthuis, gesprek Geus, boot half 6.  

Donderdag 27-8-1970. Les-dag: 2 uur Sluijs, 1 uur vrij, doorgebracht met de studie van herman Heijermans in de bibliotheek, 2 uur Geus, pauze, eten, kralen glazuren, 2 uur Bakkertje, boot 4 uur.  

Vrijdag 28-8-1970. Hospiteren op de Frisoschool, het is daar erg gezellig, ik las zoveel ik kon, allemaal handenarbeidboekjes. Na de middagpauze ging ik naar de Donkere Duinen om na te denken over een natuurpad (opdracht van Velthuis) daar was ik om 2.45 mee klaar. Ik ging naar het BLC, waar half NJN-afdeling Den Helder zat, net aan de thee. Boot 4 uur.  

Maandag 31-8-1970. We hadden met didaktiek een persoon van het LEAO, dhr. Van der Leek. Wat precies de bedoeling is van de didaktieklessen van Elling is nog niet duidelijk, maar we hebben steeds ‘lezingen’ van anderen. Wel zo goed, want aan Elling zelf hebben we toch weinig.

’s Middags hospiteren. Ik was aan het lezen, maar deed niet veel, want Dick Bijker is een gezellige prater en hield me nogal van m’n werk. Dral komt voorlopig niet meer op school. Hij is heel erg ziek.  

Dinsdag 1-9-1970. 1e uur vrij, 2 en 3 les Ambriola, 4 en 5 vrij, 6e uur Steegstra, 7e uur bespreking over de opleiding, 8 en 9 vrij, boot half 5.

Donderdag 3-9-1970. Ik was ziek toen ik opstond, maar ging toch naar school, en tegen de tijd dat ik daar aankwam had ik alleen nog maar een zeer lege maag. Les van de dominee, juf de Geus en Bakker, tussenuurtje 3 vrij.  

Vrijdag 4-9-1970. De (voorlopig) laatste dag op de Frisoschool, boekjes lezen, ’s middags een eerste-schilderles in de 1e klas gezien. Na schooltijd was er een onderwijzers-vergadering waar de hospitanten ook bij bleven. Zo konden we de boot van half 5 niet halen. Ik kwam Riet weer tegen in de Hema (Dick had haar weggebracht), we gingen samen naar het politieburo, kijken of haar gestolen bootfiets terecht was. Dat was niet het geval, maar wel stond daar helemaal achteraan in de fietsenbewaarplaats mijn bootfiets die in april verdwenen was! Nu heb ik 3 fietsen op school staan!  

Zondag 6-9-1970. Ik heb me nog nooit zo volledig aan de studie gewijd als nu, er is ook nog nooit zoveel noodzaak daartoe geweest: dit is de eerste en hopelijk ook de laatste keer dat ik eindexamen doe! Gisteren las ik ‘Tristan en Isolde’, werkte de route voor een te lopen natuurpad uit en las ‘Korte inleding tot de existentiefilosofie’.  

Maandag 7-9-1970. Hele dag vrij wegens examens, ziekte en roosteromzetting. Ik las ‘Droomkoninkje’ en ‘Draussen vor der Tür’ en daar was ik wel zo’n beetje de hele dag mee bezig.  

Woensdag 9-9-1970. Hospiteerochtend- het is veel te gezellig op de Nollen, wel is het fijn dat Theo, Kees en ik dezelfde specialisatie hebben (biologie) en dat Theo en ik veel handenarbeid samen kunnen doen, maar al dat geklets is niet bevorderend voor ons werktempo, en als er dan zo’n onderwijzer, in wiens klas de dominee bezig is, bij ons komt zitten roddelen over Möller en zo, is het helemaal leuk.  

Donderdag 10-9-1970. Hele dag les, niets bijzonders, behalve dat het bij Bakkertje weer eens mis was. Lezen in ‘De Pest’ van Camus.  

Vrijdag 11-9-1970. Hospiteren, Jenny en ik  moesten invallen in de eerste klas van 9 uur tot de pauze, een lieve klas en het ging tamelijk goed.

Donderdag 17-9-1970. De week is alweer bijna voorbij, weinig gebeurd.  

Dinsdag 22-9-1970. Vandaag les van Ambriola, vrij tot 2 uur, 2 uur les van Steegstra over de nieuwe onderwijzersopleiding.  

Woensdag 23-9-1970. Hospiteren op de Trompschool. Ik had een lege band en na 5 minuten pompen met zo’n klein wit pompje begon ik mij lopend naast de fiets langs de Weststraat te verplaatsen, tot ik van een inlandse een echte pomp kon lenen.

Na de pauze bekeek ik bij Jan Prins in de klas een les van Jan Binnekade. Ik vond het niets bijzonders. Iemand had een tegen Velthuis gezegd dat hij aan Jan B. kon zien dat het een leerling van Velthuis was, waar V. erg blij mee was. Boot half 1. Het boek ‘Natuurkennis op de LS’ doorgewerkt.  

Donderdag 24-9-1970. 1e 2 uur filosofie, boot hald 11. We leven in een crisistijd, om de paar jaar is er weer kans op een wereldoorlog, nu weer in Jordanië. Als iedereen eens gewoon deed….  

Vrijdag 25-9-1970. Hospiteren: een dag is lang als je niets anders kunt doen dan lezen.  

Maandag 28-9-1970. Boot 2 uur, hospiteren op de Trompschool, ik ging met de 6e klas mee naar de Donkere Duinen, erg leuk, erg vermoeiend.  

Dinsdag 29-9-1970. Vrije dag vanwege de 5e klas-examens.  

Donderdag 1-10-1970. Voor het eerst sinds een week weer echt les.  

Vrijdag 2-10-1970. Noodweer. Hospiteerdag. Jan Binnekade viel in in de 6e klas. Hij gaf een dictee, ik hielp nakijken. Ze deden de stomste dingen fout, gewoon onwil en onoplettendheid. Na schooltijd gingen Duw en ik op bezoek bij meneer Dral. Hij komt niet meer terug. Ik ben van plan om maar af en toe naar hem toe te gaan, want het is een geweldige leermeester!  

Maandag 5-10-1970. Boot 10 uur, ‘les’ Elling, inleiding brugklas. Hospiteren op Thijsseschool.  

Woensdag 7-10- 1970. In de OVO-klassen groeit het verzet tegen de examenregeling van onze school. Met de wet in de hand hebben we voor nederlands onze eigen regeling gemaakt (in 1 uur gisteren met de hele groep, nogal onduidelijk). Vandaag in kleine groep: alle mogelijkheden die we zagen werden genoteerd en nog eens per klas besproken. Evert Overeem zal er nu mee naar Möller gaan, en wat er uiteindelijk zal gebeuren is nog een verrassing. Juf de Geus zal er tegen zijn, neem ik aan, maar het gaat om Möllers mening, want die heeft het nog steeds voor het zeggen! De reden van onze opstandigheid was de verhouding Nederlands- pedagogiek enz. In vergelijking met andere scholen doen wij onevenredig veel aan literatuur- dus daar willen we wat aan doen!

Verder: hospiteren op de Thijsseschool- behoorlijk gezellig, goed koffie, een leuke congiërge, dus is het er best uit te houden. Elly Dekker en Siem Bakker zijn er ook, alledrie houden we ons bezig met lezen.  

Donderdag 8-10-1970. Afwijzing nederlandse stof in 2 figuren + verbreding basis moderne lieteratuur + bijpassende buitenlandse literatuur naar keuze.  

Donderdag 15-10-1970. Tv gekeken: een programma rond Jos Brink, het vriendje van Roy Hessing, een homojongen in onze klas, het was een heel behoorlijk programma.  

Woensdag 28-101970. Gisteren gehospiteerd op de Thijsseschool op Texel. Ik hield met de jongens van de 4e klas (juf Tiessen) een excursie naar het bos, voor m’n biologiescriptie. Met 23 jongens op de fiets is een hele toer, maar alles ging goed, het was mooi weer en de jongens vonden het prachtig!  ’s Middags lesje nav excursie.

Vandaag ’s ochtends hospiteren.  

Donderdag 29-10-1970. Hospiteren Thijsseschool Texel. Vnl gelezen in ‘Moeilijkheden bij de opvoeding’. Gekeken in het schoolalbum van meester Bakker.  

Vrijdag 30-10-1970. Handenarbeidles van dhr. Dijkstra, lijkt wel goed.  

Dinsdag 3-11-1970. Boot 8 uur, 2 uur Ambriola, 1 uur Möller. Vrij. ’s Middags Steegstra, ook gek, maar weer erg goed.  

Donderdag 5-11-1970. Gisterochtend hospiteren, ’s middags les. Vandaag de hele ochtend les, ik nam de middag vrij, omdat ik geen onvoorbereide spreekbeurt van Duw wilde aanhoren.  

Vrijdag 6-11-1970. Handenarbeidles van Dijkstra (papieren beest). Hij noemt mij ‘Irene’ en zegt tegen de rest nog ‘U’. Hij suggereerde dat ik best MO-handenarbeid kon gaan doen, en eigenlijk lijkt me dat wel wat. Ik moet er maar eens met Dral over praten!

’s Middags hospiteren op de Thijsseschool Texel.  

Dinsdag 10-11-1970. Maandagochtend een ‘voorstelling’ van dhr. Kramer, hoofd BLO-Schagen over testjes. ’s Middags zou ik gaan hospiteren op het BLC, maar omdat ik Ton niet tevoren had opgebeld wist ik niet dat ze in Nieuw Den Helder zaten en stond ik voor een dichte deur. Ik ging naar meneer Dral om over de MO-idee te praten. Hij begon zijn betoog met het me af te raden, maar al pratend vond hij toch dat ik er wel wat aan zou hebben, en eindigde met Amersfoort op te bellen- het moet Middeloo worden, de schat. Ook mocht ik nog tekeningen kijken, en tot slot bracht hij me naar de boot van half 5 in de auto! Thuis moest ik er ook nog even voor praten, ze vinden het goed, maar de uiteindelijke beslissing kan ik pas nemen als ik Kees gesproken heb, want het gaat om onze gezamelijke toekomst, dat heb ik hem ook geschreven in een voorbereidende brief.  

Donderdag 12-11-1970. Gisterochtend hospiteren op het BLC, voor m’n scriptie de scholen in Nieuw Den Helder af met een enquete. Je ziet zo op een dag nog eens wat rare [school]hoofden. Met Ton Grollé mee terug gefietst tot bij de tunnel, gepraat over zijn MO-studie en mijn plannen in die richting. Tussen de middag kleien. ‘Les’ Boogerd, boot half 5.

Vandaag onder de les van de dominee naar de leeszaal-kelder, waar een tentoonstelling was van Arent Ronda, heel mooi gekleurde abstracte doeken. Les Möller, hij is bezig me een afkeer van Gerrit Achterberg aan te praten, les na les gedichten van die man, wel erg goed maar ‘ik krijg er wat van’. Les Geus, als altijd saai, maar degelijk (misschien is degelijk wel synoniem voor saai). Tussen de middag glazuren. Les Bakker. De gewonde meeuw die ik  gisteren in de pauze van de les van Boogerd ving en in het biologielokaal bracht, moest naar het Texels Museum, omdat ze er daar nog wat mee zouden kunnen doen. Wij namen hem mee.  

Vrijdag 13-12-1970. ’s Ochtends handenarbeid– Dijkstra: bollen maken in piepspul-halve-bollen, en daar wat mee doen, wel leuk.

In Hoorn. Iedereen was enthousiast over m’n MO-plannen, en ook in Amersfoort gaan wonen (met Kees) werd zomaar aanvaard! Ik blij! Nu nog slagen en toegelaten worden en woonruimte vinden en het is voor mekaar.  

Woensdag 18-11-1970. Hospiteren in BLC- Dintelstraat. Na de pauze stencils opgehaald, op bijna geen school waren ze allemaal ingevuld! Boodschappen voor Sinterklaas gedaan.  

Dinsdag 24-11-1970. Maandagochtend Elling, ’s Middags hospiteren op de kleuterschool in Den Burg. De hele middag in de klas van juffrouw Soewieto doorgebracht- een bende. Vandaag boot 10 uur. Bijeenkomst met dé prof. Lamgeveld met de hele school [zelfverantwoordelijke zelfbepaling]. Alleen begrijpelijk voor ouderen en super-intelligenten.  

Woensdag 25-11-1970. Ochtend in de kleuterklas van de Woelige Hoek bij Marike Bouwman. Erg leuk. Ik had geen zin om voor 2 uur ‘les’ de hele middag onderweg te zijn en ging thuis werken, een hospiteerverslag over de kleuterschool en een uitgewerkte les.  

Donderdag 26-11-1970. ’s Middags naar BLC, waar de 6e klas Casimirschool les kreeg van Ton onder het toeziend oog van ± 10 ‘Heldenaren’ en 15 ‘Alkmaarders’, allen biologiespecialisten, waaronder Agaath van NJN afd. Zaanstreek. ’s Middags in de middelste klas van de Woelige Hoek.  

Vrijdag 4-12-1970. Door sinterklaas, school en andere aktiviteiten haast een week overgeslagen. Maandag met Kees naar Amersfoort, om 2 uur afspraak met de directeur van Middeloo, dhr. Van Praag. In een half uur moest ik uitleggen waarom ik dit wou, vertellen over vooropleiding, en schilderde hij een zo somber mogelijk beeld van de school en tenslotte wenste hij me geluk: 1 van de 4 kandidaten kan worden toegelaten en woonruimte is daar moeilijk te krijgen. Dinsdag school. Woensdag hospiteren op de Woelige Hoek, donderdag school, de middag nam ik vrij om sinterklaasvoorbereidingswerk te doen.

Vanochtend sinterklaasfeest Woelige Hoek. Het oprechte geloof van de kleinen wekte alom ontroering en vertedering. ’s Middags vrij, hospiteerverslag gemaakt.  

Maandag 7-12-1970. Boot 10 uur. Inleiding over Blindeninstituut, boot half 2. Naar de LTS-Texel. Dhr. Bouwman leidde me in de school rond, kennis maken met de leerkrachten.  

Woensdag 9-11-1970. Hospiteren op LTS. Het eerste uur bij Goos Westerlaken in klas T2 geweest, hij legde me uit hoe ze daar biologie geven en bracht me later in het kamertje materiaal over de brugklas. Met de boot van 1 uur naar Den Helder, inleiding door hr. Berkhout over zijn dovenschool in Amsterdam. Boot half 5 naar huis. ’s Avonds Heijermans ‘De Opgaande Zon’, lijstje voor bibliotheek gemaakt.  

Maandag 14-12-1970. Zondag gestudeerd. Vandaag LTS-Texel, studieles bijgewoond, gelezen, hospiteerverslag gemaakt. Het is erg gezellig en vrij op deze school.  

Dinsdag 15-12-1970. LTS-Texl. Van 11-12 uur staking ivm loonmaatregel. De leraren staakten niet, maar de school kwam om 11 uur bijeen in de kantine, waar de directeur uitlegde wat er aan de hand was en waar het om ging. Men was doodstil, al begreep niet iedereen het. Vragen werden beantwoord en tegen half 12 ging iedereen naar z’n lokaal om nog verder te praten, wat vooral met de ouderen goed ging. Ik was met Goos meegelopen, een tijdje werd er goed gepraat, vraag en antwoord, Goos gaf voorbeelden van procent-loonstijging, studieloon, loonverschil enz. Er werd in het hele land goed gestaakt,zelfs de TESO voer niet en werd daarvoor nog in het nieuws genoemd! Radio I en II zwegen een uur, metaal en bouw staakten grotendeels, de mensen gingen in Amstredam op de tramrails zitten enz enz. Of het wat uithaalt moeten we afwachten.

Handenarbeidles van Riteco bijgewoond, brugklas met gefrustreerde kindertjes. Leraarsvergadering, film van het aardappelsouper van een juf van de Huishoudschool.  

Donderdag 17-12-1970. LTS, geholpen met kerststukjes maken. In deze klas zaten veel vriendjes van mijn broer. Riteco was wat enthousiaster dan de vorge keer, de jongens werkten dan ook stukken beter dan toen, misschien omdat ze nu een overzichtelijke en gerichte opdracht hadden.  

Zondag 3-1-1971. Hele dag studeren.  

Maandag 4-1-1971. Idem. Vnl. biologie-methode bestuderen, skriptie in het klad, verplicht hoofdstuk Oosterbaan.  

Zondag 10-1-1971. Donderdag eerste schooldag, boot 8 uur. Ik kan maar zeer slecht tegen vroeg opstaan in de winter, ’s zomers als het licht is gaat het beter. Les over een boek over Vincent van Gogh, een gedicht van Gerard Reve (Roy!) bij Möller, tekstebespreking en opstel bij de Geus. Bakker heb ik nu ook maar met een bezoek vereerd. Het ‘om de week’ systeem lijkt me echter nog steeds gerechtvaardigd.

Het Ministerie heeft eindelijk een mogelijkheid geschapen voor tentamens, wel wat laat, zodat het de vraag is of wij er nog wat aan hebben. Ook de data voor het schriftelijk examen zijn bekend: 12 en 13 mei.

Vrijdag: weer zo vroeg op, al ging het nu beter. Bij Dijstra: etsen afdrukken, veel werk. Daarna een tijd kletsen met Theo en Duw, met eerstgenoemde opgelopen naar de stad. Naar de Technische School gelopen voor een rondleiding, wel een verschil met de school op Texel! Evert bracht Jenny en mij naar de boot van half 4 in z’n koekblik.  

Maandag 11-1-1971. Om half 2 op de Jozefschool alhier, de hele middag doorgebracht in de bovenbouw-taalmoeilijkheden-groep.  

Donderdag 14-1-1971. Dinsdagochtend Jozefschool, ’s middags naar Den Helder, Steegstra, praatje Velthuis. Woensdagochtend in de rekenklas van de Jozefschool, wegens ziekte juf Boogerd de hele middag vrij. Vanochtend naar school in maxijurk. Fietsen kon best, ik trok gewoon de jurk op tot boven m’n knieën. Nogmaals Vincent van Gogh bij de dominee, een gedicht bij Möller- hij makt het wel duidelijk, maar ik hou er niet van om iemands werk zo uit elkaar te rafelen… Geus, spreekbeurt van Riet over Hieronymus van Alphen.

De organisatie van de werkweek was moeizaam, de studenten voelden er weinig voor, enkelen weigerden zelfs mee te gaan en iedereen die meeging moest een handtekening plaatsen. De studenten PA zijn niet meer zo tam als vroeger.  

Vrijdag 15-1-1971. Etsen en te doen werk bespreken bij Dijkstra. Bibliotheek, boot half 12. ’s Middags naar de Jozefschool, bij meester Luijks: kringgesprek, groepslezen, speel-halfuur, en handenarbeid in de rekenklas. De Jozefschool is mooi bezig met vernieuwen.  

Maandag 18-1-1971. Boot 10 uur. Vooral opgeruimd in het handenarbeidlokaal, die LO-mensen maken altijd zo’n troep! Elling gaf een herhalingslesje over leervormen. Joop v/d Water had het over het Voorontwerp Wet op het Basisonderwijs. Boot half 2 terug, naar klas 5 van de Jozefschool, de zolderklas met ruimtevaartprojekt en schaakcompetitie.  

Dinsdag 19-1-1971. Voor en na de voordracht van prof. Langeveld glazuren.  

Woensdag 20-1-1971. Ochtend in 1e klas Jozefschool (ik won met lotto!), tussen de middag thuis, boot 2 uur over, les juf Boogerd, filmstrip in kelder tot half 4.  

Vrijdag 22-1-1971. Drukke dag: handenarbeid boetseren ‘een tafereel uit een sport naar keuze’. Ik deed knokkende voetballers. Het handenarbeidexamen wordt grondig voorbereid, dwz, we zullen alvast een opdracht in de geest van die van het examen doen, voor de literatuur kunnen we gedeeltelijke tentamens nemen enz. Men kan na al die verspilde lestijd van vorig jaar niet veel meer van ons verwachten!

Riet, Duw, Jenny en ik konden met Dijkstra meerijden naar de Vijfsprong, vakschool voor meisjes, waar alle OVO-3 meisjes werden rondgeleid door de directrice, mevr. Luteijn. We moeten daar 3 weken verplicht hospiteren, met een heel strak rooster en vaste tijden. Het komt de meesten van ons niet zo goed uit, maar er valt niets aan te veranderen. We haalden net de boot van half 1, zodat ik ruim op tijd op de Jozefschool was. Ik bracht de middag door in het kantoortje, berekende m’n hospiteeruren, las in ‘Vormgeving 3’ , werkte m’n agenda bij. Met dhr. Luijks had ik een heel boeiend en interessant gesprek, dwz, hij praatte en ik antwoordde als dat zo uitkwam, over de vernieuwing, zijn plannen, resultaten, nut, noodzaak van het werk, anderen (niet zozeeer met name genoemd, Thijsseschool en meester Bakker, die op het moment ‘behoudend’ zijn en daardoor nu al enorm achterstaan bij de Jozefschool). Het is verheugend te horen en te zien dat op Texel ook goeie scholen zijn. De toestanden op de Thijsseschool en de Scholengemeenschap zijn op z’n zachtst gezegd beschamend!  

Maandag 25-1-1971. Rijswijk (Overvoorde). Kwart voor 6 op, boot 7 uur (lift van Riets vader, die mij nog nooit gezien had en daar nu eens de kans voor had) Om half 8 vertrok de bus, om ± 9 uur waren we in Amsterdam in de doofstommenschool Amman-stichting. Erg triest, al die leuke kindertjes met zo’n handicap. We zagen een paar klasjes, wel goede resultaten met veel geduld bereikt.  Naar Bussum, Blindeninstituut, ook zielig, maar de kinderen kunnen geestelijk meer bereiken. Daarna naar Rijswijk.

We zitten in ’t jeugdcentrum ‘Overvoorde’, alle meisjes op 1 kamer in stapelbedden. Je moet een ernom end lopen voor slecht eten. Discussie, waarna de meute de hort opging. Jenny en ik bleven ‘thuis’, lekker onder de douche. George Minnes bleek ook nog hier te zijn, dat is nog wel gezellig.  

Dinsdag 26-1-1971. Men sloot om 12 uur het huis af, want Elling had gezegd dat zulks moest gebeuren, alleen was hij, tot grote vreugde van de mensen in het huis, zelf nog niet komen opdagen met een groot deel van de anderen. Zeer korte nacht, van half 2 tot half 8. Na het karige ontbijt vertrokken we naar de bushalte, Montessorischool ‘Waalsdorp’. We zagen voor de ochtendpauze de kleuterschool, daarna de onderbouw en ’s middags de bovenbouw. Alles daar was wel leuk, maar eigenlijk niet meer vooruitstrevend, eerder vastgevroren. Sommige dingen zouden op een gewone school ook wel goed zijn. Ik heb een hele tijd met de vakleerkracht handenarbeid zitten kletsen.

Daarna naar de stad [Den Haag] met de bus, daar even rondgelopen.  

Woensdag 27-1-1971. Het grootste deel is voorbij, algemeen zegt men: “Ik wou dat ik weer thuis was”. Niet dat de dag zo beroerd was, maar iedereen is moe/heeft katers, is duf en komt pas ’s avonds tot leven als er uitgegaan wordt.

Vandaag bezochten we de Vrije School, waar ik persoonlijk wat tegen heb. In een beschermd milieu worden elite-kinderen opgevoed tot hun toekomstige belangrijke functies- dat kan niet goed zijn. Bovendien werd ik ziek in de bus en stapte voor tijdig uit, Bert Heuvelman en Toni Kalis ook, om me gezelschap te houden, sympathiek van ze.

’s Middags hadden we vrij. Liselot, Duw en ik gingen met z’n 3en ‘winkelen’, Bijenkorf en V&D. De winkels zijn niet sfeervol, de stad ook net-‘kouwekak’. Voor het eten hadden we nog tijd om te douchen. Erna was een inleiding over een vernieuwingsschool uitgaande van het Jenaplan, ongeveer als op de Jozefschool, al deden ze andere dingen. Half 10 was het af. Ik ging naar boven, lezen en kletsen met Riet en Lia. Het lijkt wel of men vroeger te bed gaat (dit viel tegen, en nadat om half 3 de laatste deur met een klap dichtviel kon ik een hele tijd niet meer slapen).  

Donderdag 28-1-1971. Naar de School- en kindertuinen gelopen in het Zuider(?)park. Leuk, maar ons BLC mag er didaktisch gezien ook wezen. Iets volkomen nieuws/ideaals hebben we tot nu toe niet gezien. Den Helder komt er niet slecht af en dat is geen chauvinisme. Na de lunch naar de Leeuwerikhoeve-Jenaplanschool, ook al geen openbaring, hoewel de door mij bijgewoonde handenarbeidles niet slecht en het visueel dictee in de 1e klas geweldig was. Met tram en bus terug naar het huis.

Deze avond was feest, als laatste avond. Iedereen had een riks gegeven en daarvoor was drank en eten gekocht.Ik heb er een tijdje bijgezeten, 2 glaasjes vermouth en wat chips gegeten en toen men dronken was en stompzinnig gelal de overhand kreeg, ben ik naar boven gegaan. Ook enkele jongens (Wybe, Joop, Toni, John, Rinus enz) hadden ermeer dan genoeg van. De gebruikelijke drama’s bleven niet uit. Lia en Riet liggen al in bed Met Riet een hele tijd liggen praten, zo zelfs dat we er helemaal vrolijk van werden en in lachen uitbarstten toen Duw dramatisch snikkend binnen kwam rennen, de zoveelste in tranen.  

Vrijdag 29-1-1971. Ik wou niet weer in de bus naar onbenullige scholen en bleef in bed tot half 10. Toen ik beneden kwam bleek dat 8 mensen er net zo over dachten. Anderen ‘spijbelden’ ’s middags, tot grote woede van Elling. De dominee wist dat gelukkig te sussen. Tegen half 5 was iedereen weer terug en kwam de bus. ± 5 uur uit Den Haag, snel in Amsterdam. Daar met Kees de Man en Riet Visser in de tram. Zij gingen rechtstreeks naar huis, ik naar Hoorn en de anderen naar ‘Salvation’ of de stad in.  

Maandag 1-2-1971. Boot 9 uur, naar de oogarts. School een half uurtje handenarbeiden, Elling: remedial teaching en evaluatie werkweek. De foto’s waren leuker dan de week zelf. Naar de Vakschool, we hebben er geen zin in, voornamelijk omdat het gedwongen is. Sommige lessen zijn leuk, andere niet.  

Zaterdag 6-2-1971. Dinsdag: grote schalen gemaakt, gesprek met Velthuis. Woensdagochtend: Vakschool, ’s middags les van Boogerd, oven ingepakt met Duw. Donderag: alle lessen gevolgd, ook die van Bakker, Dominee van Sluys sprak nog met ons over de werkweek op een andere manier dan Elling. Vrijdag: handenarbeid papierwerk, ik hou daar niet van, maar het moet toch (exameneis), De oven op school stond aan- maandag uitpakken! Naar de Vakschool, ik heb het er allang gezien. Afspraak met juf de Geus, besprken skriptie-idee-nederlands.  

Maandag 8-2-1971. Vanochtend uitslapen, vanwege stageweek een ochtend vrij. Boot 1 uur.

Voor we naar de Vakschool gingen gauw even de oven uitpakken op de P.A. Er was veel mislukt, ook mijn 2 grote bakken, m’n eigen schuld want ze waren nog niet goed droog … 3 vervelende uren Vakschool, weer gauw naar de oven, waar ik te lang bleef rondhangen zodat ik de boot van half 5 miste. Ik ben maar weer naar school terug gelopen en aan een nieuwe grote schaal begonnen. De boot van half 6 haalde ik op het nippertje.  

Zaterdag 13-2-1971. Dinsdag hele dag ik het kamertje van de Jozefschool zitten werken, dat telt lekker in de uren [wat vond het personeel van de school daarvan?], donderdag ook, toen ben ik nog een tijdje in de 2e klas geweest. Na deze school hoef ik niet meer op een lagere school te hospiteren, want ik heb 161 uur, 55 minuten. Voor de ‘andere en of bijzondere vormen van onderwijs’ moet ik, na de Vakschool, nog 5,5 uur. Dat wordt nog een weekje LTS-Texel, ivm de verplichte 6 weken vakonderwijs. Begin maart is dat allemaal wel klaar, dan hoef ik niet meer te hospiteren en heb ik maandagmiddag, woensdagochtend en vrijdagmiddag vrij, dat komt goed uit, dan kan ik beter en rustiger werken.

De laatste week was ook weer behoorlijk druk, 2 boeken die voor vrijdag uit moesten, een grote stapel te lezen boeken, een naderende boekbespreking a.s. woensdag, naar de Vakschool, de Jozefschool.

Vrijdag maskers maken van papier, ik hou niet van papierwerk, al was het deze keer wel leuker dan anders. Het onderwerp bood wat meer mogelijkheden, denk ik. John van der Steen deed het geweldig, hij maakte het mooiste masker, maar was er ook veel langer aan bezig dan de rest, wel 4 uur of zo.  

Maandag 15-2-1971. Het is al helemaal lente en voortdurend ‘te warm voor de tijd van het jaar’. Ik wou dat ik niet meer al mijn tijd aan werken hoefde te besteden, want zoals het nu gaat verlies ik langzaamaan het contact met alles waar ik me vroeger voor inzette. Alleen Kees krijgt nog redelijk veel aandacht, die laat ik voor een examen niet schieten, maar toch, het is allemaal wel jammer. Zelfs de krant lees ik slechts vluchtig, veel dingen gaan langs me heen. Ik zal blij zijn als het voorbij is!

Vanmiddag koken op de Vakschool, nassi en flensjes, zodat ik thuis niet meer hoefde te eten.  

Woensdag 17-2-1971. Gisteren gebeurden er nare dingen: iemand van de HAVO, ene Jan, kwam het handenarbeidlokaal binnen om tegen John van der Steen te praten en brak een van mijn moeizaam gemaakte schalen. Daarbij kwam dat ik op weg naar de boot werd natgespat door de bus die door een plas reed, erg vies.

Vandaag de laatste ochtend op de Vijfsprong. ’s Middags naar het BLC in de Dintelstraat om met een groepje JNC-ertjes door microscopen te kijken (invallen voor Gerrie Snik). ’t Was echt leuk, ze waren anderhalf uur entoesjast bezig. Even bij de fam. Dral langs.  

Zondag 21-2-1971. Vrijdagochtend handenarbeid: beeldhouwen uit klei. Ik maakte ook, voor de derde keer, een grote ronde bak. Zaterdag thuis flensjes gebakken, dat had ik op de vakschool geleerd.

Lezen in “Handenarbeid als creatief spel- klei”, want dinsdagochtend heb ik een literatuurtentamen voor Dijkstra. De middag besteed aan het lezen in ‘Werk und Technik’ (Dijkstra’s favoriet).  

Dinsdag 23-2-1971. Naar Dijkstra, in de Schooten, om tentamen te doen over 6 boeken van m’n handenarbeidlijst, dat ging wel goed. Terug op school glazuren, oven inpakken.

Willem Krediet kwam me halen, er was een Sportdagvergadering in het lokaal van Velthuis, en ze vroegen of ik handenarbeid wou doen, en dat wou ik natuurlijk wel. Les van Steegstra.  

Donderdag 25-2-1971. Boot 8 uur, op school bleken totaal 7 OVO-3-ers aanwezig te zijn, waaronder 4 Tesselaars (Volkstelling). De dominee had een diaserie over de ramen van een synagoge in Jeruzalem, gemaakt door Chagall, dat was wel leuk, maar niet in zo’n stinkhol vol [overwinterende?] muggen als onze kelder is. Na afloop van die vertoning had ik het wel gezien en nam ik de boot van half 11 terug. Wat ik thuis ook doe, het is gauw zinvoller dan op school je tijd uitzitten. Decroly en de Decrolyschool. Tegen half 5 kwam ‘de vent van de volkstelling’, ik heb het lijstje ingevuld, er kwam haast geen enkele vraag in voor die bij de studietoelageaanvraag ook niet gesteld werd (naar de bekende weg). Ik heb er met grote letters opgezet INGEVULD ONDER PROTEST, om toch te laten zien dat ik het er niet mee eens was- zoveel geld uitgeven aan zoiets vind ik absurd, maar ik heb ook geen zin om 500 gulden te moeten betalen wegens het niet invullen!

 27-2-1971. Gisteren de hele dag de kleilustigen begeleid tijdens de Sportdag (1 persoon, Laurens, wilde niet kleien en ging met raffia aan de gang). Resultaat series asbakken, suikerpotjes, hangers, beeldjes, enz. ’s Ochtends waren er erg veel mensen, ’s middags was de belangstelling al behoorlijk verflauwd, op alle fronten, naar de woorden van de sportcommissie te oordelen. Dit soort “Sportdag” vind ik veel leuker dan dat fanatieke sportgedoe van vroeger, toen was er geen keus en men hield ook geen rekening met andersdenkenden. Nu was er tekenen, volksdansen, kleien, sport en spel in de Donkere Duinen, barbecue e.d. in fort Dirksz Admiraal.

Vanochtend m’n schoolboekenplank opgeruimd en alle stencils die ik niet meer nodig heb weggegooid- dat gaf weer heel wat ruimte. Vanmiddag na het eten weer aan het lezen over Decroly.  

Maandag 1-3-1971. Boot 10 uur, oven uitpakken en meteen weer inpakken. Door fanatiekelingen werd er druk gekleid, maar opruimen is er niet bij! LTS-Texel, ‘toneelles’ met een echter regisseur. Handenarbeidles van Blanken bijgewoond.  

Dinsdag 2-3-1971. Boot 8 uur, met die van half 10 alweer terug, want er waren 5 mensen in mijn las, allen Tesselaars en dat was de moeite niet. Nu had ik mooi de tijd om m’n biologieskriptie in het net te schrijven.  

Vrijdag 5 maart 1971. Vannacht in De Bilt –14! Woensdag LTS-Texel, ’s middags naar PA voor les Boogerd. Donderdag vrijgenomen, ik had gewoon geen zin om alweer zo vroeg de kou in te gaan. Las bijna een heel boek. Vandaag handenarbeid en ’s middags LTS, de laatste keer dat ik hospiteer!  

Maandag 8-3-1971. Zaterdagmiddag gewerkt aan de biologie-enquete. Vandaag had ik vrij en maakte ik de enquete af, na eerst lekker te hebben uitgeslapen.  

9-3-1971. Boot 8 uur. Ambriola. Möller was ziek, dus 3 uur achter elkaar bezig in het handenarbeidlokaal: masker van vrijdag uithakken, rotzooi een beetje opruimen, een pot boetseren. Klad van enquete bij Velthuis ingeleverd, een half uur Steegstra en met Theo en Rinus Volkers naar de GGD om doorgelicht te worden, ons jaarlijkse uitje (voor het laatst!)  

Woensdag 10-3-1971. Moeder ziek, huishoudwerk gedaan. Boot 2 uur, ‘les’ Boogerd, daar ga ik niet al te vaak meer heen! Ik kan m’n tijd wel beter gebruiken!.  

Maandag 15-3-1971. Ik ben 20! Op school had men pas door dat ik jarig was toen Riet me feliciteerde en als kado een eigengebakken brood overhandigde. Dat leverde met 3 zoenen op, van Theo, Evert en Rinus.  

Dinsdag 16-3-1971. Vrijgenomen,, ik had alleen Ambriola en Möller en dat is de moeite niet! Bouwkunstlijst geordend en gelezen.  

Woensdag 17-3-1971. De ochtend had ik al vrij, ’s middags alleen Suus, zodat ik ook deze dag thuis bleef.  

Donderdag 18-3-1971. Ochtend naar school: filosofie van Möller, maar daar had ik geen zin in en ging glazuren. Geus over Piet van Aken, eenzelfde figuur als Heijermans in sommige opzichten. Boot half 2. Ik heb nummer 1 geloot voor het examen, wat dat inhoudt weet ik niet.

Dinsdag 23-3-1971. Maandag: Elling- inleiding over opvang van probleemkinderen in Den Helder. ’s Middags lezen. Dinsdag: Ambriola, vergadering over Decroly, boot half 12.  

Vrijdag 26-3-1971. Woensdag hadden we een lezing over de PTT, erg leuk, maar wat hebben we daaraan? Donderdag de hele dag naar school. Vooral bij Bakkertje was het erg gezellig, maar daar kom je eigenlijk niet voor. Gesprek met juf de Geus, ze deed erg aardig tegen me. Vrijdag handenarbeid. Gesprek met Boogerd. Boot half 1. Uit de [Texelse] bibliotheek kwam een grote stapel boeken, 5 kunnen direkt terug en 12 moet ik lezen.  

Dinsdag 30-3-1971. Terug naar school voor de laatste les van Steegstra- 14 aanwezigen, bijna de hele klas! Erg gezellig, afsluiting/recapitulatie van alles wat we geleerd hadden.  

Woensdag 7-4-1971. Dinsdag de hele dag aan m’n biologieskriptie gewerkt, die is nu af. Woensdag 2 boeken uitgelezen, een afschrift van de skriptie gemaakt.  

Maandag 19 april 1971. Boot 10 uur naar Den Helder- ik was al zo lang niet meer op school geweest[paasvakantie]!. Les Elling, er waren wel 6 studenten aanwezig, Evert, Jenny, Rinus, Liselot, Hans en ik. In de vakantie had IJsseldijk nog gebakken. Boot half 4, ik had m’n bootkaart niet mee [zomerjas] en moest van de kontroleur een kaartje kopen, waar ik geen zin in had. Via het autodek en een praatje (“Van wie ben je der een, van Cor Maas?” En dat was een toverwoord!) met de man die daar stond kwam ik toch mee! ’s Avonds nog wat woord- en spraakkunst doorgenomen.  

Dinsdag 20-4-1971. Eerste spannende dag, het Schriftelijke Examen. Al de voorbereiding bleek overbodig te zijn geweest, het was volgens mij en daarin was ik niet de enige, erg simpel. Een opstel levert weinig problemen en deze tekstverklaring was opvallend eenvoudig! Ergens voel je je dan genomen, want waar werk je voor? Ik was nauwelijks zenuwachtig en wil dat ook niet zijn, dat lijkt me de beste benadering.  

Donderdag 22-4-1971. Naar school, er waren te weinig mensen voor Echt Les, zodat we naar de Kunstligatentoonstelling in de kelder van de leeszaal gingen. Boot half 1 naar huis. Daar de maatschappijleerlijsten omgetoverd tot referaten, vragenlijst voor de Akademie Amersfoort beantwoord enz enz.  

25-4-1971. Zondag. Vrijdagochtend handenarbeid- over hout gepraat. Later moesten we daar iets van maken, maar daar had ik geen zin in, ik had mijn alpacahanger nog niet af, en die is dat nu wel. Boot half 1 naar huis. Aan mijn skriptie nederlands gewerkt (heerlijk idee: als ik die afheb hoef ik nooit meer na te denken over c of k, mijn enige spelfouten, dan schrijf ik gewoon altijd k).  

Maandag 26-4-1971. Vrij ivm stageweek, pas 3 mei is er weer school, maar dan heb ik toelatingsexamen in Amersfoort. Wat je gemoedsrust betreft kun je in een tijd als deze beter thuis blijven, op school loopt iedereen elkaar op te jutten en bang te maken.

Vanochtend aan skriptie gewerkt.  

Donderdag 29-4-1971. Naar school, skriptie ingeleverd. Kletsen met Theo. Duw, Riet, Jenny en Kees de Man hebben al een baan, anderen ook, Veel jongens moeten eerst in dienst.  

2-5-1971. Inpakken voor Amersfoort. Tegen 6 uur was ik bij Perdeck in Amersfoort, waar ik die nacht kon blijven.  

Maandag 3-5-1971. Lopend met de spullen op een fiets geladen naar Plantsoen Noord. Daar moesten we de spullen uitgestald worden en om 10 uur begon de eerste fase- “een ruimtelijk ding, waarin gedeeltelijk zichtbaar een geheimzinnig interieur” was de opdracht, wel leuk. Materiaal (voor mij dan) dik grijs bord en golfkarton. In de pauze zat ik met de meeste kandidaten buiten in de zon, meest meisjes van 17-18 jaar uit de omgeving. Half 2 begin van het vlakke werk “uurwerk” koos ik en om 4 uur was het over en moest alles weer ingepakt worden. De meesten werden gehaald door ouders in auto’s, maar ik begon aan de lange terugtocht. Ik heb een stille hoop (gematigd optimisme) dat het wat wordt met die school. Ik was zeker niet de slechtste, en ik kan tekenen (!), de meesten niet, afgaande op wat ik zag.  

Woensdag 5-5-1971. Lezen. Duwie kwam, want ze had moeilijkheden met haar lijsten, die al een week geleden ingeleverd hadden moeten zijn. Ze heeft een baan in Wormer, als ze slaagt.  

Donderdag 6-5-1971. Boot 8 uur, 1e en 2e uur dominee- hij kwam te laat maar gaf wel een beetje les. Er waren 7 studenten. 4e en 5e uur juf de Geus. Duwie en ik hielden onze verplichte spreekbeurt, zoiets is voor de anderen erg vervelend. Met Jenny en Duw met de boot van half 2 huiswaarts.  

Maandag 10-5-1971. Tentamen over enkele boeken voor handenarbeid, bij Dijkstra thuis.  

Vrijdag 14-5-1971. Handenarbeidles Dijkstra, zijn eigen lokaal bekijken (Scholen-gemeenschap) en gipsgieten. Bespreking Velthuis over biologiemethode. Aan leren was ik nog niet toegekomen met zoveel boeken die uitmoesten…..  

Zaterdag 15-5-1971. Naar Oosterland waar een NJN-weekend was. Monica vertelde mij dat er uitslag gekomen was van de Akademie voor Beeldende Vorming en dat ik was aangenomen. Alweer een zorg minder! Ik belde Dral om het hem te vertellen.  

Maandag 17-5-1971. Les Elling, het is zo zinloos met 5 leerlingen….  

Woensdag 19-5-1971. Na de koffie weer aan het werk, Herbert Read, “blinde kinderen’ van Van Weelden en Psychologen over het kind, van elke 3 elke dag een stukje. De post bracht het eindexamenrooster.  

Dinsdag 25-5-1971. Blindenboek lezen, miljeuverontreinigingsonderwerp uitgebreid doorgenomen, lezen in psychologieleerboek.  

Donderdag 27-5-1971. Woensdag: ’s ochtends leren, ’s middags naar Boogerd, ’s avonds leren. Vandaag: op de fiets naar de boot, les juf de Geus, boot half 2 terug. Verder lezen.  

Maandag 31-5-1971. Oude bibliotheekaantekeningen doornemen, schoolboekenplank ordenen om te zien wat ik nog moet doorlezen of leren, als ik er nog aan toe kom.  

Vrijdag 4-6-1971. Tentoonstelling van eigen werk voor het handenarbeidexamen inrichten, Dijkstra had de expositieblokken van zijn eigen school opgesteld, dat was erg leuk, vooral toen alles er op stond. Boot half 12 terug. Rest van de dag leren.

Vandaag van 9-12 uur didaktische opgave, aansluitend bij geschiedenisprojekt in klas 6.

’s Middags was het mondeling handenarbeid examen, het was erg leuk en gezellig vond ik, leuk gesprek, dus dat zit wel goed. ’s Avonds leren.  

Dinsdag 8-6-1971. Zaterdag en zondag besteed aan voorbereiding Nederlands.

Maandagochtend handenarbeid, papier (allemaal even slecht) en klei (bijna allemaal redelijk resultaat). Met vereende krachten werd zelfs John v.d. Steens ding nog redelijk. Na het werk sprak de gecommitteerde, sprak Dijkstra (als afscheid) en sprak Roy een dankwoordje. We gaven allemaal Dijkstra en de gecommitteerde een handje.

Vanochtend nederlands examen, dat viel me nogal mee, al duurde het wel lang (een half uur voorbereiding, driekwart uur ondervraging). Boot half 11 terug.  

Donderdag 10-6-1971. Woensdag biologie-examen, ging twijfelachtig. Rest van de dag opvoedkunde voorbereiden voor vandaag, dat ging wel goed.  

Vrijdag 11-6-1971. Laatste examendag, maatschappijleer. Uitslag: we moesten in lokaal 11 wachten terwijl er over ons vergaderd werd. De stemming was enorm gespannen, wie nog niet zenuwachtig was werd het nu wel. Eindelijk kwam IJs de gezakten ophalen: Ab Haay (2e keer), Toni Kanis (na terugtrekken vorig jaar), Dick Bijker, James Smith, Lia Cnossen en Kees de Man. Herexamens voor Wybe de Ringh, Jan Leijen en Gerard Hoekstra. De rest was erdoor- ongelovige vreugde.

We moesten in groepjes van 5 ons cijferlijstje komen halen, ik met examennummer 1 als eerste. Ik moest het diploma ondertekenen ne kreeg een cijferlijstje en een hand van Möller. Uitsluitend zevens! De geslaagden feliciteerden en zoenden en vergeleken lijsten, tot iedereen aan de beurt geweest was en we in een rij moesten gaan staan om alle leraren een hand te geven. Ttoen mochten we naar de wachtenden in de aula. Er ging een tussenboot om 5 uur, we lieten hem 5 maal toeteren voor Jenny, Duw, Jan, Riet en mij.

Geslaagd!