Friezen, Franken en Vikingen

HET PROJECT FRIEZEN, FRANKEN EN VIKINGEN - IN DE KLAS

Vrijwel alle geschiedenismethoden besteden aandacht aan de periode van de vroege Middeleeuwen. Centraal staat dan Karel de Grote - de periode rond 800 - en zijn grote Europese rijk. De Vikingen maken daar in de geschiedenismethoden soms onderdeel van uit. Hoewel de Vikingen in cultureel en geografisch opzicht een grote rol hebben gespeeld in de Europese geschiedenis zijn zij vaak erg onderbelicht gebleven in de lesstof die aan de leerlingen wordt aangeboden.
Het project Friezen, Franken en Vikingen kan dit hiaat opvullen zonder dat het u extra tijd kost. U kunt het project op een eenvoudige wijze inpassen in uw lessenschema geschiedenis. Het betreffende hoofdstuk uit de methode of onderdeel daarvan kunt u weglaten en die vervangen door met het project te werken.

De kerndoelen komen daardoor niet in gevaar en daarbij besteedt u meteen aandacht aan omgevingsgeschiedenis. Het project sluit dan ook direct aan bij de belevingswereld van de leerlingen en krijgt zo een meerwaarde boven het gewone curriculum waardoor het boven iets extra's uitstijgt.
Het voordeel van deze werkwijze is dat u niet veel extra tijd hoeft te investeren in de voorbereiding en uitvoering van het project.

Het project neemt minimaal 3 lessen in beslag. Daarnaast kunt u nog twee facultatieve lessen doen. Dat zijn de historische fietsroute en het bezoek aan museum Huis van de Aarde in Den Oever. Meer informatie hierover verderop in de handleiding.

U kunt het project op de volgende wijze aanbieden:

LES 1

U introduceert het project aan de hand van de informatie uit het boekje Friezen, Franken en Vikingen. Bij het boekje zijn vragen geformuleerd(zie verderop in de handleiding)die u in de klas kunt behandelen.
Met de hele klas kijkt u naar de videofilm.

U bespreekt de film na en verheldert zonodig.
Bij de film zijn 10 vragen geformuleerd (zie verderop in de handleiding).
Bespreek deze vragen klassikaal.

LES 2

U introduceert de leskist en bespreekt samen met de leerlingen de onderzoekskaart bij de voorwerpen. Neem een willekeurig voorwerp uit de kist en probeer aan de hand van de onderzoekskaart de vragen over het voorwerp te beantwoorden. De leerlingen krijgen zo een beeld hoe met de voorwerpen en vragen om te gaan.
Laat nu de leerlingen - individueel of in groepjes - een voorwerp uitzoeken (of deel die uit) en aan de hand van de onderzoekskaart de vragen en opdrachten uitvoeren.
De leerlingen vertellen aan de klas, individueel of als groepje, over hun bevindingen.
Samen met de leerlingen maakt u van alle bevindingen weer één verhaal.
De beschrijvingen van de individuele voorwerpen vindt u verderop in de handleiding

Tijdens deze les kunt u om de (Middeleeuwse) sfeer te verhogen de CD met vroegmiddeleeuwse muziek laten horen.

Bij de leskist en de CD zijn vragen geformuleerd (zie verderop in de handleiding) die u - ter evaluatie - klassikaal kunt behandelen.

LES 3

Het bordspel

Het spel kan met twee leerlingen te gelijkertijd gespeeld worden.
Het bord en de handleiding vindt u in de materialenkist.

Voorbereiding op de fietsroute/museumbezoek (facultatief).

De routebeschrijving en informatie over het museum vindt u achter in de handleiding.

Evaluatie.

Vanzelfsprekend kunt u een vervolg geven aan dit project. U kunt de leerlingen gerichte opdrachten geven om uit te zoeken, een werkstuk laten maken of een spreekbeurt laten houden. In de openbare bibliotheek of in uw eigen documentatiecentrum is wellicht literatuur en informatie te vinden.

Op de websites www.vikingen.nl - www.kennisnet.nl en www.huisvandeaarde.nl is ook veel informatie te vinden over dit onderwerp.
Vaak zijn er op deze sites verschillende doorlinkmogelijkheden voor nog meer (gerichte) informatie.

Terug naar het overzicht