Wat kunnen de leerlingen allemaal doen?

Na de introduktie

(tekst van 1996...)
Naar aanleiding van de woordspin of de gestelde vragen kunnen de leerlingen aan de slag.
Ze zouden bijvoorbeeld in groepjes antwoorden kunnen gaan zoeken n.a.v. de gestelde vragen. De index met ruimtevaart onderwerpen kan hierin een belangrijke rol spelen.
De antwoorden kunnen ook uit boeken komen, in het documentatiecentrum op school of uit de plaatselijke bibliotheek. Misschien is het wel mogelijk om van de bibliotheek een kist met boeken over één onderwerp te ontvangen. Dan zijn alle benodigde boeken al op school.

Dan zijn er natuurlijk nog de links naar ruimtevaart instituten.
Deze links zijn natuurlijk alleen geschikt voor groep 8 en in iets mindere mate voor groep 7. Toch moeten leerlingen van groep 7 in de tweede helft van het schooljaar toch wel begrijpen waar zo'n pagina van NASA of Hubble globaal over gaat.

Vragenblad

Het is ook mogelijk om van deze digitale school een blad met vragen te downloaden. Het gaat om een tekstbestand, gemaakt in Windows 'Kladblok' en het is in je favoriete tekstverwerker om te zetten naar een tekst die typografisch veel mooier is. Het bestand heet SP_VRAAG.TXT en als je het wilt downloaden klik dan hier.
Het invullen van het vragenblad zouden de leerlingen in groepjes van twee kunnen doen.

Taal, stellen

Ruimtevaart spreekt erg tot de verbeelding, en niet alleen bij jongens! Enkele onderwerpen zouden kunnen zijn:
- 'Als ik mee zou mogen met de Space Shuttle'.
- 'Kun je dansen op de maan?'
- 'Professor Pollewop gaat naar Mars'.
- 'Een buitenaards wezen in de tuin'.

Je kunt er ook een soort wedstrijd van maken: Wie maakt het verhaal met de meeste ruimtevaart woorden?

Taal, spreekbeurt

Het kan gebeuren dat er leerlingen zijn, die helemaal 'weg' zijn van het onderwerp. Dat is een mooie gelegenheid om die kinderen dan eens de 'ruimte' te geven in een spreekbeurt!

Natuurkennis

Als je over ruimtevaart spreekt, spreek je meteen over zwaartekracht. Rond 1988 zond de N.O.T. een natuurkunde serie uit, gericht op de groepen 6 en 7.
Het ging om proeven die in de keuken met allerlei eenvoudige voorwerpen uit te voeren zijn. Een robot gaf instructies aan de kinderen en toverde af en toe ook nog een filmpje te voorschijn.
Een van de afleveringen, deel 2, heette 'Een aantrekkelijk spel'. Dit deel is uitstekend te gebruiken. Misschien heeft de plaatselijke O.B.D. de band in haar bestand, of misschien is hij wel aanwezig op de dichtstbijzijnde PABO.
Het is ook leuk om eens een raket te maken van een lange ballon.
Span een dun draadje in de klas en zorg dat er alvast een melkrietje of liever een limonaderietje om de draad heen zit. Laat de kinderen de ballon opblazen en met twee plakbandjes aan het rietje plakken.
Dan laten ze het tuutje van de ballon los en de 'raket' vliegt de klas door.

Echt 'gaaf' zullen ze het volgende vinden:
Neem een plastic limonadefles van een liter. Vul die voor een kwart met water. Stop er een kurk in die niet al te vast zit, maar ook niet al te stevig.
Haal uit een gymlokaal een ballenpomp met naald. Steek die naald door de kurk. Houd dan de fles omgekeerd, dus met de kurk naar beneden en begin te pompen.
Denk erom, je wordt wel nat als je de eer hebt de pomp te bedienen!
Op zeker moment vliegt de fles van de kurk en dan gebeurt er iets vreemds. De 'raket' begint te vliegen, maar dat gebeurt met een bepaald gewicht. Al heel snel is het water verdwenen en gaat de energie waarmee de raket vertrok, in een veel lager gewicht zitten.
Het gevolg is, dat de Cola Raket heel hoog de lucht in vliegt. Probeer het desnoods eerst even zelf.
Deze raket is natuurlijk ook nog te verfraaien met zilverpapier en vinnen, maar hij vliegt er niet minder door!

Creatieve verwerking

Vooral met het zachte Panda Pastel zijn fraaie resultaten te behalen door de mooie zwarte achtergronden van planeten en ruimteschepen die je met dit krijt kunt verkrijgen.
Ook de mogelijk tot het redelijk herstellen van een tekening is aanwezig, omdat je met dit krijt een lichtere kleur over een donkere kunt zetten.
Nodig: papier en waskrijt

Ribkarton is een materiaal met twee 'gezichten'. Met de ribbels in de lengte is het stijf. Met de ribbels in de breedte is het juist erg buigzaam.
Het onderwerp van onze werkstukken kan bijvoorbeeld zijn:
Een lanceerbasis.
Dit is heel goed mogelijk. Van stukken ribkarton zijn kokers te maken. Die kunnen met gemak een meter lang zijn. Ook kun je kokers van verschillende diameters aan elkaar zetten en je krijgt dan op die manier een drietrapsraket.
Van lange smalle stukken ribkarton kan een toren worden gemaakt, zoiets als je bij Mecano dozen had. Of misschien kunnen de leerlingen ook wel vierkante kokers maken en dan daar hun toren van bouwen.
Dan zijn er natuurlijk nog de slangen en de kabels die van de toren naar de raket lopen. Die kunnen prima gemaakt worden van stroken ribkarton van 1 of 2 cm breed. Deze strookjes lopen dan in bogen naar de raket toe.
Wat moet er dan nog meer op? Nou, enkele vinnen bijvoorbeeld of allerlei 'aanhangseltjes' die de kinderen waarschijnlijk ook al op de Internet plaatjes of in de bibliotheekboeken hebben gezien.
Aan het eind van een werkmiddag kunnen de raketten en de torens op een stevig stuk karton of board worden gelijmd. Gebruik daarvoor restjes, waar van kleine L-vormige hoekjes worden gemaakt.
Hoewel het ribkarton er best aardig uitziet, kan het natuurlijk ook geschilderd worden, hoewel het materiaal er daar natuurlijk wel van kan beschadigen. De lijmlaag tussen de twee delen kan door het vocht in de plakkaatverf loslaten.
Spuiten met een busje zou beter zijn, maar dat is niet zo milieuvriendelijk. Nodig: ribkarton, lijm (Collall,of iets dergelijks; het moet wel sterke lijm zijn) scharen, dik karton voor grondvlak, eventueel plakkaatverf

Daar is nogal wat voor nodig, maar het resultaat kan erg fraai zijn. Met conservenblikjes, stukjes blik uit een plaat en ijzerdraad zijn heel leuke bouwsels te maken.
Hele blikjes in allerlei maten of gedeelten ervan zijn te gebruiken voor het maken van controletorens, raketten, kolonies op de maan, maanwagens, satellieten, robots, marslanders, enz.
Dit is een werkje dat de groepen 7 en 8 wel zouden kunnen doen.
TIP! Laat de kinderen in tweetallen solderen, zodat de een op het snoer kan letten, terwijl de ander aan het solderen is.
Gebruik soldeerpasta i.p.v. S-39. Dit laatste geeft een damp af, die vaak tot benauwdheid leidt.
Het kan heel handig zijn, om een paar oude tangen bij het solderen te hebben. Hiermee zijn de hete onderdelen (400 graden) goed vast te pakken en het is ook niet zo erg als er wat roest op de tang komt.
Gebruik voor het knippen van het blik echte blikscharen, en niet van die kleine latoenkoperschaartjes. De kinderen moeten met die kleine schaartjes te hard knijpen en die scharen zijn nog snel kapot ook.
Kijk voor het aanschaffen van gereedschap voor de aardigheid eens op de markt. Vergeleken met de prijzen van handarbeidmateriaal leveranciers kunnen die prijzen wel eens heel erg meevallen.

Een aantal manieren om de onderdelen te bevestigen:
- Zet opstaande kantjes of plaatjes met hoekjes aan elkaar, of buig het blik in een bankschroef of grote tang om tot een hoek.
- Bevestig draadjes aan het blik door middel van een oogje aan het eind van het draad. Op die manier is het bevestigingsvlak groter.
- Je kunt ook met een priem een gaatje in het blik maken en daar het draadje doorsteken.
- Haal de soldeerbout niet te vlug van het werkstuk. De soldeerplek moet glimmen en het stukje soldeer moet mooi vlak wegvloeien.

Ik laat de kinderen tijdens het solderen hun werkstuk regelmatig onder de koude kraan afspoelen. Desnoods schrobben ze met een oude tandenborstel de gesoldeerde plekken schoon.
Zo voorkom je dat al het gebruikte gereedschap gaat roesten. De elektrische soldeerbouten bijvoorbeeld, zijn niet echt ontworpen om met agressieve soldeermiddelen gebruikt te worden.

Als alles klaar is zou er met papier of karton een geschilderde achtergrond voor de werkstukken gemaakt kunnen worden. Bijvoorbeeld een zwarte achtergrond met een stukje Aarde of Maan, en veel zwart van het heelal.
Of wat dacht je van heuvels van kippegaas met natte-lijm-kranten eroverheen. Schilderen, en klaar is je geheime lanceerplaats tussen de heuvels.

Nodig:
conservenblikjes in diverse maten, stukjes blik uit een plaat, of recht gemaakte stukjes blik uit een conservenblikje
draad op een rol, 1,5 à 2 mm
soldeer, soldeerpasta
blikscharen en een kniptang voor het ijzerdraad; bovendien een paar oude roestige tangen om werkstukken vast te houden.

introductiepaginaTerug naar de introductie pagina

(c) 1996 - 2005